Gaston Thorn
 Gaston Thorn (1980) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Gaston Egmond Thorn |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
3 września 1928 |
| Data i miejsce śmierci |
26 sierpnia 2007 |
| Premier Luksemburga | |
| Okres |
od 15 czerwca 1974 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący Komisji Europejskiej | |
| Okres |
od 1981 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 _-_ribbon_bar.png){kind=small}             _GO_2nd_type_ribbon.svg){kind=small}    
| |
Gaston Egmond Thorn (ur. 3 września 1928 w Luksemburgu, zm. 26 sierpnia 2007 tamże) – luksemburski polityk i prawnik, działacz Partii Demokratycznej, parlamentarzysta, minister i wicepremier, od 1974 do 1979 premier Luksemburga, przewodniczący Komisji Europejskiej w latach 1981–1985.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W czasie II wojny światowej działał w ruchu oporu, przez kilka miesięcy był więziony[1]. Ukończył studia prawnicze, kształcił się na uczelniach w Montpellier, Lozannie i Paryżu, następnie od 1955 praktykował w Luksemburgu. Dołączył do liberalnej Partii Demokratycznej, pełnił funkcję jej przewodniczącego w latach 1962–1969 i ponownie od 1971 do 1980[2].
Od 1959 wybierany na posła do Izby Deputowanych. Od 1959 do 1969 wchodził w skład Parlamentu Europejskiego. Do PE został wybrany również w pierwszych bezpośrednich wyborach w 1979, składając mandat następnego dnia po rozpoczęciu kadencji[3].
W latach 1961–1963 był członkiem zarządu miasta w Luksemburgu. W latach 1969–1974 był ministrem spraw zagranicznych i handlu zagranicznego, ministrem służb publicznych oraz ministrem wychowania fizycznego i sportu. W 1974 stanął na czele nowego rządu, którym kierował do 1979. Następnie przez rok pełnił funkcję wicepremiera. Jednocześnie zajmował stanowiska ministra spraw zagranicznych i handlu zagranicznego (1974–1980, od 1979 również kooperacji), ministra wychowania fizycznego i sportu (1974–1977), ministra gospodarki i klasy średniej (1977–1980), ministra sprawiedliwości (1979–1980). Był też przewodniczącym Międzynarodówki Liberalnej (1970–1982)[1].
W 1980 Gaston Thorn został wybrany na przewodniczącego Komisji Europejskiej (wówczas funkcjonującej jako Komisja Wspólnot Europejskich), zastępując na tym stanowisku Roya Jenkinsa. Stanowisko objął w styczniu 1981 i zajmował do stycznia 1985.
Po odejściu z działalności politycznej był przewodniczącym rady dyrektorów banku Banque internationale à Luxembourg, a także prezesem największej luksemburskiej kompanii mediowej. Działał w Ruchu Europejskim oraz Komisji Trójstronnej[1].
Jego żoną była dziennikarka Liliane Thorn-Petit, miał syna Alaina[1].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Adolfa Nassauskiego[4]
- National Order (Rwanda, 1965)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Sokoła Islandzkiego (Islandia, 1969)[6]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy, 1970)[3]
- Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania, 1970)[7]
- Krzyż Wielki Orderu Chrystusa (Portugalia, 1970)[8]
- Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (Norwegia, 1971)[9]
- Krzyż Wielki Orderu Danebroga (Dania, 1972)[10]
- Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia, 1972)[11]
- Krzyż Wielki Orderu Piusa IX (Watykan, 1976)[12]
- Krzyż Wielki Orderu Narodowego (Wybrzeże Kości Słoniowej, 1976)[13]
- Krzyż Wielki Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia, 1976)[14]
- Wielki Oficer Ordre de la Valeur (Kamerun, 1978)[15]
- Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka (Portugalia, 1982)[8]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia, 1987)[8]
- Łańcuch z Gwiazdą Krzyża Wielkiego Orderu Sokoła Islandzkiego (Islandia, 1990)[6]
- Krzyż Wielki Orderu Wiernej Służby (Rumunia, 2004)[16]
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja)[4]
- Krzyż Wielki Orderu św. Michała i św. Jerzego (Wielka Brytania)[4]
- Krzyż Wielki Orderu Królewskiego Wiktoriańskiego (Wielka Brytania)[4]
- Doktor honoris causa: Université d’Aix-Marseille I (Francja)[17], Université catholique de Louvain (Belgia)[17], Uniwersytet Miami (USA)[17], Texas Wesleyan University (USA)[17]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d John Palmer, Gaston Thorn [online], theguardian.com, 28 sierpnia 2007 [dostęp 2017-08-28] (ang.).
- ↑ Leaders of Luxembourg [online], zarate.eu [dostęp 2017-08-28] (ang.).
- ↑ a b Gaston Thorn [online], europarl.europa.eu [dostęp 2017-08-28].
- ↑ a b c d Gaston Thorn, timesonline.co.uk, 28 sierpnia 2007 [zarchiwizowane 2011-05-23] (ang.).
