Fiołek nagi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fiołek nagi
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

fiołkowate

Rodzaj

fiołek

Gatunek

fiołek nagi

Nazwa systematyczna
Viola glabella Nutt.
J.Torrey & A.Gray, Fl. N. Amer. 1: 142 (1838)[3]
Synonimy
  • Viola biflora var. sitchensis (Bong. ex Ledeb.) Regel
  • Viola californica M.S.Baker
  • Viola canadensis var. sitchensis Bong. ex Ledeb.
  • Viola glabella var. remotifolia Suksd[3].

Fiołek nagi (Viola glabella Nutt.) – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie w południowo-zachodniej Kanadzie (w prowincjach Kolumbia Brytyjska i Alberta) oraz zachodnich Stanach Zjednoczonych (na Alasce, w stanie Waszyngton, Oregonie, Kalifornii, Idaho i Montanie)[3][4]. W całym swym zasięgu jest gatunkiem najmniejszej troski, ale regionalnie (w Albercie) jest zagrożony[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Liście
Kwiat
Pokrój
Bylina dorastająca do 3–38 cm wysokości, tworzy kłącza[4].
Liście
Blaszka liściowa ma kształt od owalnego do nerkowatego. Mierzy 1,4–8,5 cm długości oraz 0,8–9,3 cm szerokości, jest karbowana lub piłkowana na brzegu, ma sercowatą nasadę i ostry lub tępy wierzchołek. Ogonek liściowy jest nagi i ma 0,2–27 cm długości. Przylistki są owalne lub odwrotnie jajowate[4].
Kwiaty
Pojedyncze, wyrastające z kątów pędów. Mają działki kielicha o lancetowatym kształcie. Płatki są odwrotnie jajowate i mają żółtą barwę, dolny płatek jest odwrotnie jajowaty, mierzy 6–18 mm długości, z purpurowymi żyłkami, posiada obłą ostrogę o długości 1–2 mm[4].
Owoce
Torebki mierzące 7–13 mm, o kształcie od jajowatego do elipsoidalnego[4].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie w lasach oraz na brzegach cieków wodnych, na wysokości do 2600 m n.p.m.[4] Występuje od 4. do 8. strefy mrozoodporności. Preferuje stanowiska w półcieniu lub cieniu, na wilgotnym podłożu. Kwitnie od marca do lipca[6].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Młode liście i pąki kwiatowe bywają spożywane surowe lub gotowane. Dodane do zupy zagęszczają ją podobnie jak owoce piżmianu jadalnego. Z liści robi się także herbatę. Jednak żółte kwiaty tego gatunku spożywane w dużych ilościach mogą powodować biegunkę[7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).
  3. a b c Viola glabella Nutt.. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-10]. (ang.).
  4. a b c d e f Viola glabella. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-03-10]. (fr.).
  5. Viola glabella / Smooth Yellow Woodland Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-03-10]. (ang.).
  6. Viola glabella (Pioneer violet). [w:] Native Plants of North America [on-line]. wildflower.org. [dostęp 2021-03-10]. (ang.).
  7. Viola glabella – Nutt.. Plants For A Future. [dostęp 2021-03-03]. (ang.).