Lazurczyk
| Eutrichomyias rowleyi[1] | |||
| (A. B. Meyer, 1878) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
lazurczyk | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Lazurczyk[5], muchodławka niebieska[6] (Eutrichomyias rowleyi) – gatunek małego ptaka z rodziny satynek (Lamproliidae). Jest endemitem indonezyjskiej wyspy Sangihe, położonej na północ od Celebesu. Jest krytycznie zagrożony – większość lasów z jego zasięgu została wycięta. Jego zasięg występowania to około 16 km²[7], choć obszar w rzeczywistości przez niego zajmowany jest jeszcze mniejszy, gdyż powierzchnia dogodnych dla tego gatunku siedlisk nie przekracza 10 km²[4].
- Systematyka
Jedyny przedstawiciel rodzaju Eutrichomyias[5][8], wcześniej umieszczany w rodzinie monarek (Monarchidae)[5]. Monotypowy[3][8].
Nazwa naukowa upamiętnia brytyjskiego ornitologa i podróżnika G.D. Rowleya.
- Morfologia
Nie występuje dymorfizm płciowy. Mierzy 18 cm i osiąga masę 15 g. Jest cały niebieski, z jaśniejszą obrączką oczną i spodem ciała łącznie z gardłem. Dziób niebieskawoczarny.
- Ekologia i zachowanie
Zasiedla górskie, wilgotne lasy równikowe. Żywi się głównie owadami i innymi małymi bezkręgowcami. Wszystkie odnalezione gniazda umieszczone były bezpośrednio nad płynącą wodą[4].
- Status
IUCN uznaje lazurczyka za gatunek krytycznie zagrożony (CR – Critically Endangered) nieprzerwanie od 1994 roku[4][7]. Do niedawna część badaczy sądziła, że prawdopodobnie wymarł, bo nie widziano go od roku 1873, czyli od momentu pozyskania holotypu[9]. Jedno niepotwierdzone stwierdzenie pochodziło z 1978 roku[4][7][9]. Jednakże w okresie od października do grudnia 1998 roku specjalna ekspedycja wykryła łącznie co najmniej 19 osobników w głębokich, zalesionych dolinach na zboczach wygasłego wulkanu Sahendaruman w południowej części wyspy[9]. Obecnie (2016) populacja lazurczyka jest szacowana na 34–150 osobników. Ale wycinanie lasów, w których gatunek ten ma swoje siedliska, dalej zagraża jego populacji[4][7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Eutrichomyias rowleyi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Eutrichomyias, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2012-07-05] (ang.).
- ↑ a b Cerulean Paradise-flycatcher (Eutrichomyias rowleyi). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Eutrichomyias rowleyi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Lamproliidae Schodde & Christidis, 2014 - satynki - Silktails (wersja: 2021-06-27). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-22].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 330, 1999.
- ↑ a b c d Species factsheet: Eutrichomyias rowleyi. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
- ↑ a b c Riley, J.; Wardill, J. C. The rediscovery of the Cerulean Paradise-flycatcher Eutrichomyias rowleyi on Sangihe, Indonesia. „Forktail”. 17, s. 45–55, 2001. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Encyklopedia Ptaki. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa, 2009 ISBN 978-83-01-15733-3.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia lazurczyka. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).