Eugeniusz Szpręglewski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eugeniusz Szpręglewski
Ilustracja
pułkownik uzbrojenia pułkownik uzbrojenia
Data i miejsce urodzenia

14 grudnia 1881
Warszawa

Data śmierci

po 1940

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

Instytut Badań Materiałów Uzbrojenia

Stanowiska

kierownik instytutu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
bitwa pod Radzyminem
II wojna światowa

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Wstążeczka amarantowa Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Odznaka I korpus w Rosji Odznaka pamiątkowa Więźniów Ideowych
Multimedia w Wikimedia Commons

Eugeniusz Szpręglewski (ur. 14 grudnia 1881 w Warszawie, zm. po 1940) – pułkownik uzbrojenia Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 14 grudnia 1881 roku[1][2][3] w Warszawie, w rodzinie Pawła[4][5] i Anieli z Czajkowski[6] (Czaykowskich)[7]. W 1902 ukończył gimnazjum w Warszawie[8]. Studiował na wydziale fizyczno-matematycznym Carskiego Uniwersytetu Warszawskiego, z którego w 1904 wystąpił w wyniku strajku studenckiego[9].

W 1906 ukończył szkołę oficerską i służył w artylerii armii rosyjskiej[9]. Na pułkownika awansował ze starszeństwem z 13 września 1917[9]. W czasie służby w armii rosyjskiej był sześć razy ranny i kontuzjowany[8].

Po rewolucji październikowej był prezesem Związku Wojskowych Polaków Rosyjskiej 2 Armii. Od 6 grudnia 1917 roku służył w I Korpusie Polskim w Rosji, od 12 lutego 1918 jako szef jego sztabu[10][7][11]. Za zdobycie Bobrujska 3 lutego 1918 roku został odznaczony Amarantową Wstążką.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 15 listopada 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego. 11 czerwca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w artylerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Pełnił wówczas służbę w Departamencie Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych[12]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w trakcie bitwy pod Radzyminem był dowódcą artylerii „grupy warszawskiej”[13]. W następnym roku, w stopniu pułkownika w dalszym ciągu pełnił służbę w Departamencie Uzbrojenia MSWojsk., a jego oddziałem macierzystym był 1 pułk artylerii polowej Legionów[14].

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów uzbrojenia, a jego oddziałem macierzystym był Okręgowy Zakład Uzbrojenia Nr I w Warszawie[15]. W 1923 roku pozostawał w Rezerwie Oficerów Sztabowych Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I[16]. W następnym roku pełnił służbę w Zbrojowni nr 2 w Warszawie, pozostając oficerem nadetatowym Okręgowego Zakładu Uzbrojenia Nr I[17]. Później służył w Instytucie Badań Materiałów Uzbrojenia[18]. Z dniem 1 kwietnia 1929 roku został przeniesiony służbowo do Departamentu Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy szefa departamentu[19][20]. W grudniu 1930 roku został przeniesiony na stanowisko kierownika Instytutu Badań Materiałów Uzbrojenia[21]. Obowiązki służbowe łączył z działalnością społeczną w Komitecie Krzyża i Medalu Niepodległości, w którym pełnił funkcję przewodniczącego I Podkomisji I-go Korpusu i Związków Frontu Zachodniego. Z dniem 31 marca 1932 roku został przeniesiony w stan spoczynku[22]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[1]. Po zwolnieniu z czynnej służby został zatrudniony w Państwowych Wytwórniach Uzbrojenia w charakterze referenta uzbrojenia[8].

Podczas II wojny światowej był oficerem Stacji Zbornej Oficerów Rothesay nazywanej „Wyspą Wężów”.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 363, 858.
  2. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 343, tu podano, że urodził się 2 grudnia 1881 roku.
  3. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 277, 907, tu jako datę urodzin podano 14 grudnia 1881 roku.
  4. ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2021-10-14].
  5. ↑ Tu poprawiono datę urodzenia z „14” „18” grudnia 1881. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-07].
  6. ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
  7. ↑ a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 304. [dostęp 2021-11-12].
  8. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 2.
  9. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 4.
  10. ↑ Kolekcja ↓, s. 5.
  11. ↑ Z dokumentów chwili. „Ojczyzna i Postęp”, s. 17, 20, Nr 199 z 20 kwietnia 1918. 
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 7 lipca 1920 roku, s. 553.
  13. ↑ 12 sierpnia. rok1920.pl. [dostęp 2016-09-22].
  14. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 277, 907.
  15. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 343.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1351, 1363.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1227, 1233, 1244.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 439, 501.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 205.
  20. ↑ Ziomek 2014 ↓, s. 106, wg autorki w latach 1927-1929 miał być szefem tego departamentu.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 21.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 22 lutego 1932 roku, s. 119.
  23. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-07].
  24. ↑ Wiadomości bieżące. Z miasta. Nowi kawalerowie Virtuti militari. „Kurjer Warszawski”, s. 5, Nr 147 z 31 maja 1922. 
  25. ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1083 „za zasługi na polu organizacji armji” - jako pułkownik Eugeniusz Spręglewski.
  26. ↑ a b c Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 439.
  27. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-07].
  28. ↑ M.P. z 1939 r. nr 19, poz. 33 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  29. ↑ M.P. z 1937 r. nr 259, poz. 409 „za pracę na polu odzyskania niepodległości”.
  30. ↑ Na podstawie fotografii [1].
  31. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-07].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Eugeniusz_Szpręglewski&oldid=71993842”