Bekas dubelt
(Przekierowano z Gallinago media)
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| ||
| Gallinago media[1] | ||
| (Latham, 1787) | ||
| ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Infragromada | ptaki neognatyczne | |
| Rząd | siewkowe | |
| Rodzina | bekasowate | |
| Podrodzina | słonki | |
| Plemię | Scolopacini | |
| Rodzaj | Gallinago | |
| Gatunek | bekas dubelt | |
| Synonimy | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
 w sezonie lęgowym zimowiska | ||
Bekas dubelt[4], dubelt[4] (Gallinago media) – gatunek średniego ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae), zamieszkujący Europę Środkową i Wschodnią od Półwyspu Skandynawskiego i Polski po Jenisej. Zimuje w subsaharyjskiej Afryce. Przeloty w marcu – maju i lipcu – listopadzie.
- Cechy gatunku
- Brak wyraźnego dymorfizmu, zarówno płciowego jak i wiekowego. Wierzch głowy ciemnobrązowy z szerokimi, jasnobrązowymi smugami na środku głowy i nad oczami. Wierzch ciała brązowy z czarnobrązowymi plamami. Spód ciała jasny z ciemnym prążkowaniem. Ogon rdzawy z białymi krawędziami. Dziób długi, prosty, brązowy z czarnym końcem.
- Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].
- Wymiary średnie
- dł. ciała ok. 27–29 cm[6]
rozpiętość skrzydeł ok. 42–46 cm[6]
masa ciała ok. 140–250 g - Biotop
- Duże obszary podmokłych łąk i bagien. Samce tokują stadnie, nocą na wybranych torfowiskach. Ptaki są bardzo przywiązane do miejsca toków. Niektóre tokowiska są systematycznie odwiedzane przez 20 a nawet 60 lat. Tokowiska dubeltów stanowią system. Poszczególne oddalone są od siebie o kilka kilometrów. Samce przebywają na tokowisku średnio 4 dni. Istnieje wymiana samców między tokowiskami. W związku z tym dubelty potrzebują ogromnego podmokłego terenu, a o te coraz trudniej. Dubelt jest więc ptakiem rzadkim. Jest to gatunek nocny, ciężki do obserwacji i badań. W czasie toków samce przyjmują postawę „kulturystyczną”, wypinając do przodu pierś i naprężając nogi. Wydają przy tym specyficzne dźwięki podobne do terkotu. W ostatniej fazie tokowania ptak wyrzuca do góry skrzydła, następnie przysiada i rozpościera ogon. Każdy z samców tokuje na oddzielnej kępie, jak na cokole. Zdarzają się też potyczki samców na granicach rewirów. Samce nigdy się nie dotykają, okazując swoje niezadowolenie unoszeniem i opuszczaniem głowy, strasząc się nawzajem. Samice obserwują tokowisko i wybierają najatrakcyjniejszego samca[7].
- Gniazdo
- Na ziemi, w suchym, wyniesionym miejscu.
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lub 2 lęgi, składając w maju-lipcu 4 jaja.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres 22–24 dni przez samicę. Pisklęta opuszczają gniazdo po wykluciu, lecz pozostają pod opieką obojga rodziców przez 4–5 tygodni, do momentu uzyskania zdolności do lotu.
- Pożywienie
- Bezkręgowce.
- Ochrona
- W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą[8]. IUCN klasyfikuje dubelta jako gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened)[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gallinago media, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b Van Gils, J., Wiersma, P., Kirwan, G.M. & Sharpe, C.J.: Great Snipe (Gallinago media). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-11-19].
- ↑ a b Gallinago media, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Scolopacinae Rafinesque, 1815 - słonki (wersja: 2019-11-06). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-19].
- ↑ F. Gill, D. Donsker (red.): Sandpipers, snipes, coursers (ang.). IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-19].
- ↑ a b P. Sterry, A. Cleave, A. Clements, P. Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany. Warszawa: Horyzont, 2002, s. 174. ISBN 83-7311-341-X.
- ↑ Dubeltowe misterium. Tomasz Kłosowski, Artur Tabor. Dzika Polska. TVP. TVP Polonia. 26.06.2009. [dostęp 5 września 2019].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Gallinago media (Dubelt). W: M. Gromadzki (red.).: Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. T. 8: Ptaki (część II). Warszawa: Ministerstwo Środowiska, 2004, s. 90–93. ISBN 83-86564-43-1.