Przejdź do zawartości

Europa Demokracja Esperanto

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Logo EDE

Europa Demokracja Esperanto (EDE, esperanto Eŭropo Demokratio Esperanto) – ruch polityczny, który chcę zwiększyć zrozumienie, umocnić demokrację i wielojęzyczność w Europie poprzez esperanto.

Francuska sekcja, Europe–Démocratie–Espéranto brała udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004, 2009, 2014 i 2019. Niemieckia sekcja, Europa–Demokratie–Esperanto w 2009 zebrała 5240 podpisów (z minimalnych 4000)[1], dzięki czemu brała udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Żadnej innej sekcji nie udało się startować w wyborach.

Cele i Program

[edytuj | edytuj kod]

Główną myślą ruchu jest "zapewnić Unii Europejskiej potrzebnych narzędzi do ustanowienia demokracji uczestniczącej"[2].

Pomimo wcześniejszej konferencji w 2009, dwie sekcje, niemiecka i francuska miały odrębne, niezależne od siebie programy, które najpierw zostały napisane w danym języku narodowym i dopiero później przetłumaczone na esperanto[3][4].

Organizacje

[edytuj | edytuj kod]

EDE składa się z pięciu związków:

  • Federacja Europa Demokracja Esperanto, międzynarodowy związek założony 21 grudnia 2003 w Strasburgu[5];
  • EDE-Francja (Europe – Démocratie – Espéranto) – założony w 2003[6];
  • EDE-Niemcy (Europa – Demokratie – Esperanto) – założony w 2004 i zreaktywowany w 2008[6][7];
  • EDE-Węgry (Európa – Demokrácia – Eszperantó) – założony w 2009[8];
  • EDE-Polska (Polskie Stowarzyszenie Europa – Demokracja – Esperanto) – założony jako związek 20 marca 2011 i zarejestrowany sądownie 19 września 2011 jako EDE-PL[9][10];
  • EDE-Bulgario – założony w 2013.

We Francji istnieją też regionalne podorganizacje.

Konferencje

[edytuj | edytuj kod]

Na Pierwszą Międzynarodową Konferencję EDE przybyło 16 osób z 4 różnych krajów, spotkanie odbywało się od 27 lutego do 1 marca 2009 w Strasburgu. Uczestnicy rozmawiali o programie EDE i przygotowywali się do udziału w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Między innymi rozdawali ulotki w mieście Kehl i zdobywali podpisy[11][12].

Wyniki w wyborach parlamentarnych

[edytuj | edytuj kod]

W 2004 roku

[edytuj | edytuj kod]

We Francji[13]:

Okręg Lider Głosy Procent
Île-de-France Georges Kersaudy 5 789 0,21%
Wschodnia Francja Bruno Schmitt 5 336 0,24%
Zachodnia Francja Denis-Serge Clopeau 4 926 0,19%
Południowo-Zachodnia Francja Thierry Saladin 3 687 0,15%
Południowo-Wschodnia Francja Christian Garino 2 559 0,09%
Masyw Centralny-Centrum Jean-Paul Tonnieau 2 174 0,15%
Północno-Wschodnia Francja Bertrand Hugon 788 0,03%
Razem   25 259 0,15%

W 2009 roku

[edytuj | edytuj kod]

We Francji[14]:

Okręg Lider Głosy Procent
Île-de-France Elisabeth Barbay 5 789 0,21%
Wschodnia Francja Fabien Tschudy 5 336 0,24%
Zachodnia Francja Bert Schumann 4 926 0,19%
Południowo-Zachodnia Francja Raymond Faura 3 687 0,15%
Południowo-Wschodnia Francja Christian Garino 2 559 0,09%
Masyw Centralny-Centrum Farhad Daneshmand 2 174 0,15%
Północno-Wschodnia Francja Jacques Borie 788 0,03%
Terytoria zamorskie Francji Jacques Etienne 1 537 0,44%
Razem   28 945 0,17%

W Niemczech zdobyli 11.772 głosów, co przenosi się na 0,045%[1].

