Florian Leopold Gassmann

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Florian Leopold Gassmann
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 maja 1729
Most

Pochodzenie

czeskie

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1774
Wiedeń

Gatunki

muzyka poważna, muzyka klasycyzmu

Zawód

kompozytor

Multimedia w Wikimedia Commons

Florian Leopold Gassmann (ur. 3 maja 1729 w Moście, zm. 20 stycznia 1774 w Wiedniu[1][2][3]) – czeski kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Uczył się śpiewu, gry na skrzypcach i harfie u Jana Vobořila w rodzinnych Mostach[1][2]. Z powodu konfliktu z ojcem, który sprzeciwiał się muzycznym zainteresowaniom syna, uciekł z domu i wyjechał do Włoch[2]. Przypuszczalnie był uczniem Giovanniego Battisty Martiniego w Bolonii[1][2]. Przebywał na dworze hrabiego Leonarda Veneriego w Wenecji, związany był z Conservatorio degl’Incurabili[1]. W 1757 roku w weneckim Teatro S. Moisè wystawił swoją pierwszą operę, Merope[1][2]. W 1763 roku, jako następca Glucka, otrzymał posadę kompozytora baletowego na dworze cesarskim w Wiedniu[1][2][3]. Na przełomie 1765 i 1766 roku przebywał w Wenecji, a na przełomie 1769 i 1770 roku w Rzymie[1]. W 1770 roku skomponował operę La contessina, wystawioną z okazji spotkania cesarza Józefa II z królem pruskim Fryderykiem Wielkim w Mährisch Neustadt[1][3]. W 1772 roku został mianowany kapelmistrzem dworu wiedeńskiego[1][2][3]. Był współtwórcą Tonkünstler-Sozietät[1][2]. Jego uczniem był Antonio Salieri[1]. Od 1768 roku żonaty był z Barbarą Damm[3]. Miał z nią córki Marię Annę zam. Fux (1771–1858) i Theresę zam. Rosenbaum (1774–1837), które były uczennicami Salieriego i zostały śpiewaczkami[2][3].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Największą sławę zdobył jako twórca dzieł dramatycznych, jego opery poza Wiedniem i scenami włoskimi doczekały się także wystawień w Kopenhadze, Lizbonie i Warszawie[1]. Tworzył głównie opery buffa, łącząc melodykę włoskiego typu z niemieckimi elementami pieśniowymi[1]. Dużą rolę w swoich operach powierzał orkiestrze[1]. Symfonie Gassmanna stanowią ogniwo pośrednie między symfonią barokową a symfonią typu klasycznego[1].

Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[2])

Opery

  • Merope (wyst. Wenecja 1757; zachowała się uwertura i 1 akt)
  • Issipile (wyst. Wenecja 1758)
  • dramma giocoso Gli Uccellatori (wyst. Wenecja 1759)
  • dramma giocoso Filosofia ed amore (wyst. Wenecja 1760)
  • Catone in Utica (wyst. Wenecja 1761; zachował się 1 akt)
  • dramma giocoso Un Pazzo nefa cento (wyst. Wenecja 1762)
  • L’Olimpiade (wyst. Wiedeń 1764)
  • azione teatrale II trionfo d’amore (wyst. Wiedeń 1765)
  • Achille in Sciro (wyst. Wenecja 1766)
  • dramma giocoso II Viaggiatore ridicoio (wyst. Wiedeń 1766)
  • dramma giocoso L’amore artigiano (wyst. Wiedeń 1767)
  • Amore e Psiche (wyst. Wiedeń 1767)
  • dramma giocoso La notte critica (wyst. Wiedeń 1768)
  • commedia per musica L’opera seria (wyst. Wiedeń 1769)
  • Ezio (wyst. Rzym 1770)
  • dramma giocoso La contessina (wyst. Mährisch Neustadt 1770)
  • dramma giocoso II Filosofo inamorato (wyst. Wiedeń 1771)
  • dramma giocoso Le Pescatrici (wyst. Wiedeń 1771)
  • komedia Don Quischott von Mancia (wyst. Wiedeń 1771; autorstwo aktu 3, akty 1 i 2 skomponował Giovanni Paisiello)
  • komedia Il rovinati (wyst. Wiedeń 1772)
  • dramma giocoso La casa di campagna (wyst. Wiedeń 1773)

Utwory religijne

  • oratorium La Betulia liberata (wyst. Wiedeń 1772)
  • msze
  • motety
  • offertoria
  • graduały
  • hymny

Utwory instrumentalne

  • około 60 symfonii
  • 27 uwertur
  • koncert fletowy
  • 37 kwartetów smyczkowych
  • 8 kwintetów smyczkowych
  • 10 kwintetów dętych
  • 37 triów dętych
  • 7 duetów dętych

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 240–241. ISBN 83-224-0344-5.
  2. ↑ a b c d e f g h i j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1233. ISBN 0-02-865527-3.
  3. ↑ a b c d e f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 297. ISBN 0-674-37299-9.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Florian_Leopold_Gassmann&oldid=71331368”