Ernesto Halffter
Imię i nazwisko |
Ernesto Halffter Escriche |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Ernesto Halffter Escriche[1][2][3] (ur. 16 stycznia 1905 w Madrycie, zm. 5 lipca 1989 tamże[2][3]) – hiszpański kompozytor.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Brat Rodolfa[1][3]. Uczył się gry na fortepianie od matki, w wieku 13 lat pisał już pierwsze własne kompozycje[1]. Był uczniem Francisco Esbríego i Fernando Embera[3], a później Adolfo Salazara i Manuela de Falli[2][3]. W 1924 roku został dyrygentem Orquestra Bética de Cámara[1][3]. W 1928 roku poślubił portugalską pianistkę Alicię Cámarę Santos[3]. Dyrygował też orkiestrą konserwatorium w Sewilli, a w latach 1934–1936 był jego dyrektorem[1]. Po wybuchu wojny domowej opuścił Hiszpanię, w latach 1936–1960 mieszkał w Lizbonie[1][2]. Od 1942 do 1952 roku był wykładowcą lizbońskiego Instituto Español[3]. Występował gościnnie jako dyrygent w krajach Europy i Ameryki Południowej[1]. W 1960 roku wrócił do Hiszpanii i osiadł w Madrycie[2], gdzie pracował jako doradca muzyczny telewizji hiszpańskiej[1][3]. W 1973 roku został członkiem Królewskiej Akademii Sztuki Pięknych[1][3].
Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Cywilnego Alfonsa X Mądrego (1963)[4].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]W swojej twórczości kontynuował narodowy nurt w muzyce hiszpańskiej, łącząc neoklasyczne tendencje obecne w muzyce europejskiej z elementami iberyjskimi[1]. Należał do grona bliskich współpracowników Manuela de Falli, po jego śmierci dokończył pozostawioną przez kompozytora w szkicach kantatę sceniczną Atlantyda[1][2][3]. Oprócz silnych wpływów de Falli, w muzyce Halfftera widoczne są nawiązania do dorobku Strawinskiego, Ravela, a w późnym okresie twórczości także Poulenca[1]. Jego własny język muzyczny nie ewoluował, po początkowych sukcesach kompozytor nie wyszedł już poza ustalone formy[1].
Ważniejsze kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1])
Utwory orkiestrowe
- Deux esquisses symphoniques: Paysage mort, La chanson du lanternier (1925)
- Sinfonietta D-dur (kilka wersji, 1923–1927)
- Nocturno (1928)
- Habanera (1931)
- Cavatina (1935)
- Amanecer en los jardines de España (1937)
- Rapsodia portuguesa na fortepian i orkiestrę (1940, nowa wersja 1951)
- Fantasie portugaise (1941)
- suita Dulcinea (1944)
- Koncert gitarowy (1969)
Utwory kameralne
- Homenajes na trio smyczkowe (1922)
- Sonatina-fantazja na kwartet smyczkowy (1923)
- Kwartet smyczkowy (1923)
- Preludios románticos na 4 skrzypiec (1924)
- Suite de las Doncellas na 4 instrumenty dęte (1932)
- Fantasia española na wiolonczelę i fortepian (1953)
- Pastorales na flet i klawesyn (1973)
Utwory fortepianowe
- Crepúsculos (1918)
- Danza de la pastora i Danza de la gitana (1927)
- Sonata D-dur (1934)
- Espagnolade (1937)
- Serenata a Dulcinea (1944)
- Preludio y danza (1974)
- Tiento na organy (1973)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Oraciones na chór a cappella (1935)
- Automne malade na sopran i 9 instrumentów, słowa Guillaume Apollinaire (1923)
- Canticum in memoriam P.P. Johannem XXIII na sopran, baryton, chór i orkiestrę (1964)
- Elegía en memoria de príncipe Pierre de Polignac na chór i orkiestrę (1966)
- Dominus pastor meus na głosy solowe, chór i orkiestrę (1967)
- Gozos de Nuestra Señora na chór i orkiestrę (1970)
Opera
- La muerte de Carmen (przed 1936)
Balety
- Sonatina (1928)
- El cojo enamorado (1955)
- Fantasia galaica (1956)
- mimodram Entr’acte (1964)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 17. ISBN 83-224-0453-0.
- ↑ a b c d e f Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1419–1420. ISBN 978-0-02-865528-4.
- ↑ a b c d e f g h i j k The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 348. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ Decreto 133/1963, de 17 de enero, por el que se concede la Gran Cruz de la Orden Civil de Alfonso X el Sabio a don Ernesto Halffter Escriche.. Agencia Estatal Boletín Oficial del Estado. [dostęp 2020-09-03]. (hiszp.).
- ISNI: 0000000109378884
- VIAF: 114768796
- LCCN: n80122948
- GND: 128945540
- LIBRIS: b8nrw6dv4gql3jf
- BnF: 14790258n
- SUDOC: 059681128
- SBN: LO1V139273
- NLA: 35383843
- NKC: xx0151100
- BNE: XX852938
- NTA: 096585722
- BIBSYS: 6019808
- CiNii: DA0964459X
- Open Library: OL1732249A
- PLWABN: 9810620783005606
- NUKAT: n97084151
- J9U: 987007578635305171
- PTBNP: 479173
- CANTIC: a10448585
- LNB: 000116313
- NSK: 000339594
- CONOR: 89705059
- ΕΒΕ: 213939
- BLBNB: 001142052
- LIH: LNB:+IR;=BB
- RISM: people/40205942