Giennadij Ajgi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Giennadij Ajgi
ilustracja
Data urodzenia

21 sierpnia 1934

Data śmierci

21 lutego 2006

Zawód, zajęcie

poeta, pisarz, tłumacz

podpis

Giennadij Ajgi (czuwaskie Айхи Геннадий Николаевич, ros. Геннадий Николаевич Айги, ur. 21 sierpnia 1934, zm. 21 lutego 2006 r.) – czuwaski i rosyjski poeta, pisarz i tłumacz, zasłużony dla rozwoju czuwaskiego języka literackiego, a także promocji literatury i kultury czuwaskiej. Pisał po czuwasku i po rosyjsku.

Od młodych lat pisał po czuwasku. W 1953 r. dostał się do Instytutu Literatury im. Gorkiego, studiował pod kierunkiem Michaiła Swietłowa. Kontakty z Borysem Pasternakiem doprowadziły do zainteresowania się nim tajnych służb, pod naciskiem których Ajgi został w 1958 r. zwolniony z instytutu, oficjalnie za napisanie tomu wierszy nie odpowiadających realizmowi socjalistycznemu. Pod wpływem Pasternaka Ajgi zaczął pisać po rosyjsku, zdecydował się także pozostać w Moskwie i tu też w latach 1961-1971 pracował w muzeum Majakowskiego.

Równolegle z oryginalną twórczością Ajgi zajmował się także przekładem poezji światowej na język czuwaski. W wyniku jego pracy powstały antologie Poeci Francji, Poeci Węgier, Poeci Polski. Wraz ze wzrostem popularności Ajgi został też swoistym ambasadorem kultury i literatury czuwaskiej na terenie ZSRR i poza nią. Począwszy od lat 60. utwory Ajgiego były tłumaczone na wiele języków i wydawane w różnych krajach, aczkolwiek jego debiutancki tom mógł ukazać się oficjalnie dopiero w 1991 r., po upadku ZSRR.

Ajgi otrzymał szereg nagród i wyróżnień za swą twórczość i działalność translatorską, m.in. Nagrodę im. Pasternaka (2000, jako pierwszy), Nagrodę Akademii Francuskiej (1972, za przekład na czuwaski literatury francuskiej), Nagrodę Petrarki (1993), itp.

Tłumaczenia na język polski[edytuj | edytuj kod]

  • Noc pierwszego śniegu, przekł. J. Waczków, W. Woroszylski, Warszawa 1973;
  • Pola - sobowtóry: wiersze 1954-1994, przekł. J. Waczków, W. Woroszylski, Warszawa 1994;
  • Zeszyt Weroniki, przekł. J. Waczków, Warszawa 1995;
  • Tutaj, przekł. W. Woroszylski, Sejny 1995.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Leksykon pisarzy świata XX wiek (autor hasła Józef Waczków), Fundacja "Literatura Światowa" Warszawa 1993 s. 10-11 ISBN 83-900273-2-1