W 2014 roku

[edytuj | edytuj kod]

We Francji[15]:

Okręg Lider Głosy Procent
Île-de-France Laure Patas d'Illiers 4 531 0,15%
Wschodnia Francja Geneviève Martin 4 712 0,19%
Zachodnia Francja Lyse Bordage 4 388 0,16%
Południowo-Zachodnia Francja Monique Juy 4 714 0,16%
Południowo-Wschodnia Francja Monique Arnaud 5 898 0,18%
Masyw Centralny-Centrum Marcelle Provost 3 404 0,23%
Północno-Wschodnia Francja Christine Pieters 5 023 0,18%
Terytoria zamorskie Francji Monique Fillat 939 0,33%
Razem   28 945 0,17%

W 2019 roku

[edytuj | edytuj kod]

We Francji[16]:

Region Głosy Procent
Île-de-France 2 179 0,06%
Owernia-Rodan-Alpy 2 206 0,08%
Burgundia-Franche-Comté 856 0,09%
Bretania 1 033 0,08%
Region Centralny-Dolina Loary 930 0,10%
Korsyka 94 0,11%
Grand Est 1 520 0,08%
Gwadelupa 4 0,01%
Gujana Francuska 0 0,00%
Hauts-de-France 1 736 0,08%
Reunion 36 0,02%
Martynika 186 0,47%
Normandia 977 0,08%
Nowa Akwitania 2 384 0,11%
Oksytania 1 883 0,09%
Kraj Loary 1 147 0,09%
Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże 1 353 0,08%
Majotta 4 0,02%
Razem 18 528 0,08%

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Europa – Demokratie – Esperanto [online], u-matthias.de [dostęp 2021-04-02].
  2. Nia programo – Europo Demokratio Esperanto [online], e-d-e.org [dostęp 2021-04-02].
  3. Europo – Demokratio – Esperanto [online], u-matthias.de [dostęp 2021-04-02].
  4. reverko_de_la_politika_programo [EDE-Vikio] [online], e-d-e.org [dostęp 2021-04-02].
  5. Federacio – Europo Demokratio Esperanto [online], e-d-e.org [dostęp 2021-04-02].
  6. a b Politika agado por Esperanto [online], u-matthias.de [dostęp 2021-04-02].
  7. de.e-d-e.eu – Europa Demokratie Esperanto – E-D-E in der EU [online], de.e-d-e.eu [dostęp 2021-04-02].
  8. Európa-Demokrácia-Eszperantó – Mert nincs európai demokrácia nyelvi demokrácia nélkül. [online], eszperanto.hu [dostęp 2021-04-02].
  9. PL : Polujo – Europo Demokratio Esperanto [online], e-d-e.org [dostęp 2021-04-02].
  10. Polskie Europa-Demokracja-Esperanto NIP 7661989164 KRS 0000395799 REGON 301923648 | krs-pobierz.pl [online], krs-pobierz.pl [dostęp 2021-04-02] (pol.).
  11. EDE-Konferenco en Strasburgo – invito [2009-02-27/03-01] – Europo Demokratio Esperanto [online], e-d-e.org [dostęp 2021-04-02].
  12. EDE-Konferenco en Strasburgo – raporto [2009-02-27/03-01] – Europo Demokratio Esperanto [online], e-d-e.org [dostęp 2021-04-02].
  13. Ministère de l'Intérieur, Résultats des élections européennes 2004 [online], interieur.gouv.fr [dostęp 2021-04-02] (fr.).
  14. Ministère de l'Intérieur, Résultats des élections européennes 2009 [online], interieur.gouv.fr [dostęp 2021-04-02] (fr.).
  15. Ministère de l'Intérieur, Résultats des élections européennes 2014 [online], interieur.gouv.fr [dostęp 2021-04-02] (fr.).
  16. Ministère de l'Intérieur, Résultats des élections européennes 2019 [online], interieur.gouv.fr [dostęp 2021-04-02] (fr.).