Foulehaio

	Foulehaio
	Reichenbach, 1852
	; Przedstawiciel rodzaju – atolowiec koralowy (F. carunculatus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	miodojady
Rodzaj	Foulehaio
	Typ nomenklatoryczny
	Philemon musicus Vieillot, 1818 (= Certhia carunculata J.F. Gmelin, 1788)
Synonimy
	Leptornis Pucheran, 1853; Foulehajo Bonaparte, 1854; Sarcogenys G.R. Gray, 1855; Amoromyza Richmond, 1917; Gummyza Mathews, 1925; Proceriolotes Mathews, 1925; Meliphacator Mathews, 1930;
	Leptornis Pucheran, 1853; Foulehajo Bonaparte, 1854; Sarcogenys G.R. Gray, 1855; Amoromyza Richmond, 1917; Gummyza Mathews, 1925; Proceriolotes Mathews, 1925; Meliphacator Mathews, 1930;
Gatunki
	5 gatunków – zobacz opis w tekście
	5 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Foulehaio – rodzaj ptaków z rodziny miodojadów (Meliphagidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Fidżi, Samoa i Tonga^[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 16–31 cm; masa ciała 25,2–45,4 g^[10].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1852 roku niemiecki zoolog Ludwig Reichenbach w publikacji swojego autorstwa poświęconej ornitologii^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) atolowiec koralowy (Foulehaio carunculatus).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Foulehaio (Foulehajo): tongijska nazwa Foulehaio, Fuoulehaoi lub Fulehau dla atolowca koralowego^[11].
Leptornis: gr. λεπτος leptos ‘delikatny, drobny’; ορνις ornis, ορνιθος ornithos ‘ptak’^[12]. Typ nomenklatoryczny (oryginalne oznaczenie): Leptornis sylvestris Hombron & Pucheran, 1853 (= Merops samoensis Hombron & Jacquinot, 1841).
Sarcogenys: gr. σαρξ sarx, σαρκος sarkos ‘ciało’; γενυς genus, γενυος genuos ‘policzek, broda, szczęka’^[13].
Amoromyza: gr. αμορος amoros ‘nieszczęśliwy’, od αμοιρεω amoireō ‘nie mieć udziału w’; rodzaj Myza A.B. Meyer & Wiglesworth, 1895 (miodownik)^[14].
Gummyza: średniowiecznołac. gumma ‘dziąsło’, od łac. gummi ‘dziąsło’ (por. gr. γυμνος gumnos ‘goły’); rodzaj Myza Meyer & Wiglesworth, 1895, miodownik^[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Merops samoensis Hombron & Jacquinot, 1841.
Proceriolotes: częściowy anagram epitetu gatunkowego Ptilotis procerior Finsch & Hartlaub, 1867^[16]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Ptilotis procerior^[e] Finsch & Hartlaub, 1867.
Meliphacator: rodzaj Meliphaga Lewin, 1808 (miodojad); epitet gatunkowy Ptilotis provocator E.L. Layard, 1875^[17]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Ptilotis provocator Layard, 1875.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[18]:

Foulehaio samoensis (Hombron & Jacquinot, 1841) – atolowiec czarny
Foulehaio provocator (E.L. Layard, 1875) – atolowiec złotooki
Foulehaio procerior (Finsch & Hartlaub, 1867) – atolowiec czarnowąsy
Foulehaio taviunensis (Wiglesworth, 1891) – atolowiec kraterowy
Foulehaio carunculatus (J.F. Gmelin, 1788) – atolowiec koralowy

