EuroFIR
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Rodzaj stowarzyszenia |
stowarzyszenie zarejestrowane |
| Profil działalności |
Non-profit |
| Prezes |
Paul Finglas, Prof Maria Glibetic, Prof Barbara Korousic Seljak, Dr Aida Turrini, Luísa Oliveira and Susanne Westenbrink |
| Strona internetowa | |
EuroFIR (ang. European Food Information Resorce – Europejskie Źródło Informacji o Składzie Żywności) – międzynarodowe stowarzyszenie non-profit, które wspiera wykorzystanie istniejących oraz przyszłych źródeł danych dotyczących składu żywności poprzez współpracę i harmonizację jakości danych[1], ich funkcjonalności oraz spełnianie światowych standardów.
Celem EuroFIR jest rozwój, zarządzanie, publikowanie oraz wykorzystanie danych o składzie żywności i wspieranie współpracy międzynarodowej w tym zakresie, jak również harmonizacja danych poprzez poprawę ich jakości, możliwości wyszukiwania baz danych i spełnianie określonych norm.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Projekt Europejskiej Sieci dotyczącej Informacji na Temat Żywności (2005-10; EuroFIR[2]) był Ramowym Programem dla Badań i Rozwoju Technologicznego w którym uczestniczyło 48 partnerów ze środowisk akademickich, organizacji badawczych oraz małych i średnich przedsiębiorstw z 27 krajów. Projekt był finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach 6. Ramowego Programu UE (Priorytet 5: Jakość i bezpieczeństwo żywności; Kontrakt nr FP6-513944).
Jednym z głównych celów projektu było opracowanie, po raz pierwszy w Europie, jednej wspólnej platformy internetowej z aktualnymi danymi o składzie żywności[3] w krajach europejskich.
Innym ważnym przedsięwzięciem, wynikającym z realizacji EuroFIR Noe, było ustanowienie długoterminowej platformy w celu kontynuacji niektórych działań ustanowionych w trakcie realizacji projektu. Osiągnięto to poprzez utworzenie międzynarodowego stowarzyszenia non-profit – EuroFIR AISBL[4].
W skład Stowarzyszenia wchodzi 42 spośród 48 pierwotnych partnerów EuroFIR NoE połączonych jako członkowie. Głównym celem Stowarzyszenia jest wspieranie i promowanie rozwoju, zarządzanie, publikowanie i wykorzystywanie danych dotyczących składu żywności w ramach międzynarodowej współpracy oraz ich harmonizacja.
Członkowie EuroFIR[edytuj | edytuj kod]
Pełnoprawni członkowie[edytuj | edytuj kod]
(*) Organizacje członkowskie, które są również kompilatorami krajowych (baz danych o składzie żywności).
| Instytucja | Akronim | Kraj |
|---|---|---|
| Agricultural University of Athens | AUA | Grecja |
| British Nutrition Foundation | BNF | Wielka Brytania |
| Politechnika Federalna w Zurychu | ETHZ | Szwajcaria |
| Food Centre of Food and Veterinary Service of Latvia | FCF-VS * | Łotwa |
| Food Research Institute | FRI * | Słowacja |
| Food Standards Australia New Zealand | FSANZ * | Australia |
| FoodCon | FCN | Belgia |
| French Agency for Food, Environmental and Occupational Health and Safety | ANSES * | Francja |
| Gent University | UGENT | Belgia |
| Government of Canada | Kanada | |
| Hellenic Health Foundation | HHF * | Grecja |
| Institute of Agricultural Economics and Information | IAEI | Czechy |
| Institute of Food Research | IFR * | Wielka Brytania |
| Institute of Medical Research, University of Belgrade | IMR * | Serbia |
| Institute of Public Health and the Environment | RIVM * | Holandia |
| Instituto Nacional de Saúde Dr. Ricardo Jorge | INSA * | Portugalia |
| Istituto Nazionale di Ricerca per gli Alimenti e la Nutrizione | INRAN * | Włochy |
| Ricerca dell'Istituto Europeo di Oncologica | IEO * | Włochy |
| Matis – Icelandic Food and Biotech R&D | MATIS * | Islandia |
| Max Rubner Institute | MRI * | Niemcy |
| National Food & Nutrition Institute | NFNI | Polska |
| National Institute for Health and Welfare | THL * | Finlandia |
| Nutrienten Belgie vzw | NUBEL * | Belgia |
| National Food Administration | NFA * | Szwecja |
| Swedish University of Agricultural Sciences | SLU | Szwecja |
| The National Food Institute at the Technical University of Denmark | DTU * | Dania |
| The Norwegian Food Safety Authority | NFSA | Norwegia |
| Tubitak Marmara Research Centre | TUBITAK * | Turcja |
| University College Cork | UCC * | Irlandia |
| University of Granada | UGR * | Hiszpania |
| University of Helsinki | UHEL | Finlandia |
| University of Leeds | UL | Wielka Brytania |
| Wageningen University | WU | Holandia |
| University of Vienna | UVI | Austria |
Członkowie stowarzyszeni[edytuj | edytuj kod]
(*) Organizacje członkowskie, które są również krajowymi kompilatorami bazy danych o składzie żywności.
