František Čermák (językoznawca)
| Data i miejsce urodzenia |
30 stycznia 1940 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
językoznawca |
| Narodowość |
czeska |
| Alma Mater |
František Čermák (ur. 30 stycznia 1940 w Pradze[1]) – czeski językoznawca. Specjalizuje się w leksykologii, leksykografii, frazeologii, idiomatyce, semantyce, morfologii, teorii języka, metodologii języka oraz lingwistyce korpusowej[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]
W latach 1957–1962 studiował bohemistykę, anglistykę oraz niderlandystykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze. W 1976 r. uzyskał PhDr. z językoznawstwa i fonetyki; w 1990 r. został kandydatem nauk (CSc.) i doktorem nauk (DrSc.); od 1994 r. profesor języka czeskiego[1].
Związany z Instytutem Studiów Bohemistycznych i z Instytutem Czeskiego Korpusu Narodowego, którego był współzałożycielem i długoletnim kierownikiem (1994–2013)[3]. Czeski Korpus Narodowy jest często cytowany i traktowany jako wzorcowy wśród korpusów języków słowiańskich[4].
Čermák wydał liczne książki, rozprawy naukowe, słowniki i tłumaczenia[2][3]. Autor bądź współautor sześciu monografii i ośmiu słowników[1]. Pod jego kierownictwem stworzono Slovník české frazeologie a idiomatiky; odpowiedzialny był również za kilka słowników przekładowych i specjalizowanych. W kontekście czeskiej lingwistyki szczególne znaczenie ma jego tłumaczenie Kursu językoznawstwa ogólnego[3]. Współtwórca publikacji Česká lexikologie (1985, wraz z Josefem Filipcem), pierwszej systematycznej interpretacji zagadnień z leksykologii, frazeologii i idiomatyki w językoznawstwie czeskim[5].
Członek stowarzyszeń naukowych (m.in. Učená společnost České republiky, Euralex, Europhras, Telri Association) oraz rad redakcyjnych czasopism naukowych (m.in. „International Journal of Corpus Linguistics”, „Yearbook of Phraseology”)[3]. Członek Praskiego Koła Lingwistycznego[1]. Za swoją działalność otrzymał Nagrodę Rektora Uniwersytetu Karola (2001), Nagrodę Ministra Edukacji, Młodzieży i Sportu (2003) oraz Pamiątkowy Medal Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Karola (2015)[3].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Twórczość własna
[edytuj | edytuj kod]- Syntagmatika a paradigmatika českého slova. Sv. 1, Valence a kolokabilita, 1982
- Idiomatika a frazeologie češtiny, 1982
- Slovník české frazeologie a idiomatiky, 1983
- Česká lexikologie, 1985, wraz z Josefem Filipcem
- Česko-finský a finsko-český slovník na cesty, 1986
- Nizozemsko-český slovník – Nederlands Tsjechisch woordenboek, 1989
- Česko-laoský slovník, 1989
- Syntagmatika a paradigmatika českého slova. Sv. 2, Morfologie a tvoření slov, 1990
- Frazeologie a frazeografie, 1990
- Základy lingvistické metodologie – nástin hlavních principů na pozadí obecné teorie vědy, 1993
- Jazyk a jazykověda, 1994, ISBN 80-7110-149-4, 1997, ISBN 80-7110-183-4, 2001, ISBN 80-246-0154-0.
- Manuál lexikografie, 1995, wraz z Renatą Blatną i kolektywem autorów, ISBN 80-85787-23-7.
- Frekvenční slovník češtiny, 2004, wraz z Michalem Křenem i Renatą Blatną, ISBN 80-7106-676-1.
- Jak využívat Český národní korpus, 2005, wraz z Renatą Blatną, ISBN 80-7106-736-9.
Tłumaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Ferdinand de Saussure: Kurs obecné lingvistiky, 1989, 1996, ISBN 80-200-0560-9.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Čermák František [online], Učená společnost České republiky [dostęp 2023-09-29] (ang.).
- ↑ a b Prof. PhDr. František Čermák, DrSc., Wrocław: Uniwersytet Przyrodniczy [dostęp 2019-06-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-20].
- ↑ a b c d e prof. PhDr. František Čermák, DrSc., Praga: Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Karola [dostęp 2019-06-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-20] (cz.).
- ↑ Elżbieta Hajnicz, Najbardziej znane korpusy tekstów – Opracowanie przeglądowe, Warszawa: Instytut Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk, 2011, s. 27.
- ↑ Jarmila Bachmannová, FILIPEC Josef 21.2.1915-7.4.2001 [online], Biografický slovník [dostęp 2020-06-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-12] (cz.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- O kodifikaci – třikrát František Čermák [online], Asociace češtinářů, 2016 [dostęp 2023-09-29] (cz.).