Etomidat
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C14H16N2O2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
244,29 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
biały lub prawie biały proszek[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ATC | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stosowanie w ciąży |
kategoria D | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Etomidat (łac. Etomidatum) – organiczny związek chemiczny, lek działający nasennie i przeciwdrgawkowo, stosowany do znieczulenia ogólnego. Wpływa silnie hamująco na twór siatkowaty w pniu mózgu. Pod względem chemicznym jest to pochodna imidazolowa.
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Działanie po dożylnym podaniu występuje już po około 1 min i trwa 5-7 min. Może być przedłużony kolejnymi mniejszymi dawkami leku. Działanie etomidatu następuje przez receptory GABA. Powoduje zmniejszony przepływ mózgowy i zmniejszone zapotrzebowanie mózgu na tlen. Nie wywołuje snu ponarkotycznego. Metabolizm jest szybki, lek jest wydalany z moczem.
Wskazania
[edytuj | edytuj kod]Używany do indukcji znieczulenia ogólnego, szczególnie u chorych z chorobami układu krążenia, lub chorych z uczuleniami. Etomidat zmniejsza zużycie tlenu przez mózg i przepływ mózgowy, co jest wykorzystywane u chorych po urazach mózgu i przy operacjach neurochirurgicznych w celu zmniejszenia ciśnienia śródczaszkowego. W dawkach niższych niż stosowanych w anestezjologii powoduje zahamowanie produkcji kortyzolu w ciągu kilku godzin od podania - efekt ten wykorzystywany jest w leczeniu hiperkortyzelonemii[6].
Dawkowanie
[edytuj | edytuj kod]Dożylnie w dawkach 0,15-0,3 mg/kg mc. Zalecane jest powolne wstrzykiwanie w ciągu 20-40 sekund do większej żyły.
Działania niepożądane
[edytuj | edytuj kod]Podczas wstrzykiwania może występować ból i ruchy mimowolne. Rzadziej występują nudności, zawroty głowy i drżenia mięśniowe. Dłuższe podawanie powoduje zmniejszenie przepływu krwi przez wątrobę i zwiększenie rozpadu krwinek czerwonych. Może nasilać obniżenie ciśnienia krwi powodowane lekami hipotensyjnymi wskutek zmniejszenia naczyniowego oporu obwodowego.
Preparaty
[edytuj | edytuj kod]- Hypnomidate
- Nalgol
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Podstawy farmakologii, Andrzej Danysz (red.), Zdzisław Kleinrok (red.), Ryszard Brus, Wrocław: Volumed, 1996, ISBN 83-85564-26-8, OCLC 835265047.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
- ↑ Etomidate (nr E6530) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
- ↑ a b Etomidate, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00292 (ang.).
- ↑ Harry W. Broening i inni, Determination of narcotic potency using a neurobehavioral assay with larval zebrafish, „NeuroToxicology”, 74, 2019, s. 67–73, DOI: 10.1016/j.neuro.2019.05.005, PMID: 31085211, PMCID: PMC6750999 [dostęp 2024-11-08] (ang.).
- ↑ Etomidate, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-08-10] (ang.).
- ↑ Agnieszka Łebek-Szatańska, Trudne przypadki w endokrynologii: kiedy obniżone stężenie TSH nie jest objawem nadczynności tarczycy [online] [dostęp 2020-08-13] (pol.).