| Instytucja | Akronim | Kraj |
|---|---|---|
| National Institute for Health Development | NIHD* | Estonia |
Członkowie zwyczajni[edytuj | edytuj kod]
| Instytucja | Akronim | Kraj |
|---|---|---|
| Creme Global | Irlandia | |
| Culmarex S.A. | Hiszpania | |
| Czech Agriculture and Food Inspection Authority | Czechy | |
| Herbalife Europe Limited | Wielka Brytania | |
| Ian D. Unwin Food Information Consultancy | IDUFIC | Wielka Brytania |
| Imperial College London | Wielka Brytania | |
| Pamida International, Ltd. | Słowacja | |
| Polytec | Polytec | Dania |
| Procter & Gamble | Wielka Brytania | |
| REPLY Santer | REPLY | Włochy |
| Topshare International BV | Belgia | |
| Treviso Tecnologia – Azienda Speciale per l'Innovazione della Camera Di Commercio Di Treviso | TVT | Włochy |
| Uzhhorod National University Medical Faculty | Ukraina | |
| Universidad Complutense De Madrid | Hiszpania | |
| Universita Del Salento | Włochy | |
| University of Ljubljana | UoL | Slovenia |
| University of Minho | Portugalia | |
| University of Otago | Nowa Zelandia | |
| Universidad Politecnica de Cartagena | UPCT | Hiszpania |
| University St. Kliment Ohridski – Bitola | Macedonia | |
| University of Vigo | UoV | Hiszpania |
| University of Wollogong | Australia | |
| University of Wolverhampton | UoW | Wielka Brytania |
| Verein zur Förderung des Technologietransfers an der Hochschule Bremerhaven e.V. | TTZ | Niemcy |
| VitalinQ Lifestyle Support BV | Holandia | |
| Vivsan Salud Sociedad Limitada | Hiszpania |
Członkowie honorowi[edytuj | edytuj kod]
| Instytucja | Akronim | Kraj |
|---|---|---|
| Danish Food Information | DFI * | Dania |
Lista osób kluczowych, członków i współpracowników EuroFIR AISBL znajduje się na stronie internetowej EuroFIR[5].
Wpływ i przydatność informacji na temat żywności[edytuj | edytuj kod]
Tabele składu żywności lub bazy danych o składzie żywności[6] są źródłem dostarczającym szczegółowych informacji dotyczących wartości odżywczej żywności, pochodzących zazwyczaj z danego kraju. Początkowo źródła danych o składzie żywności istniały tylko w formie drukowanej, najstarsze tabele datowane są na wczesne lata 1800. Obecnie obserwowany jest trend w kierunku tworzenia baz danych w formie elektronicznej. Pozwala to na gromadzenie dużej liczby danych, jak również na łatwy do nich dostęp i obróbkę. Ostatnio pod wpływem EuroFIR w Europie wiele europejskich baz danych o składzie żywności stało się dostępnych w Internecie.
Bazy danych o składzie żywności zawierają zazwyczaj informacje dotyczące zawartości szerokiego zakresu składników odżywczych, w tym: energii, makroskładników (np. białka, węglowodanów, tłuszczu) i ich składowych (np. cukrów, skrobi, kwasów tłuszczowych), składników mineralnych (np. wapnia, żelaza, sodu) oraz witamin. Ponadto, niektóre z nich zawierają informacje dotyczące zawartości poszczególnych aminokwasów i/lub frakcji witamin (np. poszczególnych karotenoidów, takich jak likopen i luteina). Dostępne są również bardziej specjalistyczne bazy danych, np. do bazy danych EuroFIR włączone zostały informacje dotyczące zawartości związków bioaktywnych, do bazy danych USA informacje o zawartości izoflawonów, a do francuskiej bazy danych informacje o zawartości fenoli.
Bazy danych o składzie żywności stanowią podstawowe źródło informacji dla nauk żywieniowych. Jednak ich zastosowanie nie ogranicza się wyłącznie do dziedzin związanych z naukami żywieniowymi i zdrowiem publicznym. Są one potrzebne i wykorzystywane przez producentów żywności, ustawodawstwo oraz samych konsumentów[7].
