Europejska Sieć Rozwoju Obszarów Wiejskich

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Europejska Sieć Rozwoju Obszarów Wiejskich (ERDN)
European Rural Development Network
Ilustracja
Logo ERDN
Mapa
Kraje członkowskie ERDN
Język roboczy

angielski

Siedziba

Milanówek

Członkowie

23

Koordynator i sekretarz

Paweł Chmieliński

Utworzenie

2002

Strona internetowa

Europejska Sieć Rozwoju Obszarów Wiejskich (ERDN) (ang. European Network for Rural Development) – zapoczątkowana w Polsce w 2002 roku międzynarodowa naukowa sieć ekspertów wiejskich zorganizowana jako forum wymiany idei i doświadczeń badawczych oraz funkcjonalna platforma współpracy polskich i europejskich instytucji naukowo-badawczych w zakresie rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa[1]. Wieloletnim koordynatorem prac ERDN i Sekretarzem Sieci był dr Zbigniew Floriańczyk, a od 2012 roku obowiązki te sprawuje dr hab. Paweł Chmieliński, prof. IRWiR PAN[2].

Mapa

Cele[edytuj | edytuj kod]

Podstawowym celem ERDN jest wymiana wyników badań w obszarach, które stanowią wyzwanie zarówno dla poszczególnych państw członkowskich oraz krajów kandydujących, jak i dla polityki rozwoju Unii Europejskiej.

Główne cele sieci:

  • sieciowanie badaczy z różnych środowisk naukowych i krajów pochodzenia w celu analizy stanu, perspektyw i strategii działania w zakresie rozwoju obszarów wiejskich w krajach Europy Środkowo-Wschodniej;
  • międzynarodowy i międzypokoleniowy transfer wiedzy poprzez wspólne badania w obszarze rozwoju obszarów wiejskich;
  • pogłębianie międzynarodowej współpracy naukowej w zakresie rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa, m.in. w oparciu o doświadczenie sieci w międzynarodowych programach badań naukowych;
  • wymiana i promocja doświadczeń naukowych oraz osiągnięć członków ERDN w celu wsparcia decydentów i interesariuszy, zajmujących się zrównoważonym rozwojem europejskich obszarów wiejskich.

Europejska Sieć Rozwoju Obszarów Wiejskich realizuje zadeklarowane cele we współpracy z międzynarodowymi partnerami z różnych jednostek naukowych[2][3].

Członkowie ERDN[edytuj | edytuj kod]

Członkowie i stali współpracownicy Sieci reprezentują wiodące uczelnie i instytuty badawcze w Europie Środkowo-Wschodniej[3].

ERDN a polityka UE[edytuj | edytuj kod]

Działalność sieci naukowej ERDN w pełni wpisuje się w unijną ideę budowy tzw. Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA) dla rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich poprzez integrację wysiłków i kompetencji różnych europejskich instytucji badawczych we wspólnej pracy nad stanem i ścieżkami transformacji obszarów wiejskich, w szczególności rolnictwa, z myślą o rozszerzeniu Unii Europejskiej i jej przyszłej polityki[4][2][5].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Europejska Sieć Rozwoju Obszarów Wiejskich (ERDN) powstała w 2002 roku, jako kontynuacja idei sieci badawczej European Rural Development (ERD), zainicjowanej przez dr Gerharda Heiliga z Międzynarodowego Instytutu Stosowanej Analizy Systemowej (IIASA) w Laxenburgu w Austrii oraz wielu europejskich ośrodków badawczych, podczas konferencji w 2001 roku pt. Rozwój obszarów wiejskich w Europie. Problemy, szanse, potrzeby badawcze, zorganizowanej przez IIASA, Polską Akademię Nauk – Komitet Narodowy ds. Współpracy z Międzynarodowym Instytutem Stosowanej Analizy Systemowej (IIASA) i Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy (IERiGŻ-PIB)[6].

Pomysł polegał na powiązaniu ośrodków badawczych krajów Europy Środkowo-Wschodniej z istniejącym już w IIASA kompleksowym projektem badawczym European Rural Development (ERD), mającym za cel rozwój ogólnoeuropejskiej sieci badawczej dotyczącej rozwoju obszarów wiejskich. W 2002 r. projekt budowy sieci przez IIASA został zawieszony z powodu problemów technicznych. Skłoniło to instytucje badawcze z Polski i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, skupione wokół IERiGŻ-PIB, do kontynuowania wysiłków. W związku z tym przygotowano i przedłożono Komisji Europejskiej deklarację Expression of Interest, która zawierała prośbę o dodanie nowego działania badawczego dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich w Europie do Priorytetu Tematycznego 1.1.6 Szóstego Programu Ramowego Badań, Rozwoju Technicznego i Prezentacji UE (2002-2006) z wykorzystaniem jego nowego instrumentu tzw. sieci doskonałości[6], wpisując się doskonale w jego cel, tj. wzmocnienie doskonałości naukowej i technologicznej w określonym temacie poprzez trwałą integrację zasobów badawczych uczestników[7].

