Encrinus
| Encrinus | |
| Schultze, 1760 | |
 Encrinus liliiformis | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd |
Cladida |
| Rodzina |
Encrinidae |
| Rodzaj |
Encrinus |
Encrinus – wymarły rodzaj łodygowych liliowców (Crinoidea) z okresu triasowego.
Posiada 10 ramion w koronie. Rodzaj szczególnie licznie występujący w morskich utworach wyższej części dolnego wapienia muszlowego i górnego wapienia muszlowego tzw. basenu germańskiego, czyli na terenie Polski pozakarpackiej i Niemiec pozaalpejskich. Jest tam jedną z najliczniejszych makroskamieniałości, tworząc tzw. wapienie krynoidowe. Oprócz tego w niewielkich ilościach spotykany także w Tatrach, Alpach, Bułgarii. Opisany także z Nowej Zelandii, jednak status taksonomiczny tego znaleziska jest podawany w wątpliwość. W Polsce ławice krynoidowe zbudowane głównie z Encrinus szczególnie powszechne są na Górnym Śląsku i w Górach Świętokrzyskich. Dość liczne także w polskich Tatrach.
Przeważnie liliowce Encrinus zachowują się w postaci całkowicie rozłączonych elementów szkieletowych, znane są jednak całe szkielety o szczególnie dużej wartości naukowej i kolekcjonerskiej, zwłaszcza z górnego wapienia muszlowego Niemiec. Skamieniałości różnych gatunków Encrinus mają znaczenie w datowaniu skał i są ważnymi skamieniałościami przewodnimi dla anizyku i ladynu.
- Zasięg wiekowy: trias środkowy (anizyk, ladyn)
- Wielkość – kilkanaście cm (z łodygą).
- Encrinus liliiformis – najpospolitszy liliowiec górnego wapienia muszlowego
- Encrinus aculeatus – dolny wapień muszlowy
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Hagdorn H. & Głuchowski E., 1993 – Palaeobiogeography and Stratigraphy of Muschelkalk Echinoderms (Crinoidea, Echinoidea) in Upper Silesia. W: H. Hagdorn & A. Seilacher (red.) – Muschelkalk. Schöntaler Symposium 1991. Sonderbande der Gesellschaft für Naturkunde Wurttemberg, 2: 165 – 176, Goldschneck, Stuttgart.
- U. Lehmann & G. Hillmer, 1991: Bezkręgowce kopalne. Wyd. Geologiczne, Warszawa.
- L. Malinowska (red.), 1979 – Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych. Trias. Budowa Geologiczna Polski, Tom III, cz. 2a. Wyd. Geol.: 1 – 286, Warszawa.