Gabriel V (patriarcha Serbii)
Gavrilo Dožić Гaврилo Дoжић | |
Patriarcha Serbii | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce pochówku | |
Patriarcha Serbii | |
Okres sprawowania |
1938–1950 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Chirotonia biskupia |
4 grudnia 1911 |
Wybór patriarchy |
21 lutego 1938 |
Data konsekracji |
4 grudnia 1911 | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||
Miejsce | |||||||||||||||||||||||||||||||
Konsekrator | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gabriel V, imię świeckie Gavrilo Dožić, Гaврилo Дoжић (ur. 17 maja 1881 we Vrujci, zm. 7 maja 1950 w Belgradzie) – serbski duchowny prawosławny, patriarcha Serbskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1938–1950.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu szkoły w rodzinnej miejscowości kontynuował naukę w Belgradzie. W 1909 ukończył studia teologiczne na uniwersytecie ateńskim, tam też obronił pracę doktorską z teologii prawosławnej. 1 grudnia 1911 został wybrany nowym metropolitą eparchii raszko-prizreńskiej (chirotonia w dniu 4 grudnia 1911), awansowanej wkrótce potem do rangi archidiecezji.
W latach 1915–1918 był internowany przez władze austro-węgierskie w Ceglédzie. W listopadzie 1918 należał do grupy inicjatorów zjednoczenia Cerkwi czarnogórskiej i serbskiej.
W latach 1920–1938 sprawował urząd metropolity Czarnogóry i Przymorza. 21 lutego 1938 został wybrany 51. patriarchą Serbskiego Kościoła Prawosławnego. Udało mu się zakończyć konflikt pomiędzy rządem Jugosławii a Serbskim Kościołem Prawosławnym, dotyczącym konkordatu ze Stolicą Apostolską, zdejmując z premiera Stojadinovicia klątwę nałożoną przez patriarchę Barnabę. W marcu 1941 należał do zwolenników przewrotu antyrządowego, skierowanego przeciwko układowi o przystąpieniu Jugosławii do Osi.
6 kwietnia 1941, po niemieckich bombardowaniach Belgradu opuścił stolicę i schronił się w klasztorze Rakovica, a następnie w klasztorze Ostrog, skąd został przewieziony przez Niemców do Belgradu i umieszczony w areszcie domowym. W 1944 trafił do obozu koncentracyjnego w Dachau, ale już w grudniu 1944 został zwolniony i internowany w Wiedniu[1]. Powrócił do kraju w listopadzie 1946. Był co prawda przeciwnikiem komunizmu, nie zgadzał się na wyodrębnienie Kościoła macedońskiego, ale do końca życia nie wystąpił oficjalnie przeciwko nowym władzom[2].
Pochowany w soborze św. Michała Archanioła w Belgradzie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Yugoslavism: histories of a failed idea, 1918–1992, Dejan Djokić, London: Hurst, 2003, ISBN 1-85065-663-0, OCLC 51093251 .
- Transformation des Rechts in Ost und West: Festschrift für Prof. Dr. Herwig Roggemann zum 70. Geburtstag, Herwig Roggemann, Dirk Fischer, Berlin: BWV Verlag, 2006, s. 687, ISBN 3-8305-1197-3, OCLC 76824980 .
- Patriarchowie Serbii
- Serbscy teolodzy prawosławni
- Więźniowie KL Dachau
- Biskupi raszko-prizreńscy
- Metropolici Czarnogóry i Przymorza
- Internowani w Austro-Węgrzech w czasie I wojny światowej
- Internowani w III Rzeszy w latach 1939–1945
- Urodzeni w 1881
- Zmarli w 1950
- Jugosłowiańscy teolodzy prawosławni
- Jugosłowiańscy duchowni prawosławni