Georgi Gospodinow
Ten artykuł od 2014-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Powieść naturalna (1999) |
Georgi Gospodinow (bułg. Георги Господинов, ur. 7 stycznia 1968 w Jambole) – bułgarski poeta, pisarz, krytyk, pracownik Instytutu Literatury Bułgarskiej Akademii Nauk. Jeden z najczęściej tłumaczonych bułgarskich pisarzy po 1989 roku. Laureat wielu nagród, w tym Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Georgi Gospodinow ukończył filologię bułgarską na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy w 1993 roku[1]. Doktorat uzyskał z nowej literatury bułgarskiej w Instytucie Literatury Bułgarskiej Akademii Nauk (BAN). Od 1995 roku pracuje jako literaturoznawca w Instytucie Literatury BAN. W latach 1998 do 2000 wykładał na Nowym Uniwersytecie Bułgarskim[1]. Na Uniwersytecie Sofijskim prowadzi kursy kreatywnego pisania.
Był redaktorem w „Литературен вестник”, „Дневник” i w czasopiśmie literackim „Orient Express”[2][3][4].
W maju 2016 roku otrzymał Order Świętych Cyryla i Metodego I Klasy[5].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Debiutował w roku 1992 tomikiem poetyckim Lapidarium, za który otrzymał nagrodę literacką za debiut roku[6][7]. Jego pierwsza powieść – Powieść naturalna – została przetłumaczona na 17 języków i wydana w 25 krajach (wyd. pol. Pogranicze, 2009, tłum. Marta Hożewska-Todorow). Gospodinow jest autorem dwóch dramatów – D.J. (pol. przekł. w tomie Loty i powroty, Panga Pank, 2007) i Apokalipsyt idwa w 6 weczerta (Apokalipsa nadchodzi o 6 wieczorem). W roku 2006 wydał książkę zawierającą wspomnienia Bułgarów z okresu komunizmu (Az żiwiah socializma. 171 liczni istorii) oraz album Inwentarna kniga na socializma (Książka inwentarzowa socjalizmu). Zbiór opowiadań I inne historie (wyd. pol. Pogranicze, 2011, tłum. Magdalena Pytlak) był nominowany do nagrody im. Franka O’Connora. Jedno z opowiadań znalazło się w antologii Best European Fiction 2010. Na początku 2012 roku wydał powieść Fizika na tygata (Fizyka smutku), której pierwszy nakład (7 tys.) wyczerpał się w Bułgarii w ciągu trzech tygodni (wyd. pol. Wydawnictwo Literackie, 2018, tłum. Magdalena Pytlak). W 2019 roku otrzymał za tę powieść Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus[8]. Została ona nagrodzona także m.in. nagrodą im. Jana Michalskiego[9] (2016) oraz znalazła się w finale Premio Strega Europeo (Rzym, 2014) czy Bruecke Berlin Preis (2014).
W 2013 roku napisał libretto do Space Opera kompozytora Aleksandra Nowaka. Premiera opery miała miejsce w marcu 2014 roku w Teatrze Wielkim w Poznaniu.
Wraz z grafikiem Nikołą Toromanowem stworzył tragikomiks Wecznata muha (Wieczna mucha).
W 2016 roku na podstawie opowiadania Ślepa Wajsza Theodore Ushev stworzył krótkometrażowy film animowany (Blind Vaysha ). Animacja była nominowana do Oscara (Best Animated Short at the 89th Academy Awards). W 2019 roku premierę miała animowana adaptacja Fizyki smutku autorstwa Usheva.
Wybrane dzieła[edytuj | edytuj kod]
Poezja[edytuj | edytuj kod]
- Lapidarium, 1992
- Българска христоматия, 1995
- Черешата на един народ, 1996
- Писма до Гаустин, 2003
- Балади и разпади, 2007
- Там, където не сме, 2016
Proza[edytuj | edytuj kod]
- Powieść naturalna, 1999
- I inne historie, 2001
- О, Хенри: 3 коледни истории с илюстрации, 2007
- Вечната муха, 2010
- Fizyka smutku, 2011
- Невидимите кризи, 2012
- И всичко стана луна, 2013
- Всичките наши тела, 2018
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Georgi Gospodinow. Wayback Machine. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-31)]. (bułg.).
- ↑ Tag Archives: Георги Господинов. Литературен Вестник. [dostęp 2019-06-29]. (bułg.).
- ↑ Георги Господинов. Дневник. [dostęp 2019-06-29]. (bułg.).
- ↑ Георгий Господинов. LliveLib. [dostęp 2019-06-29]. (ros.).
- ↑ Държавен вестник, брой 41 от 31.V. Ciela.net. [dostęp 2019-06-29]. (bułg.).
- ↑ ЛАУРЕАТИ. Wayback Machine. [dostęp 2019-06-29]. (bułg.).
- ↑ Magdalena Pytlak: Niewidzialne kryzysy. Tygodnik Powszechny. [dostęp 2019-06-29].
- ↑ Literacka nagroda Angelus dla Gieorgija Gospodinowa, instytutksiazki.pl, 19 października 2019 [dostęp 2021-06-20] (pol.).
- ↑ 2016, Fondation Jan Michalski [dostęp 2023-03-16] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- ISNI: 0000 0001 2141 6767
- VIAF: 54360545
- LCCN: n97088095
- GND: 130098841
- LIBRIS: sq47b8bb56mfx0b
- BnF: 14403810n
- SUDOC: 060344288
- SBN: RMBV250529
- NKC: jo2003168162
- BNE: XX4894046
- NTA: 296837415
- BIBSYS: 4011555
- CiNii: DA17750763
- Open Library: OL439658A
- PLWABN: 9810671436105606
- NUKAT: n02061264
- J9U: 987012399748005171
- PTBNP: 1481850
- CANTIC: a10784275
- LNB: 000127362
- NSK: 000290751
- KRNLK: KAC202286711
- LIH: LNB:6xA;=BV
- WorldCat: lccn-n97088095