Gmach Główny Politechniki Warszawskiej
 nr rej. 676 z 1.07.1965
| |
 Gmach Główny od frontu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Warszawa |
| Adres |
pl. Politechniki 1 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
3 |
| Rozpoczęcie budowy |
1899 |
| Ukończenie budowy |
1901 |
| Zniszczono |
1944 |
| Odbudowano |
1945–1948 |
| Pierwszy właściciel |
Warszawski Instytut Politechniczny Cesarza Mikołaja II |
| Kolejni właściciele |
Państwowa Wyższa Szkoła Techniczna |
| Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°13′13,77″N 21°00′38,32″E/52,220492 21,010644
| |
Gmach Główny Politechniki Warszawskiej – zabytkowy budynek Politechniki Warszawskiej znajdujący się przy placu Politechniki 1 w Warszawie.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Gmach powstał na zadrzewionym skwerze, na którym m.in. w 1896 odbyła się wystawa higieniczna[1]. Budowa gmachu zaprojektowanego dla Instytutu Politechnicznego im. Cara Mikołaja II przez Stefana Szyllera rozpoczęła się w lipcu 1899 roku i trwała 2 lata. Na fasadzie umieszczono tablice z datą rozpoczęcia (1899) i zakończenia budowy (1901)[2].
Gmach jest typowym przykładem architektury odwołującej się do stylistyki włoskiego renesansu i baroku. Jego reprezentacyjny charakter podkreśla monumentalna, dwukondygnacyjna fasada o zaokrąglonych narożnikach. Gmach został zaprojektowany według klasycznych reguł przyjmowanych przez ówczesne uczelnie w Europie. Masywne mury nośne budynku stanowiły nie tylko konstrukcję podpierającą stropy i dach, ale kryły w sobie sieć kanałów dawnego systemu ogrzewania ciepłym powietrzem doprowadzanym z kotłowni zewnętrznej.
Projektując elewacje Stefan Szyller najwięcej starań poświęcił ukształtowaniu fasady o wspaniałej ekspozycji od strony placu. Według zasady architecture parlante XIX-wieczne dekoracje budynków stylu wysokiego: rzeźby i płaskorzeźby, malarstwo, freski i sgraffito. Na gmachu umieszczono grupę rzeźbiarską Apoteoza Wiedzy[2]. Przed 1944 rokiem przedstawiała ona Geniusza Wiedzy i siedzące u jego stóp kobiety – personifikacje Fizyki i Chemii oraz stojącego pośrodku chłopca, symbolizującego studiującą młodzież[2]. Po powojennej rekonstrukcji w 1965 roku postać Chemii zastąpiono alegorią Architektury[2].
Solidna konstrukcja Gmachu Głównego przetrwała pożary i uderzenia pocisków w czasie powstania warszawskiego.
Charakterystyczną częścią gmachu jest Duża Aula z przeszklonym dachem i wielopiętrowymi krużgankami oraz klatka schodowa inspirowana schodami zamku w Baranowie Sandomierskim[2]. W auli tej odbywają się m.in. inauguracje roku akademickiego, konferencje, bale i wystawy[2]. Na drugim piętrze znajduje się Mała Aula[2].
Sale dydaktyczne znajdujące się w gmachu są wykorzystywane przez wydziały: Administracji i Nauk Społecznych, Geodezji i Kartografii oraz Elektryczny[2]. Jest to także siedziba Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej[2].
W 2005, dla upamiętnienia nadania doktoratu honoris causa Politechniki (1926), w gmachu odsłonięto pomnik Marii Skłodowskiej-Curie zaprojektowany przez Maksymiliana Biskupskiego[3].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Gmach ok. 1920 roku -
Gmach w 1945 roku -
Grupa rzeźbiarska Apoteoza wiedzy -
Duża Aula -
Przeszklenie Dużej Auli (2011)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stanisław Gieysztor: Moja Warszawa. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2010, s. 1541. ISBN 978-83-62189-01-4.
- ↑ a b c d e f g h i Gmach Główny. [w:] Politechnika Warszawska [on-line]. pw.edu.pl. [dostęp 2024-02-15].
- ↑ Pomnik Marii Skłodowskiej-Curie odsłonięty. [w:] Polska Agencja Prasowa [on-line]. naukawpolsce.pap.pl, 8 października 2005. [dostęp 2019-08-04].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Anna Wagner: Architektura Politechniki Warszawskiej. ISBN 83-7207-220-5. 2001.