Faust (film 1926)
| |
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery | |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
106 min |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | |
| Główne role |
Gösta Ekman |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Montaż | |
| Produkcja | |
| Dystrybucja | |
Faust (niem. Faust – eine deutsche Volkssage) – czarno-biały niemy film wyprodukowany w Niemczech w 1926 roku, w reżyserii Friedricha Wilhelma Murnaua. Film powstał na motywach dramatu Faust Johanna Wolfganga von Goethego, sztuki Tragiczna historia doktora Fausta Christophera Marlowa oraz niemieckich podań i legend. Film jest jednym z największych osiągnięć niemieckiego kina niemego[1][2][3].
Fabuła
[edytuj | edytuj kod]Film podzielony jest na dwie części. Pierwsza odzwierciedla podania ludowe – Archanioł Michał (Werner Fuetterer) i Mefistofeles (Emil Jannings) zawierają pakt, zgodnie z którym diabeł zdobędzie władzę nad ziemią, jeśli uda mu się zdobyć duszę uczonego Fausta (Gösta Ekman) i zniszczyć w nim wszystko to co boskie. Diabeł zsyła na miasto, w którym mieszka Faust, epidemię dżumy[4][5][6]. Umiejętności alchemika ani jego modlitwy nie są w stanie powstrzymać choroby i śmierci. Zniechęcony Faust rzuca swoje książki alchemiczne do ognia, a potem także Biblię. Otwiera księgę, w której opisane jest, jak zawrzeć pakt z diabłem, aby zyskać moc. Udaje się na rozdroże, zgodnie z opisaną procedurą wywołuje siły zła. Pojawia się Mefistofeles i zawiera z alchemikiem pakt, że będzie mu służył 24 godziny, dopóki piasek nie przesypie się w klepsydrze. Wtedy pakt zostanie unieważniony. Początkowo Faust wykorzystuje swoją nową moc, aby pomóc chorym mieszkańcom, ale unikają go, gdy dowiadują się, że nie może stawić czoła krzyżowi. Zawiera więc z diabłem nowy pakt. W zamian za nieśmiertelną duszę Mefistofeles proponuje mu obdarzenie go wieczną młodością. Perspektywa ta urzekła Fausta i zaprzedaje się Mefistofelesowi, korzystając do woli z wszystkich przyjemności[2].
W drugiej części, wiernej fabule sztuki Goethego, na główny plan wybija się dramat Małgorzaty (Camilla Horn). Faust uwodzi młodą, niewinną dziewczynę. Diabeł budzi matkę, która wchodzi do pokoju córki i widząc ją z kochankiem pada martwa. Mefistofeles podżega jej brata Valentina (William Dieterle), by pobiegł do domu i schwytał kochanka. Dochodzi do pojedynku z Faustem, w którym Valentin ginie. Małgorzata rodzi dziecko Fausta. Błąkając się w zamieci śnieżnej ma wizję ciepłej kołyski i kładzie swoje dziecko na śniegu, niemowlę umiera z wyziębienia. Skazana za dzieciobójstwo umiera na stosie. Razem z nią umiera, który rzuca się w ogień aby być z ukochaną[2][5].
Dzieło Murnaua było pierwszą tak dużą produkcją berlińskiego studia UFA. Perfekcjonista Murnau wykorzystał ówczesne techniki filmowe nadając im nowy wymiar. Za pomocą światła i cieni stworzył plan magicznej rzeczywistości z legend ludowych i dramatu Goethego[2][5][7]. Faust był ostatnim filmem Murnaua, który nakręcił w Niemczech[4][8].
Obsada
[edytuj | edytuj kod]- Gösta Ekman jako Faust
- Emil Jannings jako Mefistofeles
- Camilla Horn jako Małgorzata
- Frida Richard jako matka Małgorzaty
- William Dieterle jako Valentin, brat Małgorzaty
- Yvette Guilbert jako Marta Schwerdtlein, ciotka Małgorzaty
- Eric Barclay jako książę Parmy
- Hanna Ralph jako księżna Parmy
- Werner Fuetterer jako Archanioł Michał
- Hans Brausewetter jako parobek
- Lothar Müthel jako mnich
- Hans Rameau
- Hertha von Walther
- Emmy Wyda
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Faust (F.W. Murnau, Restored Deluxe Edition). Kino Lorber. [dostęp 2019-06-17]. (ang.).
- ↑ a b c d Faust – Eine deutsche Volkssage. Chiaro Scuro. [dostęp 2019-06-17]. (ang.).
- ↑ Kreimeier 1999 ↓, s. 136.
- ↑ a b Faust – Eine deutsche Volkssage. Filmhistoriker.de. [dostęp 2019-06-17].
- ↑ a b c FAUST – projekcje dla grup szkolnych. Kino Iluzjon. [dostęp 2019-06-17].
- ↑ Kreimeier 1999 ↓, s. 136–137.
- ↑ David Melville: A Dream of Light and Dark – F.W. Murnau and Faust. Senses of Cinema. [dostęp 2023-03-16]. (ang.).
- ↑ Kreimeier 1999 ↓, s. 121.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Klaus Kreimeier: The Ufa Story: A History of Germany's Greatest Film Company, 1918-1945. Oakland: University of California Press, 1999. ISBN 978-0520220690.