Marki (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1924–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1924–39: warszawskie | ||
| Powiat |
1924–52: warszawski | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Portal  Polska
| |||
Marki – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1924–1954[2] w woj. warszawskim. Siedzibą władz gminy była wieś Marki[3].
Gminę utworzono z dniem 1 lipca 1924 w powiecie warszawskim w woj. warszawskim z części gminy Bródno: wieś Drewnicę, folwark Drewnicę, leśnictwo Drewnicę, osadę Marki, kolonią Osinki, kolonję Pustelnik, kolonję Rościszewo, kolonję Henryków, kolonję Czerwony-Dwór, kolonję Pustelnik D., kolonję; Piotrówkę, wieś Pustelnik Strugę, kolonję Czarną-Strugę, kolonją Brazylkę, wieś Siwki, kolonję Podlesie, kolonje. Szybówek, kolonję Zielonkę-Letnisko, kolonie Zielonkę-Bankową, folwark Nutkę Zieloną i wszystkie inne niezaludnione osady, położone w granicach gminy Brudno na wschód od granic gruntów folwarków: Lewinów, Lewicpol i Lewandów oraz gruntów wsi Grodzisk i Brzeziny[4].
1 kwietnia 1930 do gminy Marki z gminy Wawer w tymże powiecie włączono miejscowość Ząbki, zakład leczniczy dla umysłowo chorych w Drewnicy oraz lasy państwowe położone na terytorium Drewnicy i Ząbek[5].
W 1939 roku w jej skład wchodziły wsie: Drewnica, Pustelnik, Struga, kolonie: Czarna Struga, Czerwony Dwór, Drewnica, Halberówka, Henryków, Horowa Góra, Nowa Zielonka, Osinki, Piotrówka, Pustelnik D, Rogaczówka, Rościszewo, Struga, Szpitalna Drewnica, Zieleniec, Zielonka Bankowa, Zielonka Letnisko i Poligon Wojskowy oraz folwark Nutka Zielonka i Nadleśnictwo Drewnica[6].
Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną.
1 stycznia 1948 część obszaru gminy Marki przyłączono do gminy Zielonka (gromada Siwki)[7].
15 maja 1951 do gminy Marki przyłączono część obszaru zniesionej gminy Bródno (gromady Brzeziny i Grodzisk), natomiast część obszaru gminy Marki włączono do Warszawy (część gromady Ząbki)[8].
1 lipca 1952 zniesiono powiat warszawski, a gminę Marki przyłączono do powiatu wołomińskiego[9]; równocześnie z części obszaru gminy Marki utworzono nowe gminy Ząbki (gromady Drewnica i Ząbki) i Pustelnik (gromady Pustelnik i Struga), a część obszaru gminy włączono z powrotem do gminy Zielonka (gromada Siwki)[10].
Według stanu z dnia 1 lipca 1952 gmina składała się z 3 gromad: Brzeziny, Grodzisk i Marki[11].
Jednostkę zniesiono 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[12].
Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 po reaktywowaniu gmin[13], ponieważ większość jej dawnego obszaru weszła w skład Warszawy i utworzonego w 1967 miasta Marki[14].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Od 1924 jednostka administracyjna woj. warszawskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Do 28 września 1954 roku
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 44, poz. 469
- ↑ Dz.U. z 1929 r. nr 64, poz. 496
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 czerwca 1939 r. o rozciągnięciu przepisów policyjno-budowlanych dla gmin miejskich na niektóre osiedla gmin wiejskich na obszarze województwa warszawskiego, Dz.U. z 1939 r. nr 62, poz. 408.
- ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 5, poz. 37
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318