- ↑ Photo: Gaston THORN MEP, decorated with the National Order of Rwanda by Makuza ANASTASE,Ministre de la justice et de l'Education, during the meeting of the Permanent Joint Committee of the Parliamentary association EEC - AASM in Rwanda (March 1–5, 1965, EU-ACP) [online], europarl.europa.eu [dostęp 2025-06-30] (ang.).
- ↑ a b Orðuhafaskrá [online], forseti.is [dostęp 2025-06-27] (isl.).
- ↑ Decreto 882/1970, de 3 de marzo, por el que se concede la Gran Cruz de la Orden de Isabel la Católica al señor Gaston Torn, boe.es, 7 kwietnia 1970 [dostęp 2025-06-30] (hiszp.).
- ↑ a b c Entidades Estrangeiras Agraciadas com Ordens Portuguesas [online], ordens.presidencia.pt [dostęp 2025-06-27] (port.).
- ↑ Tildelinger av ordener og medaljer [online], kongehuset.no [dostęp 2025-07-01] (norw.).
- ↑ M. Gaston Thorn a été reçu par la reine Margrethe II, „Luxemburger Wort” (16), 20 stycznia 1972, s. 2 [dostęp 2025-06-27] (fr.).
- ↑ HAUTES DISTINCTIONS A L’OCCASION DU 50e ANNIVERSAIRE DE L’U.E.B.L., „Luxemburger Wort” (54), 6 marca 1972, s. 3 [dostęp 2025-06-27] (fr.).
- ↑ LA GRAND-CROIX DE L’ORDRE DE PIE IX REMISE Ä GASTON THORN, „Luxemburger Wort” (60), 12 marca 1976, s. 3 [dostęp 2025-06-27] (fr.).
- ↑ Document 11: Allocution De S.exc. M. Gaston Thorn, President Du Gouvernement, Ministre Des Affaires Etrangeres President Du Conseil Des Ministres Des C.e., „Studia Diplomatica”, 30 (1/2), 1977, s. 158–160, ISSN 0770-2965, JSTOR: 44838878 (fr.).
- ↑ HAUTE DISTINCTION NÉERLANDAISE POUR GASTON THORN, „Luxemburger Wort” (158), 12 lipca 1976, s. 4 [dostęp 2025-06-27] (fr.).
- ↑ Haute distinction camerounaise décernée à Monsieur Gaston Thorn, „Luxemburger Wort” (296), 27 grudnia 1978, s. 3 [dostęp 2025-06-30] (fr.).
- ↑ Ordinul naţional „Serviciul Credincios” [online], canord.presidency.ro [dostęp 2025-01-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-26] (rum.).
- ↑ a b c d European Communities Commission Press Release ISEC/2/81, aei.pitt.edu, 8 stycznia 1981 [dostęp 2025-07-01] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Guy Thewes, Les gouvernements du Grand-Duché de Luxembourg depuis 1848 [online], gouvernement.lu, 2011 [dostęp 2017-08-28] (fr.).
| W dniu powstania | |
|---|---|
| Późniejsi członkowie |
|
|
- Premierzy Luksemburga
- Przewodniczący Komisji Europejskiej
- Przewodniczący Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ
- Doktorzy honoris causa uczelni w Belgii
- Doktorzy honoris causa uczelni w Stanach Zjednoczonych
- Doktorzy honoris causa uczelni we Francji
- Ludzie związani z bankowością
- Luksemburscy ministrowie gospodarki
- Luksemburscy ministrowie spraw zagranicznych
- Luksemburscy ministrowie sprawiedliwości
- Luksemburscy parlamentarzyści
- Luksemburscy posłowie do Parlamentu Europejskiego
- Luksemburscy prawnicy
- Wicepremierzy Luksemburga
- Odznaczeni iworyjskimi odznaczeniami
- Odznaczeni kameruńskimi odznaczeniami
- Odznaczeni Królewskim Orderem Wiktoriańskim
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Legii Honorowej
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
- Odznaczeni Orderem Chrystusa (Portugalia)
- Odznaczeni Orderem Danebroga
- Odznaczeni Orderem Izabeli Katolickiej
- Odznaczeni Orderem Leopolda (Belgia)
- Odznaczeni Orderem Lwa Niderlandzkiego
- Odznaczeni Orderem Piusa IX
- Odznaczeni Orderem Sokoła Islandzkiego
- Odznaczeni Orderem Świętego Olafa
- Odznaczeni Orderem św. Michała i św. Jerzego
- Odznaczeni Orderem Wiernej Służby (Rumunia)
- Odznaczeni Orderem Zasługi (Portugalia)
- Odznaczeni Orderem Zasługi Adolfa Nassauskiego
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Włoskiej
- Politycy Partii Demokratycznej (Luksemburg)
- Urodzeni w 1928
- Zmarli w 2007
- Ludzie urodzeni w Luksemburgu (miasto)