Franciszek Mówiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Mówiński
Data i miejsce urodzenia

3 marca 1909
Złotów

Data śmierci

1972

Prezydent Grudziądza
Okres

od 29 maja 1945
do 30 października 1946

Przynależność polityczna

Polska Partia Robotnicza

Poprzednik

Leonard Wierzbicki (komisaryczny)

Następca

Sylwin Zygmuntowicz

Franciszek Mówiński (ur. 3 marca 1909 w Złotowie[1], zm. ?) – polski nauczyciel, w latach 1945-1946 pierwszy powojenny prezydent Grudziądza.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Seminarium nauczycielskie w Lubawie, pracował w szkole w Sierosławiu, skąd po wybuchu II wojny światowej został wysiedlony. Zamieszkał u krewnego w Brzozowie, gdzie razem z kuzynami założył skład broni. Latem 1940 pojechał do Mińska Mazowieckiego, gdzie wykorzystując biegłą znajomość języka niemieckiego został tłumaczem w spółdzielni Społem, a następnie w referacie zdrowia w starostwie. W czerwcu 1942 wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej[2], zajmowane w starostwie stanowisko umożliwiało mu wgląd w raporty wójtów i poufne akta urzędowe. Pomagał w wydawaniu kennkart poszukiwanym działaczom PPR I Żydom, pomagał w przemycani lekarstw do mińskiego getta. Założył w starostwie tajną, czteroosobową komórkę PPR, należał do grupy wypadowej Gwardii Ludowej Jana Sarneckiego. Spowodował pożar w kancelarii w starostwie, spłonęły wówczas akta kontyngentowe i duplikaty kennkart. Po zakończeniu wojny powrócił w rodzinne strony, Miejska Rada Narodowa w Grudziądzu powierzyła mu obowiązki prezydenta miasta, które pełnił od 20 maja 1945 do 30 października 1946[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Nowy Prezydent Miasta Grudziądza, „Głos Grudziądza : organ Miejskiej i Powiatowej Rady Narodowej” (3), kpbc.umk.pl, 19 maja 1945 [dostęp 2020-06-18].
  2. Stanisław Madrak, Uwagi i refleksja na temat - wsypa w lutym 1944 r. w obwodzie "Mewa", Armii Krajowej. Rocznik Mińsko Mazowiecki 13/2005 s. 54-59

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • „Warszawa Prawa Podmiejska 1942-1944, Z walk PPR, GL-AL” praca zbiorowa redakcją Benona Dymka, Wyd. MON Warszawa 1973 s. 826-827