G29-38
 Artystyczna wizja rozrywanej komety w układzie G29-38 | |||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||
| Gwiazdozbiór | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
23h 28m 47,74s | ||||
| Deklinacja |
+05° 14′ 53,4″ | ||||
| Odległość | |||||
| Wielkość obserwowana |
13,03m | ||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||
| Typ widmowy |
DAV4.4 | ||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||
| |||||
Giclas 29-38 (również ZZ Piscium) – pulsujący biały karzeł (gwiazda zmienna typu ZZ Ceti) znajdujący się w konstelacji Ryb w odległości około 44 lat świetlnych od Ziemi.
Gwiazda G29-38 będąca obecnie białym karłem przeszła wcześniej etap czerwonego olbrzyma. Rozszerzając się czerwony olbrzym wchłania najbliższe planety. Jednak przykład G29-38 wskazuje, że śmierć gwiazdy centralnej nie musi oznaczać końca układu planetarnego. Znaleziony za pomocą Teleskopu Spitzera w pobliżu tej gwiazdy pył wskazuje, że orbitująca wokół gwiazdy materia może być pozostałością komety. Pył ten, powstały prawdopodobnie niedawno, jest skutkiem wciągnięcia w wewnętrzne części układu jednej z ocalałych komet, która następnie została rozerwana przez siły pływowe białego karła.
Wcześniejsze badania gwiazdy wykazały obecność promieniowania podczerwonego o nieznanym pochodzeniu. Interferometr Teleskopu Spitzera ujawnił obecność cząstek pyłu w układzie. Promieniowanie podczerwone emitowane przez te cząsteczki pyłu wskazuje, że są one podobne do materiału, z którego są zbudowane komety w Układzie Słonecznym.
Obserwacje prowadzone w podczerwieni wykazują, że G29-38 emituje mniej energii niż typowy biały karzeł. Oznacza to, że w otoczeniu gwiazdy znajduje się materia o znacznie niższej temperaturze pochłaniająca to promieniowanie. Astronomowie z California Institute of Technology posługując się Teleskopem Spitzera wykazali, że wokół gwiazdy centralnej znajduje się pyłowy pierścień o masie 1015 kg. Promień wewnętrzny pierścienia jest porównywalny z promieniem orbity Ziemi. Jest on pozostałością po komecie krążącej na peryferiach dawnego układu planetarnego, która zbliżyła się do białego karła. Przyczyną takiego ruchu komety mogło być zbliżenie do istniejącej w układzie planety. Wskazuje to na to, że w układzie G29-38 nadal mogą krążyć planety zdolne do zaburzania ruchu komet.
Widmo G29-38[edytuj | edytuj kod]
Widmo światła emitowanego przez G29-38 zostało wykonane za pomocą spektrografów Teleskopu Spitzera. Lewa strona wykresu przedstawia widmo światła emitowanego przez samego białego karła zawierającego nadfiolet i światło widzialne. Po prawej stronie widać widmo światła zawierające znacznie większą ilość promieniowania podczerwonego w wypadku gdyby pochodziło ono tylko od białego karła. Pik po prawej stronie wykresu oznacza obecność w pyle krzemu, który występuje również w kometach. Odnalezienie w widmie obecności krzemu stało się dowodem na to, że skupiska komet istnieją w układzie planetarnym jeszcze długo po śmierci gwiazdy centralnej i przemianie w białego karła.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Układ G29-38 (ang.)
- Spitzer znalazł kometę wokół umierającej gwiazdy (ang.)
- G29-38 w bazie SIMBAD (ang.)