GRB 101225A

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
GRB 101225A
Odkrywca

Swift

Data obserwacji

25 grudzień 2010

Dane obserwacyjne
Gwiazdozbiór

Andromedy

Rektascensja

00h 00m 47,51s

Deklinacja

+44° 36′ 01,″

Odległość w ly

nieznana

Czas trwania

28 minut

Animacja NASA

GRB 101225A (tzw. „rozbłysk bożonarodzeniowy”) – nietypowy rozbłysk gamma wykryty przez satelitę Swift 25 grudnia 2010 roku[1] w gwiazdozbiorze Andromedy.

Rozbłysk był nietypowy z dwóch powodów. Po pierwsze był jednym z najdłuższych rozbłysków (28 minut), a po drugie nie jest dotychczas znana odległość do jego źródła ani też natura tego rozbłysku.

Hipotezy[edytuj | edytuj kod]

Hipotezy dotyczące miejsca powstania i natury rozbłysku są diametralnie różne. Według NASA niezwykły rozbłysk gamma został spowodowany albo eksplozją oddalonej o miliardy lat świetlnych supernowej nieznanego typu, albo niezwykłą kolizją w naszej galaktyce.

Naukowcy pracujący pod kierunkiem Christiny Thoene z Instituto de Astrofísica de Andalucía sformułowali teorię na temat przyczyn rozbłysku. Ich zdaniem mogło do niego dojść w egzotycznym układzie podwójnym, gdzie gwiazda neutronowa obiegała zwykłą gwiazdę, która weszła w etap czerwonego olbrzyma, gwałtownie zwiększając swoją objętość. Gwiazda neutronowa znalazła się wewnątrz olbrzyma i w ciągu kilkunastu miesięcy została wchłonięta przez jego jądro. To przyczyniło się do powstania czarnej dziury i pojawienia się dwóch przeciwbieżnych strumieni cząstek, poruszających się niemal z prędkością światła w próżni. Powstała też niewielka supernowa. Strumienie wyemitowały promienie gamma, które zostały zaobserwowane jako rozbłysk. Jeśli takie zdarzenie miało miejsce, to doszło do niego w odległości 5,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi[2]. W pobliżu zaobserwowano też obiekt, który może być słabo świecącą galaktyką.

Z kolei zespół astronomów z Obserwatorium Brera w Merate we Włoszech zaproponował alternatywną teorię, według której szczątki dużego (prawdopodobnie około połowy masy planety karłowatej Ceres), kometopodobnego obiektu zniszczonego przez siły pływowe uderzyły w gwiazdę neutronową znajdującą się 10 000 lat świetlnych od Ziemi.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. GCN Circulars Archive. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  2. Dr Emily Baldwin: A cosmic explosion with a dual personality. Pole Star Publications Ltd., 2011-12-02. [dostęp 2011-12-29].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]