Przejdź do zawartości

Giulio Romano

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Giulio Romano
Ilustracja
Autoportret
Imię i nazwisko

Giulio Lippi

Data i miejsce urodzenia

1499
Rzym

Data i miejsce śmierci

1 listopada 1546
Mantua

Narodowość

włoska

Dziedzina sztuki

malarstwo, architektura

Epoka

renesans, manieryzm

Giulio Romano, właśc. Giulio Lippi (ur. 1499 w Rzymie, zm. 1 listopada 1546 w Mantui) – włoski malarz i architekt, jeden z twórców manieryzmu[1].

Należał do ważniejszych twórców manieryzmu włoskiego. Współpracował z Rafaelem[2]. Pracował z nim nad zleconymi przez papieża Leona X freskami w Stanzach Watykańskich, uczestniczył w malowaniu Wypędzenia Heliodora ze świątyni, Bitwy pod Ostią, Chrztu Konstantyna (wspólnie z Gianfrancesco Pennim)[3]. Romano pracował również dla Agostina Chigiego[4].

Uchodził wraz z Gianfrancesco Pennim za ulubionego ucznia Rafaela[5][6]. Jest wymieniany jako jedna z osób, która mogła pozować do obrazu Autoportret z przyjacielem[7]. Po śmierci Rafaela ukończył fresk Bitwę na moście Milvio[8]. Romano był spadkobiercą niektórych obrazów Rafaela. Odziedziczył po nim m.in. Portret młodej kobiety[9].

Po śmierci Rafaela w 1524 roku przeniósł się do Mantui[1]. Tam w 1525 roku został przedstawiony Baldasaremu Castiglionemu, który mianował go naczelnym architektem Mantui. Zasłynął z projektu rezydencji Gonzagów Palazzo del Tè (budowanego w latach 1525–1535). W Mantui zaprojektował również budynek targu rybnego oraz rozpoczął przebudowę katedry. W Mantui malował również freski (m.in. freski w sali Amora i Psyche w Palazzo del Tè, Upadek gigantów), w których odszedł od renesansowego umiaru i racjonalności[10].

Wybrane dzieła

[edytuj | edytuj kod]
  • Portret Joanny Aragońskiej (1518)[11]
  • Portret młodzieńca (ok. 1520)[11]

Giulio Romano jest również wymieniano jako jeden z możliwych autorów Portretu młodzieńca, tradycyjnie przypisywanego Rafaelowi[12]. Historyk sztuki Józef Grabski wysunął hipotezę, że obraz miał stanowić portret Rafaela namalowany po jego śmierci, na zlecenie rodziny Gonzaga[11].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Giulio Romano, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2025-05-04].
  2. Girardi 2006 ↓, s. 138.
  3. Girardi 2006 ↓, s. 66, 99, 126.
  4. Ristujczina 2020 ↓, s. 231.
  5. Giovanni Francesco Penni zw. il Fattore „Święta Rodzina ze św. Janem Chrzcicielem i św. Katarzyną Aleksandryjską” [online], niezlasztuka.net [dostęp 2025-05-04].
  6. Gianfrancesco Penni [online], nationalgallery.org.uk [dostęp 2025-05-04] (ang.).
  7. Ristujczina 2020 ↓, s. 363.
  8. Girardi 2006 ↓, s. 125.
  9. La Fornarina (1520) olio su tavola cm. 87x63 – Raffaello Sanzio [online], galleriaborghese.it [dostęp 2025-05-04] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-19] (wł.).
  10. Girardi 2006 ↓, s. 124.
  11. a b c Grabski 2003 ↓, s. 235.
  12. Grabski 2003 ↓, s. 232.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Monica Girardi, KLASYCY SZTUKI. Rafael, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2006, ISBN 978-83-60529-00-3.
  • Józef Grabski, Zaginiony „Portret młodzieńca” ze zbiorów XX. Czartoryskich w Krakowie. Ze studiów nad typologią portretu renesansowego, [w:] Tadeusz J. Żukowski, Sebastian Dudzik (red.), Rafael i jego spadkobiercy. Portret klasyczny w sztuce nowożytnej Europy, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2003, ISBN 83-231-1607-5.
  • Luba Ristujczina, Rafael Santi, Bielsko-Biała: Dragon, 2020, ISBN 978-83-8172-638-2.