Przejdź do zawartości

Fariza Onggarsynowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fariza Onggarsynowa
Фариза Оңғарсынова
Data i miejsce urodzenia

25 grudnia 1939
Manasz

Data i miejsce śmierci

23 stycznia 2014
Astana

Narodowość

kazachska

Dziedzina sztuki

literatura

Gatunek

poezja

Odznaczenia
Order „Szlachetność” Order „Przyjaźń” (Kazachstan) Order „Znak Honoru”

Fariza Onggarsynkyzy Onggarsynowa (kaz. Фариза Оңғарсынқызы Оңғарсынова; ur. 25 grudnia 1939 w Manaszu, zm. 23 stycznia 2014 w Astanie) – kazachska poetka i tłumaczka, jedna z najwybitniejszych przedstawicielek literatury kazachskiej XX wieku.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Fariza Onggarsynowa urodziła się 25 grudnia 1939 roku w niewielkiej wiosce Manasz, ok. 50 km na zachód od miasta Gurjew (obecnie Atyrau). Ojciec Farizy, Onggarsyn Imangalijew (1891–1940), zajmował się organizacją przemysłu rybnego w regionie. Matka, Chalima Imangalijewa, znała tradycyjne kazachskie przekazy ustne i władała także językiem arabskim. W 1961 roku Fariza ukończyła studia na wydziale filologicznym na Gurjewskim Uniwersytecie Pedagogicznym[1][2][3].

W latach 1961–1969 pracowała jako nauczyciel języka kazachskiego i literatury w miejscowości Jerkynkała na przedmieściach Gurjewa. W tym czasie pełniła także funkcję dyrektora szkoły. W 1966 roku zaczęła współpracę z redakcją gurjewskiej gazety „Kommunistyk jengbek”. W latach 1968–1970 współpracowała z dziennikiem „Leninszyl żas”. Od 1970 do 1977 roku pełniła funkcję redaktora gazety republikańskiej „Kazakstan pioniery” (obecnie „Ułan”). W latach 1978–2000 była redaktorem naczelnym magazynu „Pionier” (obecnie „Ak żelken”). W latach 1996–2004 zasiadała w Mażylisie Parlamentu Republiki Kazachstanu[1][3][4].

Fariza Onggarsynowa jest jedną z najwybitniejszych przedstawicielek literatury kazachstańskiej XX wieku. Pierwsze wiersze Onggarsynowej zostały opublikowane w 1958 roku w prasie ogólnorepublikańskiej. Pierwszy tom wierszy wydała w 1966 roku. Wiele jej dzieł zostało przetłumaczonych na języki obce. Przetłumaczyła na język kazachski utwory chilijskiego poety Pabla Nerudy, a także Jewgienija Jewtuszenki i Aleksandra Błoka[1][4][5].

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Wybrane dzieła

[edytuj | edytuj kod]
  • Sandugasz (Сандуғаш), 1966
  • Manggystau marżandary (Маңғыстау маржандары), 1969
  • Mazasyz szak (Мазасыз шақ), 1972
  • Asau tołkyn (Асау толқын), 1973
  • Kögerszynderym (Көгершіндерім), 1974
  • Biyktyk (Биіктік), 1975
  • Byzdyng Kämszat (Біздің Кәмшат), 1976
  • Senyng machabbatyng (Сенің махаббатың), 1977
  • Szylde (Шілде), 1978
  • Nieżnost´ (Нежность), 1978
  • Triewogi (Тревоги), 1979
  • Ozarienije (Озарение), 1980
  • Połdniewnyj żar (Полдневный жар), 1980
  • Suchbat (Сұхбат), 1983
  • Żürek kündelygy (Жүрек күнделігі), 1984
  • Daua (Дауа), 1985
  • Ałmaznyj klinok (Алмазный клинок), 1984
  • Ożydanije sołnca (Ожидание солнца), 1985
  • Tangdamały szygarmałary (Таңдамалы шығармалары), 1987
  • 10 tomdyk tangdamały szygarmałar żinagy (10 томдық таңдамалы шығармалар жинағы), 2004

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Фариза Оңғарсынова. BILIM-ALL. [dostęp 2020-04-26]. (kaz.).
  2. Әбіш Кекілбаев: Фариза. Massaget.kz. [dostęp 2020-04-26]. (kaz.).
  3. a b c d e Фариза Оңғарсынова. Pushkinlibrary.kz. [dostęp 2020-04-26]. (kaz.).
  4. a b c Фариза Оңғарсынова. „Historia” - Historia Kazachstanu dla uczniów. [dostęp 2020-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-02)]. (kaz.).
  5. a b c Фариза Оңғарсынованың 80 жылдық мерейтойына орай жабық мүшәйра өтеді. Massaget.kz. [dostęp 2020-04-26]. (kaz.).