Koty

Koty
	Felinae
	G. Fischer, 1817
	; Przedstawiciel podrodziny – ryś kanadyjski (Lynx canadiensis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Infrarząd	Feloidea
Rodzina	kotowate
Podrodzina	koty
	Typ nomenklatoryczny
	Felis Linnaeus, 1758
Synonimy
	Felini G. Fischer, 1817; Felinia: Rafinesque, 1815; Felidae: J.E. Gray, 1821; Felina: J.E. Gray, 1825; Felinæ: S.D.W., 1836; Felina: Haeckel, 1866; Lyncina J.E. Gray, 1867; Guepardina J.E. Gray, 1867; Guepardidae: J.E. Gray, 1869; Felinae: Gill, 1872; Guepardinae: Gill, 1872; Felinae: Trouessart, 1885; Felida: Haeckel, 1895; Lyncidae: Schulze, 1900; Acinonychinae Pocock, 1917; Feloidae: Hay, 1930; Ictailurinae Kretzoi, 1930; Feloidea: Simpson, 1931; Felida: Gregory & Hellman, 1939; Acinomychini: Beaumont, 1964; Felinoidea: Brunet, 1979; Lyncini: Kalandadze & Rautian, 1992; Profelina Kalandadze & Rautian, 1992;
Rodzaje
	18 rodzajów (w tym 6 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	18 rodzajów (w tym 6 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Koty^[22] (Felinae) – podrodzina ssaków drapieżnych z rodziny kotowatych (Felidae).

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Podrodzina kotów obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce^[23]^[24]^[25].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Do podrodziny należą następujące występujące współcześnie rodzaje^[26]^[23]^[22]:

Pardofelis Severtzov, 1858 – lamparcik – jedynym przedstawicielem jest Pardofelis marmorata (W. Martin, 1836) – lamparcik marmurkowy
Catopuma Severtzov, 1858 – mormi
Caracal J.E. Gray, 1843 – karakal
Leptailurus Severtzov, 1858 – serwal – jedynym występującym współcześnie przedstawicielem jest Leptailurus serval (von Schreber, 1776) – serwal sawannowy
Leopardus J.E. Gray, 1842 – ocelot
Lynx Kerr, 1792 – ryś
Acinonyx Brookes, 1828 – gepard – jedynym występującym współcześnie przedstawicielem jest Acinonyx jubatus (von Schreber, 1775) – gepard grzywiasty
Puma Jardine, 1834 – puma – jedynym występującym współcześnie przedstawicielem jest Puma concolor (Linnaeus, 1771) – puma płowa
Herpailurus Severtzov, 1858 – jedynym występującym współcześnie przedstawicielem jest Herpailurus yagouaroundi (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803) – jaguarundi amerykański
Otocolobus Brandt, 1842 – manul – jedynym przedstawicielem jest Otocolobus manul Pallas, 1776 – manul stepowy
Prionailurus Severtzov, 1858 – kotek
Felis Linnaeus, 1758 – kot

Opisano również rodzaje wymarłe^[27]:

Leptofelis Salesa, Siliceo, Antón, Peigné & Morales, 2017^[28] – jedynym przedstawicielem był Leptofelis vallesiensis (Salesa, Antón, Morales & Peigné, 2012)
Miracinonyx Adams, 1979^[29]
Pristifelis Salesa, Antón, Morales & Peigné, 2012^[30] – jedynym przedstawicielem był Pristifelis attica (J.A. Wagner, 1857)
Sivaelurus Pilgrim, 1913^[31]
Sivapanthera Kretzoi, 1929^[32]
Sivapardus Bakr, 1969^[33] – jedynym przedstawicielem był Sivapardus punjabiensis Bakr, 1969

