Głaźne Wrótka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Głaźne Wrótka
Ilustracja
Widok z Dolinki za Mnichem
Państwo

 Polska  Słowacja

Wysokość

ok. 2090 m n.p.m.

Pasmo

Karpaty, Tatry

Sąsiednie szczyty

Dziurawa Czuba, Głaźna Czuba

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Głaźne Wrótka”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Głaźne Wrótka”
Ziemia49°11′35,1″N 20°02′34,6″E/49,193083 20,042944

Głaźne Wrótka (słow. Krivé sedlo, niem. Krummer Sattel, węg. Kőtáblás-kapu)[1] – położona na wysokości ok. 2090 m przełęcz w grani głównej Tatr Wysokich, w odcinku zwanym Szpiglasową Granią. Znajduje się w niej pomiędzy Dziurawą Czubą (ok. 2155 m) a Głaźną Czubą (ok. 2095 m)[2]. Szpiglasową Granią biegnie granica polsko-słowacka. Północno-wschodnie stoki Głaźnych Wrótek opadają do polskiej Dolinki za Mnichem, południowo-zachodnie do słowackiej Doliny Ciemnosmreczyńskiej[3].

Do 1963 roku przełączka nie posiadała nazwy. W tym roku Władysław Uchmański nazwał ją Przełączką nad Krzywe. W 1984 r. Witold Henryk Paryski w swoim szczegółowym przewodniku tatrzańskim zmienił nazwę na Głaźne Wrótka. Tę nazwę popiera również Władysław Cywiński[2].

Jest to przełączka płytko wcięta w grań. Z Doliny za Mnichem prowadzi na nią droga wspinaczkowa. Powyżej skalnej ostrogi nad Stawem Staszica wiedzie przez piargi, potem wielkie, ale niezbyt strome i przecięte łukowatymi rynnami płyty. W górnej części przechodzą one w niewielki zachód. Możliwe jest przejście w górę dwoma wariantami (I lub II w skali tatrzańskiej). Pierwsze przejście II-wariantem: Urszula Gorczyńska i Bernard Uchmański 5 września 1963 r. Pierwszy zjazd narciarski z przełęczy: Michał Grapich i Tomasz Tarnowski w marcu 1986 r.[2]

Widok z Dolinki za Mnichem
Widok z północnego wschodu

Do Doliny Ciemnosmreczyńskiej z Głaźnych Wrótek opada trawiasta depresja. Niżej lejkowato zwęża się i przekształca w stromą rynnę, z obu stron obramowaną stromymi ściankami. Po około 30 m rynna wypłaszcza się, a nad Wyżnim Ciemnosmreczyńskim Stawem przekształca w piarżysko. Jest to łatwa do przejścia droga, prawdopodobnie chodzono nią od dawna, jeszcze w czasach przedturystycznych[2].

Obecnie Szpiglasowa Grań i jej ściany są wyłączone z uprawiania turystyki i taternictwa[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2018-09-02].
  2. a b c d Władysław Cywiński: Szpiglasowy Wierch. Tatry przewodnik szczegółowy tom 11. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2005. ISBN 83-7104-034-2.
  3. Tatry Wysokie i Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
  4. Taternictwo powierzchniowe. [dostęp 2019-05-13].