Giulio Romano
![]() Autoportret | |
Imię i nazwisko |
Giulio Lippi |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
1499 |
Data i miejsce śmierci |
1 listopada 1546 |
Narodowość |
włoska |
Dziedzina sztuki |
malarstwo, architektura |
Epoka |
Giulio Romano, właśc. Giulio Lippi (ur. 1499 w Rzymie, zm. 1 listopada 1546 w Mantui) – włoski malarz i architekt, jeden z twórców manieryzmu[1].
Należał do ważniejszych twórców manieryzmu włoskiego. Współpracował z Rafaelem[2]. Pracował z nim nad zleconymi przez papieża Leona X freskami w Stanzach Watykańskich, uczestniczył w malowaniu Wypędzenia Heliodora ze świątyni, Bitwy pod Ostią, Chrztu Konstantyna (wspólnie z Gianfrancesco Pennim)[3]. Romano pracował również dla Agostina Chigiego[4].
Uchodził wraz z Gianfrancesco Pennim za ulubionego ucznia Rafaela[5][6]. Jest wymieniany jako jedna z osób, która mogła pozować do obrazu Autoportret z przyjacielem[7]. Po śmierci Rafaela ukończył fresk Bitwę na moście Milvio[8]. Romano był spadkobiercą niektórych obrazów Rafaela. Odziedziczył po nim m.in. Portret młodej kobiety[9].
Po śmierci Rafaela w 1524 roku przeniósł się do Mantui[1]. Tam w 1525 roku został przedstawiony Baldasaremu Castiglionemu, który mianował go naczelnym architektem Mantui. Zasłynął z projektu rezydencji Gonzagów Palazzo del Tè (budowanego w latach 1525–1535). W Mantui zaprojektował również budynek targu rybnego oraz rozpoczął przebudowę katedry. W Mantui malował również freski (m.in. freski w sali Amora i Psyche w Palazzo del Tè, Upadek gigantów), w których odszedł od renesansowego umiaru i racjonalności[10].
Wybrane dzieła
[edytuj | edytuj kod]Giulio Romano jest również wymieniano jako jeden z możliwych autorów Portretu młodzieńca, tradycyjnie przypisywanego Rafaelowi[12]. Historyk sztuki Józef Grabski wysunął hipotezę, że obraz miał stanowić portret Rafaela namalowany po jego śmierci, na zlecenie rodziny Gonzaga[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Giulio Romano, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2025-05-04] .
- ↑ Girardi 2006 ↓, s. 138.
- ↑ Girardi 2006 ↓, s. 66, 99, 126.
- ↑ Ristujczina 2020 ↓, s. 231.
- ↑ Giovanni Francesco Penni zw. il Fattore „Święta Rodzina ze św. Janem Chrzcicielem i św. Katarzyną Aleksandryjską” [online], niezlasztuka.net [dostęp 2025-05-04] .
- ↑ Gianfrancesco Penni [online], nationalgallery.org.uk [dostęp 2025-05-04] (ang.).
- ↑ Ristujczina 2020 ↓, s. 363.
- ↑ Girardi 2006 ↓, s. 125.
- ↑ La Fornarina (1520) olio su tavola cm. 87x63 – Raffaello Sanzio [online], galleriaborghese.it [dostęp 2025-05-04] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-19] (wł.).
- ↑ Girardi 2006 ↓, s. 124.
- ↑ a b c Grabski 2003 ↓, s. 235.
- ↑ Grabski 2003 ↓, s. 232.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Monica Girardi , KLASYCY SZTUKI. Rafael, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2006, ISBN 978-83-60529-00-3 .
- Józef Grabski , Zaginiony „Portret młodzieńca” ze zbiorów XX. Czartoryskich w Krakowie. Ze studiów nad typologią portretu renesansowego, [w:] Tadeusz J. Żukowski, Sebastian Dudzik (red.), Rafael i jego spadkobiercy. Portret klasyczny w sztuce nowożytnej Europy, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2003, ISBN 83-231-1607-5 .
- Luba Ristujczina , Rafael Santi, Bielsko-Biała: Dragon, 2020, ISBN 978-83-8172-638-2 .
- ISNI: 0000000121023744
- VIAF: 74007636
- ULAN: 500115304
- LCCN: n50065111
- GND: 118639242
- NDL: 00887254
- LIBRIS: qn2447g82nbqzvb
- BnF: 13499172f
- SUDOC: 028351517
- SBN: CFIV024457
- NLA: 35481038
- NKC: mzk2007395103
- BNE: XX1041806, XX1755382, XX5210114
- NTA: 069987920
- BIBSYS: 90409539
- CiNii: DA07636229
- Open Library: OL37971A
- PLWABN: 9810616513405606
- NUKAT: n2008077246
- J9U: 987007267130605171
- PTBNP: 247029
- CANTIC: a10325645
- CONOR: 25825635
- BLBNB: 000510102
- LIH: LNB:DJVt;=Bu