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Pisownia oryginalna.
↑ Typ nomenklatoryczny: Lynx Kerr, 1792.
↑ Typ nomenklatoryczny: Gueparda J.E. Gray, 1871 (= Acinonyx Brookes, 1828).
↑ Typ nomenklatoryczny: Acinonyx Brookes, 1828.
↑ Typ nomenklatoryczny: Ictailurus Severtsov, 1858 (= Prionailurus Severtzov, 1858).
↑ Rodzaj typowy: Profelis Severtzov, 1858.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b G. Fischer. Adversaria zoologica. 2. De systemate Mammalium. „Mémoires de la Société impériale des naturalistes de Moscou”. 5, s. 372, 1817. (łac.).
↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 59. (fr.).
↑ J.E. Gray. On the Natural Arrangment of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 302, 1821. (ang.).
↑ J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 339, 1825. (ang.).
↑ S.D.W.. The mammals of Britain systematically arranged. „The Analyst”. 4, s. 69, 1836. (ang.).
↑ E. Haeckel: Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzüge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begründet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie. Cz. 2. Berlin: G. Reimer, 1866, s. clix. (niem.).
↑ Gray 1867 ↓, s. 276.
↑ Gray 1867 ↓, s. 277.
↑ J.E. Gray: Catalogue of carnivorous, pachydermatous, and edentate Mammalia in the British museum. London: The Trustees, 1869, s. 39. (ang.).
↑ ^a ^b T.N. Gill. Arrangement of the Families of Mammals; with Analytical Tables. „Smithsonian Miscellaneous collections”. 11, s. 3, 1874. (ang.).
↑ É. L. Trouessart. Catalogue des mammifères vivants et fossiles (Carnivores). „Bulletin de la Société d’Études scientifiques d’Angers”. Supplément a l’Année 1884. 14, s. 6, 92, 1884. (fr.).
↑ E. Haeckel: Systematische phylogenie. T. 3. Berlin: Georg Reimer, 1895, s. 578, 587. (niem.).
↑ E. Schulze. Catalogus mammalium europaeorum. „Zeitschrift für Naturwissenschaften”. 73, s. 222, 1900. (łac.).
↑ R.I. Pocock. The Classification of existing Felidæ. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 20, s. 332, 1917. (ang.).
↑ O.P. Hay: Second bibliography and catalogue of the fossil Vertebrata of North America, Publication 390 of the Carnegie Institute of Washington. Cz. 2. Washington D. C.: Carnegie Institution of Washington, 1930, s. 538. (ang.).
↑ M. Kretzoi. Felida-tanulmányok. „A Magyar Királyi Földtani Intézet Hazinyomdaja”. 24, s. 16, 1930. (orm.).
↑ G.G. Simpson. A new classification of mammals. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 59 (5), s. 277, 1931. (ang.).
↑ W.K. Gregory & M. Hellman. On the Evolution and Major Classification of the Civets (Viverridae) and Allied Fossil and Recent Carnivora: A Phylogenetic Study of the Skull and Dentition. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 81 (3), s. 320, 1939. JSTOR: 984861. (ang.).
↑ G. de Beaumont. Remarques sur la classification des Felidae. „Eclogae Geologicae Helvetiae”. 57 (2), s. 840, 1964. (fr.).
↑ M. Brunet: Les Grands Mammifères Chefs de File de l’Immigration Oligocène et le Problème de la Limite Eocène-Oligocène en Europe. Paris: Fondation Singer-Polignac éd., 1979, s. 173. (fr.).
↑ ^a ^b H.Н. Каландадзе & А.С. Раутиан: Система млекопитающих и историческая зоогеография. W: Филогенетика млекопитающих. Москва: Издательство Московского университета, 1992, s. 72. (ros.).
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 134–138. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398–406. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 141–168. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Subfamily Felinae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-05].
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-12]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Felinae Fischer, 1817, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-12-12] (ang.).
↑ M.J. Salesa, G. Siliceo, M. Antón, S. Peigné & J. Morales. Functional and systematic implications of the postcranial anatomy of a Late Miocene feline (Carnivora, Felidae) from Batallones-1 (Madrid, Spain). „Journal of Mammalian Evolution”. 26 (1), s. 124, 2019. DOI: 10.1007/s10914-017-9414-9. (ang.).
↑ D.B. Adams. The cheetah: Native American. „Science”. 205 (4411), s. 1155, 1979. DOI: 10.1126/science.205.4411.1155. (ang.).
↑ M.J. Salesa, M. Antón, J. Morales & S. Peigné. Systematics and phylogeny of the small felines (Carnivora, Felidae) from the Late Miocene of Europe: a new species of Felinae from the Vallesian of Batallones (MN 10, Madrid, Spain). „Journal of Systematic Palaeontology”. 10 (1), s. 97, 2012. DOI: 10.1080/14772019.2011.566584. (ang.).
↑ G. Pilgrim. The correlation of the Siwaliks with the mammal horizons of Europe. „Records of the Geological Survey of India”. 43, s. 291, 314, 1913. (ang.).
↑ M. Kretzoi. Materialien zur phylogenetischen Klassifikation der Aeluroïdeen. „X^e Congrès International de Zoologie”. 10 (2), s. 1324, 1929. (niem.).
↑ A. Bakr. A new genus of large cat from the Upper Siwaliks. „Pakistan Journal of Zoology”. 1, s. 135, 1969. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

J.E. Gray. Notes on the Skulls of the Cats (Felidæ). „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1867, s. 258–277, 1867. (ang.).

[2] Pisownia oryginalna.

[8] Typ nomenklatoryczny: Lynx Kerr, 1792.

[10] Typ nomenklatoryczny: Gueparda J.E. Gray, 1871 (= Acinonyx Brookes, 1828).

[17] Typ nomenklatoryczny: Acinonyx Brookes, 1828.

[20] Typ nomenklatoryczny: Ictailurus Severtsov, 1858 (= Prionailurus Severtzov, 1858).

[27] Rodzaj typowy: Profelis Severtzov, 1858.

[Fischer-1] G. Fischer. Adversaria zoologica. 2. De systemate Mammalium. „Mémoires de la Société impériale des naturalistes de Moscou”. 5, s. 372, 1817. (łac.).

[Rafinesque-3] C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 59. (fr.).

[Gray1821-4] J.E. Gray. On the Natural Arrangment of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 302, 1821. (ang.).

[Gray1825-5] J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 339, 1825. (ang.).

