Feliks Serbeński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Feliks Serbeński
major audytor major audytor
Data urodzenia

31 stycznia 1897

Data i miejsce śmierci

11 grudnia 1985
Londyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legion Wschodni

Jednostki

3 pułk piechoty Strzelców Lwowskich → 2 pułku piechoty Strzelców Lwowskich → 39 pułk piechoty,
WSO Nr VI,
Podolska Brygada Kawalerii
2 Korpus Polski,
3 Dywizja Strzelców Karpackich

Stanowiska

dowódca plutonu,
prokurator,
sędzia śledczy,
szef służby sprawiedliwości brygady kawalerii,
szef sądu polowego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa),
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi

Feliks Mieczysław Serbeński (ur. 31 stycznia 1897, zm. 11 grudnia 1985 w Londynie) – doktor praw, major audytor Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 31 stycznia 1897 w rodzinie Mieczysława (ur. 1868) i Franciszki z Czarkowskich (ur. 1872)[1][2]. Po wybuchu I wojny światowej, w 1914 wstąpił do Legionu Wschodniego, po rozwiązaniu którego został wcielony do c. i k. armii[3]. Jako podporucznik armii austriackiej od początku maja 1918 został odkomenderowany na studia medycyny we Lwowie[3]. Wówczas został przydzielony do szpitala wojskowego przy ulicy Łyczakowskiej[3]. Od około lipca / sierpnia 1918 był zaprzysiężonym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej (wprowadzony do organizacji przez ppor. Branko Groö, a współpracował z kpt. Tadeuszem Kudelskim)[3]. W tym roku przebywał we Lwowie z siostrą, zaś jego rodzice zamieszkiwali w Kołomyi[3][4]. 1 listopada 1918 zgłosił się do wojsk polskich i jako były oficer armii austriackiej został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony w stopniu podporucznika[5]. Od początku listopada 1918 brał udział w obronie Lwowa w czasie wojny polsko-ukraińskiej[6][7]. Początkowo działał w otoczeniu Domu Techników kierując oddziałem ochotników[8]. 15 listopada jako dowódca liczącego ok. 30 osób plutonu został wysłany do szkoły kadeckiej celem wzmocnienia załogi[9][10]. Wraz z żołnierzami 17 listopada dokonał odparcia natarcia nieprzyjaciela w sile ok. 150–200 osób, po czym przeszedł do kontrataku[11]. Za obronę odcinka „szkoła kadecka” i odparcie ataku przeważających sił ukraińskich, został wraz z innymi żołnierzami tego samego dnia przedstawiony przez komendę odcinka do odznaczenia[12]. Był wymieniony w gronie obrońców Lwowa pochwalonych za dzielne zachowanie wobec nieprzyjaciela[13]. Po wyzwoleniu Lwowa przez Polaków został 23 listopada przydzielony jako oficer młodszy do kompanii wartowniczej, z cz czego zrezygnował i przeszedł do formowanego przez por. Bolesława Bujalskiego ochotniczego 3 pułku piechoty Strzelców Lwowskich, wchodząc w skład 2 kompanii tegoż[14]. Pod koniec grudnia 1918 3 p.p. Strzelców Lwowskich już w sile trzech kompanii został wcielony jako III batalion do 2 pułku piechoty Strzelców Lwowskich, a jego 2 kompania (wywodząca się ze szkoły kadeckiej) została 9 kompanią w 2 p.p., w 1919 przemianowanym na 39 pułk piechoty[15][16]. Podporucznik Feliks Serbeński za swoje czyny podczas obrony Lwowa otrzymał Order Virtuti Militari[17]. Był autorem wspomnień o charakterze przyczynku, zatytułowanych Na I odcinku obrony Lwowa[18].

Został zweryfikowany w stopniu kapitana rezerwy piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[19][20]. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym macierzystego 39 pułku piechoty, garnizonującego w Jarosławiu[21][22]. Później został przyjęty do służby czynnej i zweryfikowany w stopniu kapitana korpusu sądowego ze starszeństwem z dniem 1 sierpnia 1928[23]. Dysponując stopniem doktora praw służył w Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr VI we Lwowie, gdzie w 1932 był prokuratorem[24], a według stanu z marca 1939 już w stopniu majora był sędzią śledczym[25].

Po wybuchu II wojny światowej 1939 w okresie kampanii wrześniowej jako major audytor pełnił stanowiska szefa służby sprawiedliwości w Kwaterze Głównej Podolskiej Brygady Kawalerii ze Stanisławowa oraz szefa sądu polowego nr 46. Później w Polskich Siłach Zbrojnych jako major dowództwa 3 Dywizji Strzelców Karpackich 2 Korpusu Polskiego we Włoszech walczył m.in. w bitwie o Monte Cassino[26][27].

Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii[7]. Zmarł 11 grudnia 1985 w Londynie[7].

Był mężem Stanisławy z Sienkiewiczów, ojcem Stanisława i Franciszka[2].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2021-03-22].
  2. a b Feliks Serbeński [online], www.myheritage.pl [dostęp 2021-03-22].
  3. a b c d e Serbeński. Na I odcinku 1993 ↓, s. 389.
  4. Działaczem „Sokoła” w Kołomyi był M. Serbeński. Pięćdziesiąt lat Polskiego T-wa Gimnastycznego „Sokół” w Kołomyi, 1885–1935. Kołomyja: 1936, s. 10, 22.
  5. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1920, s. 103.
  6. Serbeński. Na I odcinku 1993 ↓, s. 390.
  7. a b c Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 50, s. 107, Grudzień 1985. Koło Lwowian w Londynie. 
  8. Serbeński. Na I odcinku 1993 ↓, s. 390-396.
  9. Jan Gella: Ruski miesiąc 1/XI–22/XI 1918. Ilustrowany opis walk listopadowych we Lwowie z 2 mapami. Lwów: ok. 1919, s. 157.
  10. Serbeński. Na I odcinku 1993 ↓, s. 397.
  11. Serbeński. Na I odcinku 1993 ↓, s. 397-398.
  12. Józef Grabowski: Listopadowe boje o szkołę kadecką. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1–22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918–1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 152. ISBN 83-85218-56-4.
  13. Jan Gella: Ruski miesiąc 1/XI–22/XI 1918. Ilustrowany opis walk listopadowych we Lwowie z 2 mapami. Lwów: ok. 1919, s. 193.
  14. Serbeński. Na I odcinku 1993 ↓, s. 400.
  15. Serbeński. Na I odcinku 1993 ↓, s. 400-401.
  16. Henryk Smotrecki: Zarys historji wojennej 39-go pułku strzelców lwowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 6, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
  17. a b Henryk Smotrecki: Zarys historji wojennej 39-go pułku strzelców lwowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 26, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
  18. Serbeński. Na I odcinku 1993 ↓, s. 389-408.
  19. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 483.
  20. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 424.
  21. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 240.
  22. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 222.
  23. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 311.
  24. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 311, 880.
  25. Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 871.
  26. 3DSK - lista żołnierzy [online], www.montecassino.eu [dostęp 2021-03-22].
  27. » Profil - Serbeński Feliks Mieczysław [online], kresy-siberia.org [dostęp 2021-03-22].
  28. M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  29. Komunikat o nadaniu Krzyża Zasługi. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 5, s. 33, 31 grudnia 1978. 
  30. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi w służbie wojskowej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]