Jednym z najlepiej znanych sposobów wykorzystania danych o składzie żywności jest ich stosowanie w ocenie spożycia składników odżywczych na poziomie indywidualnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Wykorzystywane są one zarówno w codziennej praktyce dietetyków i innych pracowników placówek ochrony zdrowia do oceny diet swoich pacjentów, jak i w badaniach epidemiologicznych, dotyczących zależności pomiędzy żywieniem a zdrowiem. Badania takie mogą być prowadzone na małą skalę, jak również mogą włączać międzynarodowe badania epidemiologiczne i badania wieloośrodkowe. Krajowe agencje rządowe często prowadzą ocenę diet na poziomie populacyjnym, poprzez krajowe badania spożycia żywności, w celu monitorowania trendów w stanie odżywienia oraz oceny wpływu polityki żywieniowej.
Dane o składzie żywności są również szeroko wykorzystywane w opracowywaniu receptur produktów, posiłków i jadłospisów stosowanych w żywieniu osób chorych, jak i w cateringu oraz branży gastronomicznej.
Są również ważnym narzędziem w planowaniu żywienia w domach opieki, szpitalach i więzieniach w celu upewnienia się co do odpowiedniej zawartości składników odżywczych.
Istniejąca tendencja w kierunku zapewnienia informacji żywieniowej w placówkach gastronomicznych ma wpływ na zwiększenie zastosowanie danych dotyczących składu żywności również w tej branży. Są one też wykorzystywane przez producentów żywności do opracowywania informacji żywieniowej umieszczanej na etykietach produktów. Ważnym elementem jest wykorzystywanie ich w edukacji żywieniowej i promocji zdrowia oraz wprowadzania właściwych strategii, takich jak np. ukierunkowane interwencje. Stanowią integralną część i są źródłem informacji o żywności i jej wartości odżywczej wykorzystywanych w procesach edukacyjnych prowadzonych w szkołach, uczelniach i coraz częściej w miejscach pracy/środowisku zawodowym. Znajdują też bardziej ogólne zastosowanie w rolnictwie i handlu. Na przykład dane o składzie żywności mogą być wykorzystywane w monitorowaniu zawartości składników odżywczych w produktach, a także bezpieczeństwa i autentyczności żywności. Pozwalają również na ocenę wpływu działań zmierzających do uzyskania żywności o lepszej jakości, takich jak np. wprowadzanie nowych metod uprawy roślin, zbioru i przechowywania/utrwalania. Ostatecznie tworzą one część podstawowych dowodów na poparcie inicjatyw dotyczących żywienia i bioróżnorodności.
Rozwój technologii informatycznych, umożliwiający szybką transmisję dużej liczby danych, zachęca do rozwoju i rozpowszechniania zgodnych i spójnych baz danych poprzez różne kanały/środki przekazu/ w formie przystosowanej do lokalnej kultury, wieku i potrzeb odbiorców. Obecnie informacje na temat żywności mogą być pobierane praktycznie o każdej porze i w każdym miejscu (np. w domu lub w sklepach), dzięki wykorzystaniu ultra mobilnych komputerów, smartfonów lub stacjonarnych urządzeń mających dostęp do Internetu. Ważne jest upewnienie się, że informacje te pochodzą z wiarygodnego, rzetelnego i oficjalnego źródła, takiego jak EuroFIR.
Badania i zaangażowanie w rozwój projektu[edytuj | edytuj kod]
EuroFIR jest partnerem w kilku projektach badawczych i rozwojowych finansowanych przez Komisję Europejską, które rozpoczęły się w latach 2010–2012[8]. Projekty te obejmują: analizę ryzyka i korzyści wynikających ze stosowania suplementów diety zawierających nieodżywcze związki bioaktywne, informacje na temat żywności i możliwości jej identyfikacji w łańcuchu żywieniowym, poprawę sposobu żywienia w Europie opartą o wiarygodne źródła danych, reformulację produktów mającą na celu zmniejszenie zawartości określonych składników odżywczych oraz badania sposobu żywienia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Quality and standards on food composition databases. [dostęp 2013-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-13)].
- ↑ EuroFIR Network of Excellence. [dostęp 2013-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-03)].
- ↑ Church S. (2009) Food composition explained. EuroFIR Synthesis report No. 7. Nutrition Bulletin, 34, 250-272.. [dostęp 2013-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-10)].
- ↑ History of EuroFIR. [dostęp 2013-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-30)].
- ↑ EuroFIR AISBL people. eurofir.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-13)]. Retrieved 8. August 2012
- ↑ Food composition databases. [dostęp 2013-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-15)].
- ↑ Williamson C. (2005) The different uses of food composition databases. Synthesis report No. 2.. [dostęp 2013-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-10)].
- ↑ EuroFIR. [dostęp 2013-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-13)].