George Szell

George Szell

György Széll

Data i miejsce urodzenia	7 czerwca 1897 Budapeszt
Pochodzenie	węgierskie
Data i miejsce śmierci	30 lipca 1970 Cleveland
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	dyrygent, kompozytor i pianista

George Szell (węg. György Széll; ur. 7 czerwca 1897 w Budapeszcie, zm. 30 lipca 1970 w Cleveland) – amerykański dyrygent, kompozytor i pianista pochodzenia węgierskiego.

Życiorys

W wieku 11 lat wystąpił po raz pierwszy jako pianista. Studiował w Wiedniu kompozycję i teorię muzyki.

W wieku 17 lat dyrygował własnym utworem w wykonaniu Filharmoników Berlińskich. Richard Strauss zatrudnił go jako korepetytora w berlińskiej Staatsoper Unter den Linden w latach 1914–1917.

Szell został następcą Ottona Klemperera jako główny dyrygent Filharmonii w Strasburgu. Następnie działał w Pradze, Darmstadcie i Düsseldorfie. W latach 1924–1929 był pierwszym dyrygentem opery berlińskiej Unter den Linden, kierując jednocześnie berlińską orkiestrą radiową. Dokonywał też nagrań z Filharmonikami Wiedeńskimi. W latach 1936–1939 kierował Scottish National Orchestra.

W 1940 zamieszkał w Stanach Zjednoczonych. Dyrygował Filharmonią Nowojorską, w latach 1942–1946 współpracował z Metropolitan Opera, a w latach 1943–1956 z Filharmonią Nowojorską. W 1946 został naczelnym dyrygentem Cleveland Orchestra.

Po II wojnie światowej występował często na Festiwalu w Salzburgu, gdzie dyrygował też prawykonaniami utworów Rolfa Liebermanna i Wernera Egka.

Krytycy zaliczali George’a Szella do „hungarian connection” – węgierskich muzyków (poza Szellem Georg Solti, Eugene Ormandy, Antal Doráti i Fritz Reiner), którzy od połowy XX wieku doprowadzili amerykańskie orkiestry symfoniczne do doskonałości.

Linki zewnętrzne

• Dyskografia George’a Szella. szell.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-06)].
• Fotografie George’a Szella. klassika.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-12)].