Jednocześnie IERiGŻ-PIB wraz z sześcioma innymi polskimi instytutami badawczymi (wspieranymi przez 12 ośrodków naukowych z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, tj. z Estonii, Łotwy, Litwy, Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii) z sukcesem wystąpiły o wsparcie finansowe na rozwój ERDN do Ministerstwa Nauki, otrzymując wsparcie na lata 2002–2004 (przedłużone do 2005 r.) w ramach zadania badawczego: „Międzynarodowa współpraca w formie sieci naukowej pt. Rozwój obszarów wiejskich w Europie Środkowo-Wschodniej”[8]. Sieć, dodatkowo wspierana składkami członków polskich instytucji, mogła się rozwijać, realizując założone cele i organizując swoje pierwsze międzynarodowe konferencje naukowe.

Kluczowi członkowie na początku tworzenia się Sieci ERDN w 2002 roku[6]
  • Międzynarodowy Instytut Stosowanej Analizy Systemów (IIASA), Laxenburg, Austria
  • Instytut Ekonomiki Rolnictwa (AKI), Budapeszt, Węgry
  • Federalny Instytut Ekonomiki Rolnictwa (AWI), Wiedeń, Austria
  • Instytut Ekonomiki Rolnictwa – Akademia Rumuńska, Bukareszt, Rumunia
  • Instytut Geografii Słowackiej Akademii Nauk, Bratysława, Słowacja
  • Instytut Badawczy Ekonomiki Rolnictwa (VUZE), Praga, Czechy
  • Litewski Instytut Gospodarki Rolnej (LAEI), Wilno, Litwa
  • Łotewski Państwowy Instytut Gospodarki Rolnej, Łotwa
  • Instytut Ekologii Krajobrazu Akademii Nauk, Czeskie Budziejowice, Czechy
  • Instytut Geografii, Uniwersytet w Oulu, Finlandia
  • Centrum Rozwoju Obszarów Wiejskich Uniwersytetu St. Stephan, Gödöllö, Węgry
  • Uniwersytet w Tartu, Estonia
  • Uniwersytet Mateja Bela, Słowacja
  • Centrum Badań Regionalnych, Węgry
  • Arkleton Centrum Badań Rozwoju Obszarów Wiejskich Uniwersytetu Aberdeen, Szkocja, Wielka Brytania
  • Instytut Badań Ekonomicznych Pellervo, Helsinki, Finlandia
  • Norweski Instytut Badań Miejskich i Regionalnych w HiOA, Oslo, Norwegia
  • Norweski Instytut Inwentaryzacji Gruntów, Norwegia
  • Instytut Ekonomiki Rolnictwa, Haga, Holandia
  • IAMO, Halle, Niemcy

Do innych krajów uczestniczących w procesie tworzenia się ERDN należały: Estonia, Łotwa, Finlandia, Szwecja, Holandia, Niemcy, Dania, Grecja, Wielka Brytania, Węgry, Rosja[9]

Pierwszym koordynatorem i sekretarzem generalnym ERDN był w latach 2002–2012 dr Zbigniew Floriańczyk, a od 2012 funkcję tę objął dr hab. Paweł Chmieliński. W 2018 roku ERDN został zarejestrowany jako Stowarzyszenie o charakterze naukowym, a jego członkowie w świetle prawa polskiego zostali członkami wspierającymi. Uzyskanie statusu prawnego pozwoliło na rozwój działalności naukowo-badawczej Sieci, ale także na reprezentowanie interesów członków oraz promocję współpracy na forum europejskim.

Działalność i projekty[edytuj | edytuj kod]

Obecnie ERDN jest jedną z wiodących inicjatyw badawczych w Europie Środkowo-Wschodniej, umożliwiającą transfer wiedzy między krajami UE, Europą Wschodnią i Bałkanami Zachodnimi dzięki trwałości oryginalnych pomysłów oraz zaangażowania koordynatorów i organizatorów spotkań[1].

