Foton M-4
| Indeks COSPAR |
2014-041A |
|---|---|
| Indeks NORAD |
40095 |
| Zaangażowani | |
| Model satelity |
Foton-M 34KSM |
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Typ orbity | |
| Perygeum |
254 km |
| Apogeum |
531 km |
| Okres obiegu |
92 min |
| Nachylenie |
64,88° |
| Czas trwania | |
| Początek misji |
18 lipca 2014 20:50 UTC |
| Koniec misji |
1 września 2014 |
| Wymiary | |
| Masa całkowita |
6840 kg |
Foton M-4 (ros. Фотон-M4) – rosyjski satelita naukowo-badawczy, czwarty satelita serii Foton-M, a także pierwszy satelita z podserii 34KSM, wykorzystujący moduł serwisowy zapożyczony z satelitów rozpoznawczych Jantar[1]. Celem satelity było przeprowadzenie eksperymentów z zakresu biologii w stanie nieważkości.
Misja[edytuj | edytuj kod]
Foton M-4 został wyniesiony na orbitę 18 lipca 2014 o 20:50 UTC przy użyciu rakiety Sojuz 2.1a startującej z kompleksu nr 31 kosmodromu Bajkonur[2]. Start przebiegł pomyślnie, jednakowoż podczas czwartego okrążenia Ziemi satelita przestał odpowiadać na komendy wysyłane przez kontrolę naziemną, co uniemożliwiło wykonanie manewrów dążących do podwyższenia orbity satelity[3]. Kontrolę nad satelitą odzyskano 26 lipca[1].
Przeprowadzanie eksperymentów na pokładzie satelity zakończono 27 sierpnia 2014. Planowany termin lądowania kapsuły powrotnej Fotona M-4 był planowany na 15 września, jednak ostatecznie zdecydowano się na deorbitację satelity 1 września 2014 roku. Kapsuła wylądowała o 9:18 UTC na terenie obwodu orenburskiego w Rosji[4].
Ładunek[edytuj | edytuj kod]
Głównym ładunkiem naukowym były pojemniki zawierające organizmy żywe: gekony (w ramach eksperymentu sprawdzającego wpływ stanu nieważkości na rozmnażanie), jaja jedwabników, suszone nasiona, muszki owocówki i różne gatunki grzybów[3]. Wstępne raporty powstałe po kontroli kapsuły powrotnej stwierdziły zgon wszystkich 5 gekonów umieszczonych w kapsule[5][6]. W tej sprawie zostało wszczęte dochodzenie. Stwierdzono również, że muszki znajdujące się w kapsule przetrwały lot w kosmos i były zdolne do rozmnażania się[6].
Innym eksperymentem był zestaw mający na celu badanie wpływu stanu nieważkości na rozrost kryształów materiałów półprzewodnikowych[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Foton-M 4, 5 (34KSM) [online], space.skyrocket.de [dostęp 2017-01-22].
- ↑ Soyuz 2-1A launches Foton-M with a crew of creatures | NASASpaceFlight.com [online], www.nasaspaceflight.com [dostęp 2017-01-22] (ang.).
- ↑ a b c Officials unable to contact animal-carrying spaceship [online], Spaceflight Now, 24 lipca 2014 [dostęp 2017-01-22].
- ↑ Foton-M #4 Mission Updates [online], Spaceflight101 [dostęp 2017-01-22].
- ↑ Bihar Reporter, Russian Gecko sex satellite lost in space, „The Biharprabha News” [dostęp 2017-01-22] (ang.).
- ↑ a b Russia's Space Sex Geckos Found Dead After Landing, „Space.com” [dostęp 2017-01-22].