Przejdź do zawartości

Filister

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Filistrzy korporacji akademickiej Sarmatia w czasie komerszu w 1988

Filister – w korporacjach akademickich nazwa używana na określenie korporantów, którzy ukończyli studia[1]. Filistrzy zobowiązani są do duchowego, organizacyjnego i finansowego wspierania członków czynnych, czyli studentów[2][3]. Zbierają się podczas dorocznego komerszu korporacji i należą do organizacji filisterskich[2].

W niektórych polskich korporacjach akademickich nazwa „filister” została zastąpiona innymi terminami: w Korporacji Akademickiej Respublica używa się określenia „weteran”, a w Korporacji Jagiellonia – „stary strzecha”[1]. Filistrzy bywają również nazywani „seniorami”[4].

Filistrzy honoris causa

[edytuj | edytuj kod]

W znacznej liczbie korporacji II Rzeczpospolitej istniał tytuł tzw. filistra honoris causa (filister h.c.), nadawany przez konwent i wiążący się z posiadaniem wszystkich przywilejów przysługujących filistrom[1]. Przyznawano go np. wykładowcom akademickim, zwłaszcza opiekunom korporacji z ramienia uczelni, osobom zasłużonym dla poszczególnych stowarzyszeń, a także osobom, które mogły dodać splendoru organizacji[1].

Stowarzyszenia filistrów

[edytuj | edytuj kod]

Z Niemiec, gdzie tradycja korporacji trwa nieprzerwanie, pochodzi zwyczaj tworzenia odrębnych stowarzyszeń filistrów (Altherrenverband, Philisterium, Philisterverband), które służą utrzymaniu kontaktów między nimi oraz wspomaganiu finansowemu i społecznemu młodszych kolegów, będących członkami tak zwanej czynnej korporacji. Najczęściej, po ukończeniu studiów, filister przestaje być członkiem korporacji czynnej (zachowując prawa do używania jej barw, kwatery itp.) i wchodzi w szeregi organizacji filistrów danej korporacji. W nielicznych przypadkach filister łączy członkostwo w organizacji filisterskiej z biernym członkostwem w korporacji czynnej (Konwent Polonia).

W Polsce również istnieją organizacje filisterskie, tworzone przez największe polskie korporacje: Związek Filistrów Konwentu Polonia, Związek Filistrów Arkonii, Stowarzyszenie Filistrów Welecji, funkcjonujące jako odrębne od korporacji stowarzyszenia rejestrowe. Istnieją także organizacje filisterskie o charakterze międzykorporacyjnym: Stowarzyszenie Filistrów Polskich Korporacji Akademickich w Warszawie, Stowarzyszenie Filistrów Korporacji Akademickich w Poznaniu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Patryk Tomaszewski: Polskie korporacje akademickie w latach 1918–1939. Struktury, myśl polityczna, działalność. Toruń: 2011, s. 12, 50–51. ISBN 978-83-928698-3-2. [dostęp 2025-06-18].
  2. a b Słownik (hasło „filister”). Korporacja Akademicka Arkonia. [dostęp 2025-06-18].
  3. Mały słownik konwentowy (hasło „filister”). Konwent Polonia. [dostęp 2025-06-18].
  4. Słowniczek terminów korporacyjnych (hasło „filister”). Korporacja Akademicka Magna Polonia. [dostęp 2025-06-20].