Franciszek Pichler

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Pichler
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

20 stycznia 1893
Brzecław

Data i miejsce śmierci

między 13 a 14 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

Szkoła Karabinów Maszynowych DOG „Kraków”,
12 Pułk Piechoty,
10 Pułk Piechoty,
51 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych,
Korpus Ochrony Pogranicza

Stanowiska

kwatermistrz KOP

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941)

Franciszek Pichler (ur. 20 stycznia 1893 w Brzecławiu na Morawach[1], zm. między 13 a 14 kwietnia[2] 1940 w Katyniu) – kapitan piechoty w stanie spoczynku Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Ferdynanda i Janiny z Regiów[4]. Uczestnik I wojny światowej w szeregach armii austro-węgierskiej[5]. W 26 sierpnia 1919 w związku z rozwiązaniem Szkoły Karabinów Maszynowych DOG „Kraków” został przeniesiony do 12 pułku piechoty[6]. W październiku 1920 został przeniesiony z 10 pułku piechoty do dyspozycji 12 Dywizji Piechoty[7]. 25 listopada 1920 został zatwierdzony w stopniu porucznika piechoty[8]. W 1922, 1923 i 1924 służył w 51 pułku piechoty[9]. 8 czerwca 1922 awansował do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[10]. Od 1930 w Korpusie Ochrony Pogranicza jako kwatermistrz[4]. Kwalifikacje podnosił w ośrodkach wyszkolenia przy DOG „Lwów” i w Rembertowie[4]. W 1932 został zwolniony z zajmowanych stanowisk i pozostawiony bez przynależności służbowej z jednoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza[11]. Z dniem 30 kwietnia 1933 został przeniesiony w stan spoczynku[12]. Należał do kadry Okręgu Korpusu Nr V, podlegał pod PKU Bielsko, był przewidziany „do użycia w czasie wojny”[13] .

W 1939 zmobilizowany. Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 został wzięty do niewoli. Początkowo był jeńcem obozu w Putywlu, w listopadzie 1939 został przekazany do obozu w Kozielsku. Według stanu ze stycznia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[2] – lista wywózkowa 022/3 poz 50, nr akt 4304[14] z 9.04.1940[2]. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[2]. Podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943 wpis w księdze czynności pod datą 06.05.1943 jego nazwisko zostało błędnie zapisane jako Bichler[15]. Figuruje liście AM-199-1213 i Komisji Technicznej PCK GARF-40-01213 – jako nierozpoznany kapitan. Przy szczątkach w mundurze kapitana znaleziono list w języku niemieckim z adresem Pichler Franciszek z zapisanymi słowami „Kochana Mamo...” oraz inne zapisane kartki[16][17][18]. Akta osobowe Pichlera na dzień 10 lipca 1940 zostały przekazane z Zarządu NKWD ZSRR do spraw Jeńców Wojennych (UPW) do 1 Wydziału Specjalnego NKWD ZSRR. Jest wymieniony na liście osób, których poszukiwało poselstwo niemieckie celem przekazania ich III Rzeszy.

W Archiwum Robla znajduje się: kalendarzyk znaleziony przy zwłokach mjr. Stefana Pieńkowskiego w którym Pichler został wymieniony (bez imienia) jako kapitan ze Śląska Cieszyńskiego na niedatowanej liście XI oddziału obozu putywlskiego oraz w spisie adresów z imieniem Fryc i adresem „Drohomyśl – Śląsk Cieszyński” (pakiet 0988-20, 22); jest także wspomniany w notatniku pod datą 7 stycznia 1940, znalezionym przy por. rez. Pawle Brusie (pakiet 0765-18).

Krewni do 1957 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Do 1939 mieszkał w Drogomyślu[2].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • Minister obrony narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans zostały ogłoszone 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”
  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez prezydenta RP na uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
  • Tablica z nazwiskiem na pomniku ofiar II wojny światowej w czeskim Cieszynie[19]

Ordery i Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. https://www.mecislavborak.cz/dokumenty/publikace/sborniky/78-Seznamy_obeti_zlocinu.pdf
  2. a b c d e УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 596.
  3. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 189.
  4. a b c Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 476.
  5. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1920, s. 87.
  6. „Rozkaz nr 118” (118), Kraków, 26 sierpnia 1919, s. 2.
  7. „Dziennik Personalny” (R.1, nr 41), 27 października 1920, s. 1109.
  8. „Dziennik Personalny” (Rok 1, nr 48), 15 grudnia 1920, s. 1341.
  9. Lista starszeństwa oficerów zawodowych, Warszawa: MSWojsk., 1922, s. 82.
  10. a b Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1924, s. 246, 359.
  11. „Dziennik Personalny” (R.13, nr 12), 15 listopada 1932, s. 398.
  12. „Dziennik Personalny” (R.14, nr 7), 20 maja 1933, s. 122.
  13. Rocznik Oficerski Rezerw, Warszawa 1934, s. 328, 939.
  14. J. Tucholski, op cit, s. 645.
  15. Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 199.
  16. The Katyn Forest Massacre, Washington 1952, s. 131
  17. Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online] [dostęp 2019-10-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
  18. The Katyn Forest Massacre : hearings before the Select Committee to Conduct an Investigation of the Facts, Evidence and Circumstances of the Katyn Forest Massacre, Eighty-second Congress, first[-second] session, on investigation of the murder of thousands of Polish officers in the Katyn Forest near Smolensk, Russia, Washington 1952, s. 131
  19. Český Těšín | Spolek pro vojenská pietní místa [online], www.vets.cz [dostęp 2019-10-12].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych
  • Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1932.
  • Rocznik Oficerski Rezerw, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1934.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • The Katyn Forest Massacre : hearings before the Select Committee to Conduct an Investigation of the Facts, Evidence and Circumstances of the Katyn Forest Massacre, Eighty-second Congress, first[-second] session, on investigation of the murder of thousands of Polish officers in the Katyn Forest near Smolensk, Russia, Washington 1952.