GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung
GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH (poprzednia nazwa Gesellschaft für Schwerionenforschung GmbH lub GSI – Instytut Badań Ciężkich Jonów) – instytut badawczy w Darmstadt w Niemczech.
Został utworzony w 1969 roku i jest wspierany przez rząd Niemiec (90%) i Hesję (10%). Należy do wspólnoty Helmholtz-Gemeinschaft Deutscher Forschungszentren – największej instytucji badawczej w Niemczech.
Instytut przeprowadza badania w zakresie fizyki i nauk pokrewnych. Głównymi przedmiotami badań są plazma, fizyka atomowa, fizyka jądrowa i medycyna nuklearna.
Najważniejszymi elementami laboratorium są akceleratory ciężkich jonów:
- UNILAC (Universal Linear Accelerator) – akcelerator liniowy, energie kinetyczne wiązek 2 – 11,4 MeV na nukleon, wybudowany w 1975 roku
- SIS-18 – synchrotron; energie wiązek 0,05 – 2 GeV / nukleon[1]
- ESR – pierścień akumulacyjny; energie wiązek 0,5 – 1 GeV / nukleon
SIS-18 i ESR powstały w 1990 roku, umożliwiając przyspieszanie jonów do 90% prędkości światła w próżni (UNILAC – tylko do 10%).
Dodatkowo stosowane są dwa lasery wielkiej mocy:
- nhelix – Nanosecond High Energy Laser for Heavy Ion Experiments, nanosekundowy laser wysokich energii do badań ciężkich jonów
- phelix – Petawatt High Energy Laser for Heavy Ion Experiments, petawatowy laser wysokich energii do badań ciężkich jonów
W Instytucie zostały wykryte pierwiastki chemiczne: bohr (1982), meitner (1982), has (1984), darmsztadt (1994), roentgen (1994), kopernik (1996).
Obecnie w ramach międzynarodowego projektu FAIR[2] budowany jest synchrotron SIS100[3], mający rozpędzać jony wiązki do energii rzędu 10 GeV / nukleon.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Beam Properties, „GSI”, 24 stycznia 2013 [dostęp 2018-08-30] (ang.).
- ↑ FAIR, „GSI”, 24 maja 2011 [dostęp 2018-08-30] (ang.).
- ↑ SIS100/SIS18 (SIS), „GSI”, 6 grudnia 2012 [dostęp 2018-08-30] (ang.).