Działania Sieci skupiają się wokół tworzenia silnych powiązań globalno-lokalnych w rozwoju biogospodarki w zakresie:

  • rozwiązywania lokalnych problemów za pomocą globalnych rozwiązań (małe gospodarstwa rolne a środowisko / zrównoważona intensyfikacja / dodawanie wartości do lokalnej produkcji);
  • scentralizowanego vs. rozproszonego sterowania (biogospodarka może być dobrze postrzegana przez różne grupy społecznych, tj. konsumentów, ekologów, producentów, przedsiębiorców, decydentów – dobra dla strategii, upewniając się, że wizja spełnia swoją obietnicę);
  • wizja może pomóc w standaryzacji zrównoważonego rozwoju (nowe normy, systemy certyfikacji, nowe normy, systemy certyfikacji, zasady i wspólne postrzeganie w różnych obszarach geograficznych – sieci popytu i podaży)[10].

W ramach współpracy w ramach ERDN powstało szereg unijnych projektów badawczych[10]:

  • FARO EU – realizowany w latach 2007–2009 w ramach FP6 – Policies
  • CEEC AGRIPOLICY (Agro-economic Policy Analysis of the Accession and the Candidate States and the Countries Western Balkan) – dotyczący analizy polityki rolnej w nowych krajach członkowskich, krajach kandydujących i krajach Zachodnich Bałkanów, realizowany w latach 2005–2007.
  • COMPETE (The central-eastern EU model for competitive and sustainable agriculture and rural development)?
  • PERCEIVE (Perception and Evaluation of Regional and Cohesion Policies by Europeans and Identification with the Values of Europe) – w ramach programu Horyzont 2020 na lata 2016–2019, obejmujący badania dotyczace występowania oraz wyjaśnienie różnic wewnątrz- i międzyregionalnych dotyczących: doświadczeń i rezultatów wdrażania polityki spójności, świadomości obywateli i doceniania wysiłków UE w osiąganiu spójności, europejskich świadomości i identyfikacji obywateli z UE
  • H2020 SHERPA – mający na celu zgromadzenie wiedzy, która przyczyni się do sformułowania zaleceń dla przyszłych polityk istotnych dla obszarów wiejskich UE, poprzez stworzenie płaszczyzny styku nauka-społeczeństwo-polityka.
  • PoliRural H2020 – dotyczący badań ścieżek przyszłego rozwoju obszarów wiejskich, tak aby decydenci mogli być lepiej przygotowani do radzenia sobie z istniejącymi i pojawiającymi się wyzwaniami wiejskimi, a ludność wiejska wzmocniona, a obszary wiejskie bardziej odporne.
  • 2017 Visegrad Fund Project: The central-eastern EU model for competitive and sustainable agriculture and rural development
  • ERDN jest także jednym z inicjatorów oraz aktywnym członkiem BIOEAST (Central Eastern European Initiative for Knowledge-based Agriculture, Aquaculture and Forestry in Bioeconomy), która ma na celu rozwój współpracy makroregionalnej w obszarze badań i innowacji na rzecz rolnictwa i biogospodarki pomiędzy 11 państwami Europy Środkowo-Wschodniej, w tym wypracowanie strategicznej agendy badawczej w obszarze zrównoważonych systemów żywnościowych oraz prowadzenie dialogu z administracją UE w zakresie kształtowania programów pracy Horyzont Europa i innych inicjatyw istotnych dla nauki i innowacji makroregionu.

Polska sekcja ERDN[edytuj | edytuj kod]

Polska sekcja ERDN w pierwszych latach zapewniła ciągłość i rozwój inicjatywy. Dzięki zaangażowaniu polskich dyrektorów instytutów badawczych należących do ERDN umocniła swoją pozycję w europejskiej przestrzeni badawczej i rozwijała się w makroregionie Europy Środkowo-Wschodniej. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB przyczynił się do rozwoju Sieci poprzez wsparcie administracyjne i koordynację działań. Prof. Andrzej Kowalski, Dyrektor IERiGŻ-PIB osobiście poparł ideę współpracy międzynarodowej w ramach Sieci, pomagając w ten sposób prowadzić sieć nawet przy braku środków zewnętrznych[3][6].

