Fothad II Airgthech

Fothad II Airgthech („Niszczyciel” lub “Grabieżca”) – na wpół legendarny zwierzchni król Irlandii z dynastii Milezjan (linia Itha) razem z bratem Fothadem II Cairpthechem w latach 295-296, potem samodzielnie w roku 296. Syn Lugaida VI MacConna, zwierzchniego króla Irlandii. Według średniowiecznej irlandzkiej legendy i historycznej tradycji objął z bratem zwierzchni tron Irlandii po śmierci Cairbre’a II Liffechaira w bitwie pod Gabhra-Aichle koło Tary w hrabstwie Meath. Rządził przez rok, gdy postanowił zabić swego starszego brata i współrządcę, Fothada I Cairpthecha. Cieszył się samodzielną władzą przez krótki czas, bowiem został pokonany i zabity w bitwie pod Ollarba, przy Magh-Line (obecnie rzeka Larne) w hrabstwie Antrim, z ręki Caílte’a mac Rónáin z fianna, przybranego syna i ulubieńca wodza Fionna mac Cumhaill.

Fothad pozostawił po sobie syna Fachtnę, przodka rodu O’Niadh lub O’Neidhe (ang. Needham, Neville i Macnie) w hrabstwie Tipperary. Potomkowie przyjęli nazwisko na cześć MacNiada, dziadka Fothada II. Z bocznej linii wyszedł ród O’Uaithne (zang. Anthony, Antony, Green i Antonie).

Bibliografia

• Annala Rioghachta Éireann. Annals of the Kingdom of Ireland by the Four Masters, Vol. I, ed. with translation J. O’Donovan, Second Edition, Dublin 1856, s. 120-121.
• Lebor Gabála Érenn. The Book of the Taking of Ireland, Part V, ed. and transl. with notes etc. by R. A. Stewart Macalister, Irish Texts Society, Dublin 1956, s. 340-343.
• O’Hart J., Irish Pedigress. The Origin and Stem of the Irish Nation, vol. I, Fifth Edition, Dublin 1892, s. 274 i 281.
• Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 374, ISBN 3-598-21543-6 (korekta).