Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 listopada 1875 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Ambasador Niemiec w Persji | |
| Okres |
od 23 czerwca 1923 |
| Poprzednik |
Rudolf Sommer (jako kierownik placówki) |
| Następca |
Wipert von Blücher |
| Ambasador Niemiec w Rumunii | |
| Okres |
od 1931 |
| Poprzednik | |
| Następca |
Georg von Dehn-Schmidt |
| Ambasador Niemiec w ZSRR | |
| Okres |
od 1934 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca |
zerwanie stosunków dyplomatycznych po ataku Niemiec na ZSRR |
Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg (ur. 20 listopada 1875 w Kemberg, zm. 10 listopada 1944 w Berlinie) – niemiecki dyplomata[1]. Ambasador Niemiec w Persji (1922–1931), Rumunii (1931–1934) i ZSRR (1934–1941).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Służbę w dyplomacji rozpoczął w 1901[2]. Był niemieckim arystokratą, a od 1934 roku pełnił funkcję ambasadora Niemiec w Moskwie. Członek NSDAP od 1934. Wierzył, że możliwa jest współpraca Niemiec i ZSRR i za wszelką cenę chciał zapobiec wojnie pomiędzy nimi. We wrześniu 1939, mimo stanu wojny pomiędzy Polską a Niemcami, jako dziekan korpusu dyplomatycznego w Moskwie, pomógł ambasadorowi Polski, Wacławowi Grzybowskiemu i pozostałym członkom polskiego personelu dyplomatycznego, których immunitet dyplomatyczny po agresji ZSRR na Polskę zakwestionowały władze ZSRR, opuścić granice tego państwa[3][4].
W czerwcu 1941 roku powrócił do Berlina. Po klęsce pod Stalingradem w styczniu 1943 roku przyłączył się do organizacji antynazistowskiej planującej usunięcie führera. Obiecano mu, że w nowym rządzie obejmie stanowisko ministra spraw zagranicznych. Zamach 20 lipca 1944 roku nie udał się, a Hitler przeprowadził krwawy odwet. Schulenburg został aresztowany i stracony 10 listopada 1944.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ https://www.gdw-berlin.de/vertiefung/biografien/personenverzeichnis/biografie/view-bio/friedrich-werner-graf-von-der-schulenburg/.
- ↑ S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 360.
- ↑ Władze ZSRR utrzymywały, że państwo polskie przestało istnieć, a w konsekwencji immunitet dyplomatów polskich wygasł.
- ↑ Stanowisko Schulenburga (z którym Grzybowski, rzecz jasna, ze względów formalnych nie mógł utrzymywać żadnych stosunków) w sprawach ambasady RP w Moskwie we wrześniu 1939 okazało się niezwykłe i zaskakujące. Niemiec zażądał mianowicie od władz radzieckich natychmiastowego wywiązania się wobec misji polskiej z obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego oraz uszanowania zwyczajów dyplomatycznych. Gdy Mołotow podtrzymywał swoje żądania w kwestii personelu ambasady ZSRR w Warszawie, Schulenburg zwrócił mu uwagę, że „uwolnienie” tych ludzi w najmniejszym już stopniu zależy od władz polskich, a potem dzięki swym kontaktom z Naczelnym Dowództwem Wehrmachtu spowodował ewakuację całego personelu radzieckiego (w liczbie 62 osób) poza obręb oblężonej Warszawy i przekazanie go, przez Królewiec, do ZSRR – co usunęło pretekst do dalszego przetrzymywania członków misji polskiej w Moskwie. Jest znamienne, iż przez prawie trzy tygodnie Schulenburg starał się jak najbardziej dopomóc Polakom w ewakuacji z ZSRR. W: Jerzy Łojek, Agresja 17 września 1939, Warszawa 1990, s. 75.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bogusław Wołoszański, Droga do piekła, Warszawa: Sensacje XX Wieku, 2000, ISBN 83-913459-2-0, OCLC 830302636.
- Bogusław Wołoszański, Tajna wojna Stalina, Warszawa: Colori, 1999, ISBN 83-904972-8-X, OCLC 177286187.