Eugeniusz Brzuska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eugeniusz Brzuska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 marca 1885
Rychwałd

Data i miejsce śmierci

8 października 1938
Ogrodzona

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

diecezja katowicka

Prezbiterat

21 lipca 1909

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Eugeniusza Brzuski i innych duchownych katolickich na Cmentarzu Komunalnym w Cieszynie
Pismo ks. Eugeniusza Brzuski do Stanisława Krzyżowskiego z Pszczyny dotyczące przygotowań Katolickiego Bloku Ludowego w Cieszynie do wyborów brzeskich

Eugeniusz Brzuska (ur. 7 marca 1885 w Rychwałdzie, zm. 8 października 1938 w Ogrodzonej) – ksiądz katolicki, chrześcijański demokrata[1], poseł na Sejm Śląski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Franciszka i Marii, z domu Szrand. Ukończył polskie gimnazjum w Cieszynie (1905). W październiku 1905 podjął studia teologiczne w seminarium duchownym w Widnawie. Święcenia kapłańskie przyjął 21 lipca 1909. Pierwszymi placówkami duszpasterskimi były: parafia w Zebrzydowicach w dekanacie frysztackim, a od 1910 – parafia w Skoczowie. Pracował jako katecheta w szkole powszechnej i wydziałowej „Macierzy Szkolnej” w Cieszynie. Następnie został skierowany do pracy w polskim gimnazjum realnym Towarzystwa Szkół Ludowych i „Macierzy Szkolnej” w Orłowej (1912–1919). Po śmierci ks. Józefa Londzina krótko kierował redakcją „Gwiazdki Cieszyńskiej”. Wszedł w skład Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego i Związku Śląskich Katolików (1918). Po wkroczeniu armii czechosłowackiej na Śląsk Cieszyński 23 stycznia 1919 został aresztowany i internowany na Morawach.

Po podziale Księstwa Cieszyńskiego zamieszkał na stałe w Bobrku k. Cieszyna, gdzie 22 marca 1919 został ustanowiony katechetą w męskim seminarium nauczycielskim. Obowiązki te pełnił do 31 sierpnia 1922, kiedy na własne życzenie otrzymał przeniesienie do gimnazjum w Bielsku.

23 sierpnia 1922 w Bielsku w czasie zjazdu delegatów Związku Śląskich Katolików wyłaniano kandydatów do Sejmu Śląskiego z Cieszyńskiego. Jednym z nich obok Karola Palarczyka był ks. Eugeniusz Brzuska. Zostali posłami w Sejmie Ślaskim z ramienia Chrześcijańskiego Zjednoczenia Ludowego. Ksiądz Eugeniusz Brzuska był jednym z dwóch księży katolickich (obok ks. Karola Matei), którzy w okresie międzywojennym brali udział w pracach Sejmu Śląskiego. W swoich wystąpieniach na forum Sejmu Śląskiego często upominał się o godziwe wynagrodzenia dla wszystkich pracowników sfery budżetowej, zwłaszcza dla nauczycieli. Był zwolennikiem szkoły wyznaniowej i zdecydowanym przeciwnikiem sanacji. W latach 19251927 piastował urząd wiceburmistrza miasta Cieszyna. Był członkiem zarządu „Dziedzictwa błog. Jana Sarkandra” – organizacji oświatowo-kulturalnej zajmującej się prowadzeniem drukarni, księgarni i biblioteki – oraz członkiem i opiekunem stowarzyszenia „Opieka nad Kształcącą się Młodzieżą Katolicką im. bł. Melchiora Grodzieckiego”. Opiekował się także Związkiem Niewiast Katolickich i pracował jako kurator konwentu SS. Elżbietanek w Cieszynie.

W 1927 biskup Stanisław Adamski mianował go administratorem dóbr diecezjalnych. Ponadto był odpowiedzialny za powstający w Krakowie gmach Śląskiego Seminarium, a także administrację majątku diecezjalnego w Kokoszycach.

W 1934 wycofał się z działalności politycznej. Został mianowany proboszczem w Ogrodzonej. Tam dał się poznać jako gorliwy duszpasterz, dobry gospodarz, działacz charytatywny. Zmarł 8 października 1938 i został pochowany w Ogrodzonej.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ks. Henryk Olszar, Udział duchowieństwa śląskiego w życiu narodowym i politycznym II Rzeczypospolitej, SSHT 1999, t. 32, s. 113–116 [data dostępu: 15 czerwca 2017].
  2. M.P. 1925 r. nr 102, poz. 435 „za zasługi na polu pracy społecznej i narodowej na Śląsku Cieszyńskim”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Damian Bednarski, Ks. Eugeniusz Brzuska (1885–1938), duszpasterz i działacz społeczno-polityczny, Katowice 2000.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]