Górsk

Górsk
Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	toruński
Gmina	Zławieś Wielka
Liczba ludności (III 2011)	1964
Strefa numeracyjna	(+48) 56
Kod pocztowy	87-134
Tablice rejestracyjne	CTR
SIMC	0850980
Położenie na mapie gminy Zławieś Wielka Górsk
Położenie na mapie Polski Górsk
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Górsk
Położenie na mapie powiatu toruńskiego Górsk
53°03′26″N 18°25′21″E
Strona internetowa miejscowości

Górsk – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Zławieś Wielka, przy trasie drogi krajowej nr 80. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1964 mieszkańców. Jest największą miejscowością gminy Zławieś Wielka.

Historia

W okresie średniowiecza Górsk był wsią czynszową zakonu krzyżackiego i należał do parafii w Starym Toruniu, a od XVI wieku do parafii św. Janów w Toruniu. W okresie Reformacji Górsk stał się wsią protestancką. Z tamtego okresu pochodzi, wybudowany przez ewangelickich mieszkańców, kościół (po II wojnie światowej przejęty przez Kościół rzymskokatolicki).

Współczesność

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

W tej miejscowości Służba Bezpieczeństwa PRL 19 października 1984 uprowadziła kapelana „Solidarności”, ks. Jerzego Popiełuszkę, który z racji antykomunistycznych wystąpień był od dłuższego czasu inwigilowany i prześladowany. W miejscu uprowadzenia stoi pomnik w kształcie przewróconego krzyża.

Od 2014 działa tu Centrum Edukacji Młodzieży im. ks. Jerzego Popiełuszki, w skład którego wchodzą multimedialne Muzeum Multimedialne im. ks. Jerzego Popiełuszki oraz Muzeum Regionalne.

Galeria

• 

  Kościół Krzyża Świętego (2018 r.)

• 

  Centrum Edukacji Młodzieży im. ks. Jerzego Popiełuszki

• 

  Dawna pastorówka

• 

  Budynek mieszczący Muzeum Regionalne

• 

  Pomnik w kształcie krzyża

• 

  Pomnik – widok z boku

• 

  Kamień z tablicą pamiątkową

Zabytki

• barokowy kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z XVII w., pierwotnie ewangelicki, od roku 1946 katolicki należący do parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. W świątyni znajduje się 8 wielkich pastelowych malowideł wykonanych w 1696 roku przez Honsa Tiolemona, ołtarz z 1727 roku, ambona z 1608 roku, chrzcielnica z XIV wieku – wykonana na wyspie Gotlandia o cechach romańsko-gotyckich, chór i organy z 1727 roku,
• cmentarz przykościelny z grobowcem z 2. połowy XIX w., dawniej ewangelicki, z którego zachowało się kilka nagrobków ustawionych przy północnej ścianie kościoła,
• plebania z 1. połowy XIX w.,
• chałupa drewniana z około 1850 r.,
• wały przeciwpowodziowe
• dawny dworzec kolejowy z ok. 1910 r.

Zabytki nieistniejące:

• karczma
• zamek
• kościół w Starym Toruniu

Linki zewnętrzne

• Górsk w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. II: Derenek – Gżack. Warszawa 1881.