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Młodszy homonim Leptornis Billberg, 1820 (Diptera).
↑ Wariant pisowni Foulehaio Reichenbach, 1852.
↑ Nowa nazwa dla Foulehaio Reichenbach, 1852 ze względu na puryzm.
↑ Nowa nazwa dla Leptornis Pucheran, 1853.
↑ Podgatunek F. carunculatus.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Meropineae. The Bee-eaters.–Les Guêpiers.-Die Bienenfresser. W: H.G.L. Reichenbach: Handbuch der speziellen Ornithologie: beschreibender Text zu der vollständigsten Kupfersammlung der Vögel aller Welttheile. Dresden & Leipzig: Expedition der Vollständigsten Naturgeschichte, 1852, s. 110. (niem.).
↑ H. Jacquinot & J. Pucheran: Voyage au pole sud et dans l’Océanie sur les corvettes l’Astrolabe et la Zélée. Zoologie. T. 3: Zoologie. Paris: Gide, 1853, s. 85. (fr.).
↑ Ch.L. Bonaparte. Notes sur les collections rapportées en i853, par M. A. Delattre, de son vojage en Californie et dans le Nicaragua. „Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l'Académie des Sciences”. 38, s. 260, 1854. (fr.).
↑ G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: Printed by order of the Trustees, 1855, s. 25. (ang.).
↑ C.W. Richmond. Generic names applied to birds during the years 1906 to 1915, inclusive, with additions and corrections to Waterhouse's "Index Generum Avium". „Proceedings of the United States National Museum”. 53, s. 593, 1917. (ang.).
↑ Mathews 1925 ↓, s. 93.
↑ Mathews 1925 ↓, s. 94.
↑ G.M. Mathews: Systema Avium Australasianarum: a systematic list of the birds of the Australasian region. London: British Ornithologists’ Union, 1930, s. 771. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy): Honeyeaters. IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-05-29]. (ang.).
↑ D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Honeyeaters (Meliphagidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, DOI: 10.2173/bow.meliph3.01 [dostęp 2023-05-29] (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Foulehaio [dostęp 2017-04-17] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Leptornis [dostęp 2023-05-29] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Sarcogenys [dostęp 2017-04-17] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Amoromyza [dostęp 2017-04-17] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Gummyza [dostęp 2017-04-17] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Proceriolotes [dostęp 2017-04-17] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Meliphacator [dostęp 2017-04-17] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Meliphagidae Vigors, 1825 – miodojady – Honeyeaters (wersja: 2024-01-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-19].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
G.M. Mathews. Nomenclatural notes. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 45, s. 93–94, 1925. (ang.).

[2] Młodszy homonim Leptornis Billberg, 1820 (Diptera).

[4] Wariant pisowni Foulehaio Reichenbach, 1852.

[6] Nowa nazwa dla Foulehaio Reichenbach, 1852 ze względu na puryzm.

[8] Nowa nazwa dla Leptornis Pucheran, 1853.

[21] Podgatunek F. carunculatus.

[Reichenbach-1] Meropineae. The Bee-eaters.–Les Guêpiers.-Die Bienenfresser. W: H.G.L. Reichenbach: Handbuch der speziellen Ornithologie: beschreibender Text zu der vollständigsten Kupfersammlung der Vögel aller Welttheile. Dresden & Leipzig: Expedition der Vollständigsten Naturgeschichte, 1852, s. 110. (niem.).

[puch-3] H. Jacquinot & J. Pucheran: Voyage au pole sud et dans l’Océanie sur les corvettes l’Astrolabe et la Zélée. Zoologie. T. 3: Zoologie. Paris: Gide, 1853, s. 85. (fr.).

[bon-5] Ch.L. Bonaparte. Notes sur les collections rapportées en i853, par M. A. Delattre, de son vojage en Californie et dans le Nicaragua. „Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l'Académie des Sciences”. 38, s. 260, 1854. (fr.).

[Gray-7] G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: Printed by order of the Trustees, 1855, s. 25. (ang.).

[Richmond-9] C.W. Richmond. Generic names applied to birds during the years 1906 to 1915, inclusive, with additions and corrections to Waterhouse's "Index Generum Avium". „Proceedings of the United States National Museum”. 53, s. 593, 1917. (ang.).

[CITEREFMathews1925[https://www.biodiversitylibrary.org/item/125299#page/121/mode/1up_93]-10] Mathews 1925 ↓, s. 93.

[CITEREFMathews1925[https://www.biodiversitylibrary.org/item/125299#page/122/mode/1up_94]-11] Mathews 1925 ↓, s. 94.

[Mathews-12] G.M. Mathews: Systema Avium Australasianarum: a systematic list of the birds of the Australasian region. London: British Ornithologists’ Union, 1930, s. 771. (ang.).

[ioc-13] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy): Honeyeaters. IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-05-29]. (ang.).

[botw-14] D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Honeyeaters (Meliphagidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, DOI: 10.2173/bow.meliph3.01 [dostęp 2023-05-29] (ang.).

[15] The Key to Scientific Names ↓, Foulehaio [dostęp 2017-04-17] .

[16] The Key to Scientific Names ↓, Leptornis [dostęp 2023-05-29] .

[17] The Key to Scientific Names ↓, Sarcogenys [dostęp 2017-04-17] .

[18] The Key to Scientific Names ↓, Amoromyza [dostęp 2017-04-17] .

[19] The Key to Scientific Names ↓, Gummyza [dostęp 2017-04-17] .

[20] The Key to Scientific Names ↓, Proceriolotes [dostęp 2017-04-17] .

[22] The Key to Scientific Names ↓, Meliphacator [dostęp 2017-04-17] .

[mk-23] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Meliphagidae Vigors, 1825 – miodojady – Honeyeaters (wersja: 2024-01-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-19].

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[c]

[4]

[d]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[e]

[17]

[18]