Przejdź do zawartości

Ewangeliarz Wukana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Miniatura z Ewangeliarza z przedstawieniem św. Jana Ewangelisty

Ewangeliarz Wukana – sporządzony w pierwszych latach XIII wieku manuskrypt zawierający staroserbski przekład fragmentów Ewangelii na niedziele i święta. Jego nazwa pochodzi od syna wielkiego żupana Raszki Stefana Nemanji, Wukana.

Spisany na pergaminie manuskrypt składa się ze 189 kart, kilka środkowych kart nie zachowało się. Wewnątrz zawiera dwie miniatury: z przedstawieniem św. Jana Ewangelisty (karta 1) i Chrystusa (karta 76). Na karcie 189 podpisał się jeden ze skrybów, mnich Symeon[1].

Manuskrypt został odnaleziony w 1859 roku na górze Athos. Zakupiony przez archimandrytę Porfiriusza (Uspienskiego), został zabrany do Petersburga i podarowany carowi. Przechowywany jest obecnie w petersburskiej Rosyjskiej Bibliotece Narodowej[2].

Ewangeliarz Wukana został sporządzony w Rasie. Tekst zawiera liczne cechy językowe dialektu raskiego, m.in. przejście w u (vъovaudova, vъstausta), jer miękki w miejsce pierwotnych dwóch jerów (izъ ustъiz ustь), częste zastąpienie samogłosek nosowych ą, ę przez u, e (na glavąna glavu, propęti tępropeti te). Przykłady pomieszania samogłosek nosowych i wokalizacji jerów (np. zъlьzolь, lъstьlestь) wskazują, że tekst powstał jako odpis wcześniejszego zabytku średniobułgarskiego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Vukan Gospel. Complete Aprakos.. nlr.ru. [dostęp 2013-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-10)]. (ang.).
  2. ВУКАНОВО ЕВАНГЕЛИЕ. pravenc.ru. [dostęp 2013-11-15]. (ros.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Słownik starożytności słowiańskich. T. 1, cz. 2. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1962.