Firletka chalcedońska
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
firletka chalcedońska | ||
Nazwa systematyczna | |||
Silene chalcedonica (L.) E.H.L.Krause J.W.Sturm, Deutschl. Fl. Abbild., ed. 2. 5: 96 (1901)[3] | |||
Synonimy | |||
|
Firletka chalcedońska (Silene chalcedonica) – gatunek roślin należący do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Występuje dziko w Azji (wschodnia i zachodnia Syberia, europejska część Rosji, Mongolia i część Chin, Kazachstan, Kirgistan[4]). Od czasów średniowiecza jest nieoficjalnym symbolem angielskiego miasta Bristol[5]. Od XVIII w wielu krajach, również w Polsce jest uprawiana jako roślina ozdobna[6].
Morfologia i biologia
[edytuj | edytuj kod]- Łodyga
- Dość gruba, wzniesiona, nie rozgałęziająca się, o wysokości do 1,2 m.
- Liście
- Szorstko owłosione, zebrane w przyziemną rozetę jajowate, zaostrzone. Liście łodygowe siedzące.
- Kwiaty
- Zebrane po 10–50 w gęstą szczytową wierzchotkę. U formy typowej są pomarańczowe, ale istnieją odmiany o kwiatach barwy białej i różowej, a także o kwiatach pełnych[6]. Kwitnie w lecie i krótko.
- Owoc
- Wielonasienna torebka.
Uprawa
[edytuj | edytuj kod]Sadzona na rabatach i ogródkach skalnych. Preferuje słoneczne stanowisko, w półcieniu rośnie wyższa i bardziej rzadka. Podłoże powinno być kwaśne, próchniczno-gliniaste i zdrenowane żwirem (nie lubi dużej wilgoci w glebie)[6]. Rozmnaża się ją przez wysiew nasion wczesną wiosną[6]. Po przekwitnięciu kwiaty należy usuwać.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
- ↑ a b Silene chalcedonica (L.) E.H.L.Krause, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-25] .
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
- ↑ A brief history of Bristol. [dostęp 2008-10-12]. (ang.).
- ↑ a b c d Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- EoL: 587272
- Flora of North America: 250060837
- GBIF: 5584611
- identyfikator iNaturalist: 406034
- IPNI: 157059-1
- ITIS: 823589
- NCBI: 39855
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2485408
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:157059-1
- Tela Botanica: 64032
- identyfikator Tropicos: 6303615
- CoL: 6YP73