Członkowie założyciele polskiej sekcji ERDN w 2002 roku[3]
  • Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB (Warszawa)
  • Instytut Melioracji i Użytków Zielonych (Falenty)
  • Instytut Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB (Puławy)
  • Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa (obecnie: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy) (Warszawa)
  • Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN (Warszawa)
  • Instytut Badań Systemowych PAN (Warszawa)
  • Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN (Warszawa)

Konferencje ERDN[edytuj | edytuj kod]

Podstawą rozwoju ERDN są coroczne bezpłatne konferencje, które są źródłem dzielenia się wiedzą i przyszłych pomysłów badawczych. Wyniki niżej wymienionych spotkań naukowych, jak i wspólnie prowadzonych badań oraz innych prac środowiska naukowego krajów Europy Środkowo-Wschodniej można znaleźć w roczniku ERDN Rural Areas and Development oraz w szeregu czasopism naukowych, z którymi Sieć współpracuje[2].

Konferencje założycielskie:

  • 2001: Rozwój obszarów wiejskich w Europie. Problemy, szanse, potrzeby badawcze, konferencja zorganizowana przez IIASA, PAN i IERiGŻ-PIB, Warszawa, 7–9 maja[11]
  • 2002: Rozwój obszarów wiejskich – rolnictwo, wielofunkcyjność, nowe działania: istniejące zasoby i strategie zrównoważonego rozwoju a zatrudnienie i konkurencyjność, spotkanie polskiej podsekcji sieci, Warszawa, Polska, 8 maja[12]
Lp. Data Tematyka Państwo Miejsce
I 2003, 21-22 II Alternatywy dla Europejskich Obszarów Wiejskich[13]  Polska Falenty
II 2004, 21-22 X Zmiany w funkcjonowaniu obszarów wiejskich w krajach bałtyckich  Polska Warszawa
III 2005, 21-22 XI Rural Development Capacity in Carpathian Europe[14]  Polska Tylicz
IV 2006, 2-15 X Endogeniczne czynniki stymulujące rozwój obszarów wiejskich[15]  Polska Mądralin
V 2007, 13-16 IX Wartości i wyzwania w projektowaniu europejskich struktur wiejskich – doświadczenia sieci badawczej[16]  Rumunia Sinaia
VI 2008, 21-22 XI Terytoria wielofunkcyjne: znaczenie obszarów wiejskich poza produkcją żywności[17]  Austria Wiedeń
VII 2009, 29-30 X Łączenie konkurencyjności z równością i zrównoważonym rozwojem: nowe pomysły na społeczno-gospodarczy rozwój obszarów wiejskich[18]  Węgry Debreczyn
VIII 2010, 15-17 X Rozwój obszarów wiejskich: Quo Vadis?[19]  Polska Warszawa
IX 2011, 8-9 XI Polityki rozwoju obszarów wiejskich z perspektywy rozszerzenia UE[20]  Serbia Kastel Ecka
X 2012,17-20 X Wiedza jako czynnik rozwoju obszarów wiejskich[21]  Polska Poznań-Zielonka
XI 2013, 3-4 X Transformacje UE w ramach WPR 2007-2013 i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w przyszłym okresie programowania 2014-2020[22]  Rumunia General Berthelot
XII 2014, 2-4 X Rozwój obszarów wiejskich we wschodniej UE i krajach sąsiedzkich – teraźniejszość i przyszłość[23]  Mołdawia Kiszyniów
XIII 2015,18-21 X Środkowo-wschodni model UE dla konkurencyjnego i zrównoważonego rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich[24]  Polska Zakopane
XIV 2016, 3-5 X Wymiana wiedzy i innowacje w rolnictwie i na obszarach wiejskich[25]  Węgry Budapeszt
XV 2017, 3-4 X Innowacje i współpraca w inteligentnych, zrównoważonych i integracyjnych regionach wiejskich[26]  Austria Eisenstadt
XVI 2018, 17-19 IX CAP 2020+: doświadczenia i pomysły na przyszłość i rozwój obszarów wiejskich[27]  Rumunia Kluż-Napoka
XVII 2019, 17-19 IX WPR 2021+: zrównoważony rozwój wśród wymiarów zrównoważenia obszarów wiejskich[28]  Czechy Velké Bílovice
XVIII 2021, 27-28 X, hybrydowo VIII International Scientific Conference of the Institute of Agricultural Economics – Agricultural Academy in the co-partnership with the European Rural Development Network Agriculture and Food Supply: Markets and Policies  Bułgaria Sofia
2021, 8 XI online International Conference Inclusive rural development: Empirical Evidence from Central and Eastern Europe – Institute of Rural and Agricultural Development, Polish Academy of Sciences State Institute for Economics and Forecasting of National Academy of Sciences of Ukraine European Rural Development Network[29]
XIX 2022, 14-16 IX 20th Anniversary of the Network: ERDN 2002-2022: we look to the future[30]  Polska Mielno