[SDW-6] S.D.W.. The mammals of Britain systematically arranged. „The Analyst”. 4, s. 69, 1836. (ang.).

[Haeckel1866-7] E. Haeckel: Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzüge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begründet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie. Cz. 2. Berlin: G. Reimer, 1866, s. clix. (niem.).

[CITEREFGray1867[https://www.biodiversitylibrary.org/page/29533716_276]-9] Gray 1867 ↓, s. 276.

[CITEREFGray1867[https://www.biodiversitylibrary.org/page/29533717_277]-11] Gray 1867 ↓, s. 277.

[Gray1869-12] J.E. Gray: Catalogue of carnivorous, pachydermatous, and edentate Mammalia in the British museum. London: The Trustees, 1869, s. 39. (ang.).

[Gill-13] T.N. Gill. Arrangement of the Families of Mammals; with Analytical Tables. „Smithsonian Miscellaneous collections”. 11, s. 3, 1874. (ang.).

[Trouessart-14] É. L. Trouessart. Catalogue des mammifères vivants et fossiles (Carnivores). „Bulletin de la Société d’Études scientifiques d’Angers”. Supplément a l’Année 1884. 14, s. 6, 92, 1884. (fr.).

[Haeckel1895-15] E. Haeckel: Systematische phylogenie. T. 3. Berlin: Georg Reimer, 1895, s. 578, 587. (niem.).

[Schulze-16] E. Schulze. Catalogus mammalium europaeorum. „Zeitschrift für Naturwissenschaften”. 73, s. 222, 1900. (łac.).

[Pocock-18] R.I. Pocock. The Classification of existing Felidæ. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 20, s. 332, 1917. (ang.).

[Hay-19] O.P. Hay: Second bibliography and catalogue of the fossil Vertebrata of North America, Publication 390 of the Carnegie Institute of Washington. Cz. 2. Washington D. C.: Carnegie Institution of Washington, 1930, s. 538. (ang.).

[Kretzoi-21] M. Kretzoi. Felida-tanulmányok. „A Magyar Királyi Földtani Intézet Hazinyomdaja”. 24, s. 16, 1930. (orm.).

[Simpson-22] G.G. Simpson. A new classification of mammals. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 59 (5), s. 277, 1931. (ang.).

[Gregory&Hellman-23] W.K. Gregory & M. Hellman. On the Evolution and Major Classification of the Civets (Viverridae) and Allied Fossil and Recent Carnivora: A Phylogenetic Study of the Skull and Dentition. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 81 (3), s. 320, 1939. JSTOR: 984861. (ang.).

[Beaumont-24] G. de Beaumont. Remarques sur la classification des Felidae. „Eclogae Geologicae Helvetiae”. 57 (2), s. 840, 1964. (fr.).

[Brunet-25] M. Brunet: Les Grands Mammifères Chefs de File de l’Immigration Oligocène et le Problème de la Limite Eocène-Oligocène en Europe. Paris: Fondation Singer-Polignac éd., 1979, s. 173. (fr.).

[Kalandadze&Rautian-26] H.Н. Каландадзе & А.С. Раутиан: Система млекопитающих и историческая зоогеография. W: Филогенетика млекопитающих. Москва: Издательство Московского университета, 1992, s. 72. (ros.).

[Cichocki&inni-28] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 134–138. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-29] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398–406. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Sunquist-30] M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 141–168. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[Wilson&Reeder-31] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Subfamily Felinae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-05].

[mdd-32] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-12]. (ang.).

[Zijlstra-33] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Felinae Fischer, 1817, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-12-12] (ang.).

[34] M.J. Salesa, G. Siliceo, M. Antón, S. Peigné & J. Morales. Functional and systematic implications of the postcranial anatomy of a Late Miocene feline (Carnivora, Felidae) from Batallones-1 (Madrid, Spain). „Journal of Mammalian Evolution”. 26 (1), s. 124, 2019. DOI: 10.1007/s10914-017-9414-9. (ang.).

[35] D.B. Adams. The cheetah: Native American. „Science”. 205 (4411), s. 1155, 1979. DOI: 10.1126/science.205.4411.1155. (ang.).

[36] M.J. Salesa, M. Antón, J. Morales & S. Peigné. Systematics and phylogeny of the small felines (Carnivora, Felidae) from the Late Miocene of Europe: a new species of Felinae from the Vallesian of Batallones (MN 10, Madrid, Spain). „Journal of Systematic Palaeontology”. 10 (1), s. 97, 2012. DOI: 10.1080/14772019.2011.566584. (ang.).

[37] G. Pilgrim. The correlation of the Siwaliks with the mammal horizons of Europe. „Records of the Geological Survey of India”. 43, s. 291, 314, 1913. (ang.).

[38] M. Kretzoi. Materialien zur phylogenetischen Klassifikation der Aeluroïdeen. „X^e Congrès International de Zoologie”. 10 (2), s. 1324, 1929. (niem.).

[39] A. Bakr. A new genus of large cat from the Upper Siwaliks. „Pakistan Journal of Zoology”. 1, s. 135, 1969. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[b]

[7]

[c]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[d]

[14]

[15]

[e]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[f]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]