Fagonia cretica
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Fagonia cretica | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Fagonia cretica L. Sp. Pl. 386 1753[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Fagonia cretica L. – gatunek rośliny z rodziny parolistowatych (Zygophyllaceae R.Br.). Występuje naturalnie w południowej Europie, zachodniej Azji oraz północnej Afryce[4].
Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Rośnie naturalnie w południowej Europie, zachodniej Azji oraz północnej Afryce[4]. Został zaobserwowany w takich państwach jak Portugalia (wyłącznie na wyspach Selvagens), Hiszpania (także na Balearach i Wyspach Kanaryjskich), Włochy (tylko na Sycylii i w Kalabrii), Grecja (wliczając Kretę), Cypr, Arabia Saudyjska (w środkowej, środkowo-północnej, północno-wschodniej oraz środkowo-zachodniej części kraju), Egipt (na północno-wschodnim wybrzeżu oraz półwyspie Synaj), Libia, Tunezja, Algieria, Maroko i Republika Zielonego Przylądka oraz na terytorium spornym Sahary Zachodniej. Na Wyspach Kanaryjskich spotykany jest na Lanzarote, Fuerteventura, Gran Canaria, Teneryfa, La Gomera, Hierro oraz La Palma. W Republice Zielonego Przylądka został odnotowany na wyspach Santo Antão, São Vicente, Sal i Boa Vista[4][5]. Na Cyprze ma status gatunku autochtonicznego i jest obecny w południowej i południowo-zachodniej części tej wyspy[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- bylina osiągająca do 70 cm wysokości[7], ale zwykle nisko rozpostarta, o nagich lub nieco owłosionych pędach. Łodyga jest silnie rozgałęziona, zdrewniała u podstawy[8].
- Liście
- Trójlistkowe, o długości i szerokości do 2,5 cm. Pojedyncze listki mają lancetowaty kształt, do 17 mm długości i 4 szerokości[7]. Są skórzaste, żłobkowane na górnej powierzchni, z jasnym kolcem na wierzchołku. Osadzone na krótkim ogonku liściowym. Przylistki mają kolczasty wierzchołek[8].
- Kwiaty
- Pojedyncze, osiągają średnicę 18–21 mm, osadzone na krótkiej szypułce do 3 mm długości. Działki kielicha dwie, szybko odpadające, o długości do 5,5 mm i szerokości do 2,5 mm. Płatki korony mają barwę żywej magenty, osiągają do 9,5 mm długości i 6 mm szerokości. Pręcików jest 10, są krótsze od płatków. Zalążnia z 5 owocolistków, stożkowata, na szczycie z szyjką słupka o długości do 4 mm[7].
- Owoce
- Torebki o jajowatym kształcie, z pięcioma dzióbkami, osiągają do 7–9 mm długości[8].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Rośnie w miejscach suchych i skalistych, a także w garigu. Często jest spotykany na wapiennym podłożu[8]. Zajmuje zwykle siedliska przekształcone przez człowieka[7]. Występuje na wysokości do 600 m n.p.m.[5] Kwitnie od lutego do czerwca[8]. Występuje od 9 do 10 strefy mrozoodporności[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
- ↑ a b Fagonia cretica L.. The Plant List. [dostęp 2016-07-11]. (ang.).
- ↑ a b c Fagonia cretica L. (przyjęta nazwa). Catalogue of Life. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 sierpnia 2016)]. (pol.).
- ↑ a b c Fagonia cretica L.. [w:] Schede di botanica [on-line]. Altervista. [dostęp 2016-07-11]. (wł.).
- ↑ Fagonia cretica. Flora of Cyprus – a dynamic checklist. [dostęp 2016-07-13]. (ang.).
- ↑ a b c d F. Muñoz Garmendia & C. Navarro: Zygophyllaceae. [w:] Flora Iberica, t. IX [on-line]. 2010. [dostęp 2016-07-12].
- ↑ a b c d e M. Blamey, C. Grey-Wilson: Toutes les fleurs de Méditerranée. Paris: Delachaux & Niestlé, 2009, s. 115. ISBN 978-2-603-01657-2. (fr.).