Wydawnictwa[edytuj | edytuj kod]

Od 2003 roku ERDN wydaje międzynarodowy rocznik naukowy: Rural Areas and Development, w którym poruszana jest problematyka badań nad rozwojem wsi, struktur społeczno-ekonomicznych i demograficznych społeczności wiejskich, rolnictwa rodzinnego, systemów żywnościowych oraz studiów regionalnych, lokalnych oraz rozwoju społeczności krajów Europy Środkowo-Wschodniej.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Networking rural expertise, „Rural Areas and Development”, 7, 2010, s. 51–56, DOI: 10.22004/ag.econ.139078 [dostęp 2022-08-26] (ang.).
  2. ↑ a b c d Overview – European Rural Development Network [online] [dostęp 2022-09-05] (pol.).
  3. ↑ a b c d Members – European Rural Development Network [online] [dostęp 2022-08-26] (pol.).
  4. ↑ Europejska Sieć Rozwoju Obszarów Wiejskich (ERDN), [w:] Agnieszka Kurdyś-Kujawska, Strona WNE Politechniki Koszalińskiej, Politechnika Koszalińska (tu.koszalin.pl) [dostęp 2022-08-26].
  5. ↑ European Rural Development Network | UIA Yearbook Profile | Union of International Associations [online], uia.org [dostęp 2022-08-26] (ang.).
  6. ↑ a b c d Origins – European Rural Development Network [online] [dostęp 2022-08-26] (pol.).
  7. ↑ Networks of excellence, [w:] Research DG European Commission, Introduction to the instruments available for implementing the FP6 Priority Thematic Areas, wyd. 4., 2002, p. 11.
  8. ↑ Minister Nauki, Decyzja Nr 590/E – AZ/SPB/MSN/H-02/DZ 637/2002-2004 [online], 10 grudnia 2002.
  9. ↑ D.M. Voicilas, The experience of the European Rural Development Network (ERDN) from idea to practice., „Agricultural Economics and Rural Development, 5(1-2), 39-44”, 2008.
  10. ↑ a b Paweł Chmieliński, Discovering the role of projects in exploiting the potential of the bioeconomies in the CEE countries: The role of the European Rural Development Network (ERDN), „Bioeconomy Innovation Week, 4 March 2021”, 2021.
  11. ↑ http://erdn.eu/wp-content/uploads/2016/04/Seminar_2001.pdf
  12. ↑ http://erdn.eu/wp-content/uploads/2016/04/2002-Summary-of-the-rationale-for-the-Polish-subnetwork.pdf
  13. ↑ http://erdn.eu/wp-content/uploads/2016/05/SEMINAR_2003.pdf
  14. ↑ http://erdn.eu/wp-content/uploads/2016/05/SEMINAR_2005.pdf
  15. ↑ http://erdn.eu/wp-content/uploads/2016/05/SEMINAR_2006.pdf
  16. ↑ V European Rural Development Network Conference – Sinaia 2007 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  17. ↑ VI European Rural Development Network Conference – Vienna 2008 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  18. ↑ VII European Rural Development Network Conference – Debrecen 2009 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  19. ↑ VIII European Rural Development Network Conference – Warsaw 2010 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  20. ↑ IX European Rural Development Network Conference – Serbia 2011 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  21. ↑ X European Rural Development Network Conference – Poznań 2012 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  22. ↑ XI European Rural Development Network Conference – General Berthelot 2013 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  23. ↑ XII European Rural Development Network Conference – CHIŞINĂU 2014 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  24. ↑ XIII European Rural Development Network Conference: The central-eastern EU model for competitive and sustainable agriculture and rural development – Zakopane, Poland [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  25. ↑ XIV European Rural Development Network Conference – Budapest 2016 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  26. ↑ XV European Rural Development Network Conference: 3-4 October 2017, Eisenstadt, Austria – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  27. ↑ CAP 2020+: experiences and ideas for future rural areas and development, 17-18-19.09.2018 – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  28. ↑ XVII ERDN Conference – CAP 2021+: balanced development among the dimensions of rural sustainability – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  29. ↑ ERDN co-organised conference: “Inclusive rural development: empirical evidence from Central and Eastern Europe”, 8th November 2021, online – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  30. ↑ Celebrating the 20th Anniversary of the Network: ERDN 2002-2022: we look to the future! 15-16 September 2022, Mielno, Poland – European Rural Development Network [online], erdn.eu [dostęp 2024-04-23] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Europejska_Sieć_Rozwoju_Obszarów_Wiejskich&oldid=73580035”