Georges Duby
Georges Michel Claude Duby (ur. 7 października 1919 w Paryżu[1], zm. 3 grudnia 1996 koło Aix-en-Provence[1]) – francuski historyk mediewista, przedstawiciel tzw. drugiej generacji szkoły Annales, członek Akademii Francuskiej[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był jedynakiem[2]. Wczesne dzieciństwo spędził w Paryżu[3]. Uczył się w liceum w Mâcon[1]. Od 1937 studiował na Faculté des Lettres w Lyonie[1][3]. Poza historycznym, uzyskał też wykształcenie geograficzne oraz w dziedzinie literatury klasycznej[2]. W 1940 wcielono go do Chantiers de la jeunesse française[2]. Ukończył studia w 1942, zdając egzaminy nauczycielskie[2][3]. W latach 40. i z początkiem lat 50. pracował jako asystent na uczelniach w Lyonie i w Besançon[3].
W 1953 opublikował swoją dysertację pt. La Société aux XIe et XIIe siècles dans la région mâconnaise[3][1]. Od 1951 był zatrudniony na Uniwersytecie Marseilles-Aix-en-Provence[1]. Był następnie profesorem Collège de France od 1970[1]. Tam wykładał historię do przejścia na emeryturę w 1991[3] lub 1992[2].
W 1962 wydał pracę pt. L’Économie rurale et la vie des campagnes dans l’Occident médiéval, stanowiącą obszerne dzieło historii ekonomicznej, traktujące o dziejach gospodarczych Europy od IX do XIV wieku[3]. W zbliżonej tematyce utrzymane zostało monumentalne Guerriers et paysans, VII-XIIe siecle, wydane w 1973, które wykorzystywane było na wielu uczelniach, m.in. w Stanach Zjednoczonych, jako podręcznik ekonomii wczesnośredniowiecznej[3]. Za książkę tę otrzymał Nagrodę im. Paula Valéry'ego[2]. Był autorem kilku głośnych prac antropologiczno-historycznych nt. małżeństwa w średniowieczu[3]. Wraz z Philippe Arièsem był redaktorem naczelnym monumentalnej serii wydawniczej Historia życia prywatnego (Histoire de la vie privée)[3]. Z kolei wraz z Michele Perrot współredagował wielotomową pracę nt. historii kobiet, pt. Storia delle donne in Occidente[2][3]. Do innych znaczących dzieł Duby'ego należą m.in. monografia bitwy pod Bouvines i biografia Wilhelma Marshala[3]. Skupiał się także na zagadnieniach historii sztuki, historii mentalności (np. w głośniej i często tłumaczonej pracy pt. Rok tysięczny[2]) oraz metodologii historii[2]. Był współtwórcą i redaktorem czasopisma "Etudes rurales"[2]. Publikował m.in. w piśmie "Annales"[2].
W 1987 został wybrany do Akademii Francuskiej[1]. Był honorowym prezesem Société d'édition de programmes de télévision (SEPT)[2]. Występował we francuskich programach telewizyjnych i radiowych w roli eksperta ds. historii[2]. W 1990 roku Katolicki Uniwersytet Lubelski przyznał mu tytuł doktora honoris causa[4]. Był członkiem Akademii Inskrypcji i Literatury Pięknej[2]. Opublikował łącznie około 400 prac naukowych[3]. Był Komandorem Orderu Legii Honorowej[1]. W 1992 (lub 1991[2]) opublikował autobiograficzną książkę-esej pt. L'histoire continue[3][1].
Był żonaty, miał troje dzieci[2].
Tłumaczenia prac na j. polski
[edytuj | edytuj kod]- (z Robertem Mandrou) Historia kultury francuskiej. Wiek X-XX, Wyd I: Warszawa 1965, PIW, wyd II: Warszawa 1967, PWN (Histoire de la civilisation française Moyen Âge - XX siècle 1958)
- Rok Tysięczny, Warszawa 1997, Oficyna Wydawnicza Volumen koedycja z Wydawnictwem Bellona, seria Nowa Marianna, ISBN 83-86857-79-X (L’an mil 1967)
- Bitwa pod Bouvines. Niedziela 27 lipca 1214, Warszawa 1988, Państwowy Instytut Wydawniczy, ISBN 83-06-01478-2 (Le Dimanche de Bouvines. 27 juillet 1214 1973)
- Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420, Wyd I: Warszawa 1986, Państwowy Instytut Wydawniczy, Wyd II i III i IV: Warszawa 1997, 2002, 2006 Wydawnictwo Cyklady (Le temps des cathédrales, l’Art et la Société, 980-1420, 1976)
- Rycerz, kobieta i ksiądz. Małżeństwo w feudalnej Francji, Warszawa 1986, Państwowy Instytut Wydawniczy, ISBN 83-06-01193-7 (Le Chevalier, la Femme et le Prêtre. Le mariage dans la société féodale 1981)
- (red. t. 1-5 z Philippe'em Ariès) Historia życia prywatnego, Wrocław 1999, 2006, Zakład Narodowy im. Ossolińskich (Histoire de la vie privée 1985-1986-1987)
- Wspólne pasje. Georges Duby, Bronisław Geremek, rozmowę przeprowadził Philippe Sainteny, Warszawa 1995, Wydawnictwo Naukowe PWN, ISBN 83-01-11855-5 (Passions communes, en collaboration avec Bronislaw Geremek et Philippe Sainteny 1992)
- Damy XII wieku, Warszawa 2000, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, ISBN 83-07-02742-X (Dames du XIIe siècle 1995)
- Atlas historii świata, Warszawa 2010, Wydawnictwo RM (Atlas Historique 2007)[5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Georges Duby, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-04-12] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Leah Shopkow , Georges Duby (1919 – 1996), [w:] Philip Daileader, Philip Whalen (red.), French Historians 1900-2000. New Historical Writing in Twentieth-Century France, Wiley-Blackwell, 2010, s. 180-201, DOI: 10.1002/9781444323658.ch13, ISBN 978-1-405-19867-7 (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Giles Constable , Georges Duby (7 October 1919-3 December 1996), „Proceedings of the American Philosophical Society”, 143 (2), 1999, s. 301–309, ISSN 0003-049X, JSTOR: 3181939 [dostęp 2023-04-12] .
- ↑ Doktorzy Honoris Causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. kul.pl. [dostęp 2011-02-23].
- ↑ Atlas historii świata. rm.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-16)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcie Georges’a Duby
- Georges Duby w Akademii Francuskiej. academie-francaise.fr. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-11)].
- mowa Georges’a Duby z okazji przyjęcia do Akademii Francuskiej
- ISNI: 0000000121363212
- VIAF: 64004859
- LCCN: n80028125
- GND: 11852769X
- NDL: 00438304
- BnF: 11900859q
- SUDOC: 026840421
- SBN: CFIV005379
- NKC: jn19990001888
- BNE: XX1721250
- NTA: 068388152
- BIBSYS: 90052800
- CiNii: DA00374361
- Open Library: OL6201029A
- PLWABN: 9810624495805606
- NUKAT: n95003589
- J9U: 987007260790505171
- PTBNP: 32271
- CANTIC: a10075306
- LNB: 000020401
- NSK: 000046903
- BNC: 000043146
- ΕΒΕ: 60901
- BLBNB: 000563391
- KRNLK: KAC199607508
- LIH: LNB:V*158531;=BJ