Geminiraptor
| Okres istnienia: barrem | |||
 Holotyp (CEUM 73719) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | celurozaury | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Geminiraptor | ||
| Gatunki | |||
| |||
Geminiraptor – rodzaj teropoda z rodziny troodontów (Troodontidae) żyjącego we wczesnej kredzie na terenach współczesnej Ameryki Północnej. Został opisany w 2010 roku przez Phila Sentera i współpracowników na podstawie o kości szczękowej (CEUM 73719) odkrytej w ogniwie Yellow Cat w formacji Cedar Mountain w Utah, w lokalizacji Suarez Site, datowanej prawdopodobnie na barrem. Licznie występują tam szczątki falkariusów[1].
Geminiraptor osiągał stosunkowo duże rozmiary, znacznie większe niż inne wczesnokredowe troodonty, i dorównywał późnokredowym przedstawicielom tej grupy – byronozaurowi, troodonowi i zanabazarowi. Zachowana część kości szczękowej mierzy 95 mm długości, 30 wysokości i 20 szerokości na wysokości szóstego zębodołu. W holotypie zachowało się dziewięć zębodołów, jednak przed nimi znajdowały się prawdopodobnie co najmniej trzy kolejne, za nimi natomiast – siedem. Dół przedoczodołowy zajmuje stosunkowo dużą powierzchnię z boku czaszki, nieco przed oknem przedoczodołowym. U geminiraptora okno promaksillarne nie zanikło ani nie zlało się z oknem szczękowym, jak miało to miejsce u zaurornitoida i zanabazara[1].
Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Sentera i współpracowników na drzewie ścisłej zgodności wygenerowanym z 1944 drzew o długości 1285 stopni Geminiraptor znajduje się w politomii z rodzajami Mei, Byronosaurus, Sinornithoides, Sinusonasus oraz kladem złożonym z rodzajów Troodon, Saurornithoides i Zanabazar. Stopniowo coraz odleglejszymi grupami zewnętrznymi dla tego kladu są Sinovenator i Anchiornis. Wczesnokredowy wiek formacji Cedar Mountain dowodzi, że Troodontidae osiągnęły stosunkowo duże rozmiary wcześniej, niż w późnej kredzie. Geminiraptor jest też jedynym niekwestionowanym północnoamerykańskim wczesnokredowym troodontem[1].
Nazwa Geminiraptor pochodzi od łacińskiego słowa geminae („bliźnięta”) oraz greckiego raptor („rabuś”), będącego częstym składnikiem nazw systematycznych deinonychozaurów. Nazwa gatunkowa gatunku typowego, suarezarum – podobnie jak rodzajowa – honoruje geolożki bliźniaczki Celinę i Marinę Suarez, które odkryły Suarez site[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Geminiraptor w ZooBanku (ang.).
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
