Górzno (powiat ostrowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Górzno
wieś
Ilustracja
Drewniany kościół św. Mateusza z 1755 r. w Górznie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

ostrowski

Gmina

Ostrów Wielkopolski

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

63-450[2]

Tablice rejestracyjne

POS

SIMC

0205736

Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski
Mapa konturowa gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Górzno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Górzno”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Górzno”
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Górzno”
Ziemia51°44′45″N 17°50′05″E/51,745833 17,834722[1]

Górzno – wieś w gminie wiejskiej Ostrów Wielkopolski, w powiecie ostrowskim, w województwie wielkopolskim. Szlak turystyczny Gołuchów-Sobótka-Lewków.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Położone przy drodze krajowej nr 11 Poznań-Ostrów-Bytom, ok. 7 km na północ od Ostrowa, na wysokości ok. 135 m n.p.m.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Widok kościoła przed 1917

Znane od 1403 roku (wieś rycerska)[3]. Do XVII wieku jedna z większych wsi w regionie. Później utrata znaczenia. W XIX wieku własność rodu Lipskich, właścicieli Lewkowa, dobrodziei Ostrowa.

W 1922 roku doszło w okolicy do strajku robotników rolnych. W 1200 majątkach porzuciło pracę około 120 tysięcy (!) pracowników. Pod Górznem, 6 sierpnia, zebrało się wówczas około 400 rolników próbujących zmusić tamtejszych łamistrajków do zarzucenia pracy. Po nieudanej interwencji policji do rozpędzenia ludzi sprowadzono pluton, który oddał do manifestantów salwę, po której 6 osób zostało rannych, a 3 zginęły (Michał Nowicki z Górzna, Jan Chrzanowski z Lewkowa i Michał Kaczmarek z Kotowiecka).

Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1934 do powiatu jarocińskiego, w latach 1975-1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1934–1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • kościół św. Mateusza Apostoła, drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany, z 1755 roku, fundacji Fabiana Moszyńskiego, z kwadratową wieżą i wielobocznym prezbiterium,
    • wyposażenie wnętrza z II połowy XVIII wieku,
    • ołtarz główny z obrazem Matki Boskiej Pocieszenia z około połowy XVIII wieku i rzeźbami z połowy XVII wieku, obraz św. Walentego z XIX wieku, secesyjna polichromia,
    • nagrobek rodziny Bereźnickich, klasycystyczny,
  • pałac Lipskich, powstał w 1912 roku po rozbudowie dworu z XIX wieku, neoklasycystyczny, piętrowy, o rzucie symetrycznym zbliżonym do litery H, z poprzecznymi skrzydłami i zachowaną klasycystyczną dekoracją stiukową wnętrz, obecnie własność prywatna,
    • podworski park krajobrazowy z połowy XIX wieku o powierzchni 13 ha, ze stawami,
  • pomnik z tablicą pamiątkową ku czci trzech robotników rolnych zastrzelonych w Górznie podczas tłumienia strajku, 6 sierpnia 1922 roku,
  • cmentarz,
    • nagrobek Jana i Piotra Borcznickich z początku XIX wieku, marmurowy, w kształcie obelisku.

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

  • podworski park krajobrazowy przy pałacu Lipskich,
  • Las Sobótka.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 36951
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 332 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Ostrów Wielkopolski - dzieje miasta i regionu, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 90, ISBN 83-210-0851-8.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]