Mikołajów (gmina w województwie łódzkim)

Mikołajów
	gmina wiejska
	1919–1954
Państwo	Polska
Województwo	1919–39: łódzkie (II RP); 1945–54: łódzkie
Powiat	brzeziński
Siedziba	Mikołajów
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	10
brak współrzędnych

Mikołajów (także Mikołajew, Nikołajew) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1859-1954 w Łódzkiem. Siedzibą władz gminy był Mikołajów^[2]^[3].

Gmina Nikołajew powstała za Królestwa Polskiego w 1868 roku, w powiecie brzezińskim w guberni piotrkowskiej^[4].

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. łódzkiego^[5]. W 1933 roku rozszerzono uprawnienia samorządowe gminy^[6]. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu radomskiego (w Generalnym Gubernatorstwie)^[7]. Po zakończeniu II wojny światowej utworzona została Gminna Rada Narodowa w Mikołajowie^[8] a w 1950 roku funkcję wykonawczą Zarządu Gminnego przejęło Prezydium Gminnej Rady Narodowej^[9].

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 10 gromad: Będzelin, Chrusty Nowe, Chrusty Stare, Cisów, Kaletnik, Łaznowska Wola, Mikołajów, Redzeń Nowy, Redzeń Stary i Regny^[10]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[11]. Z obszaru gminy utworzono Gromadzkie Rady Narodowe^[2]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy nie przywrócono, a jej dawny obszar wszedł głównie w skład gminy Rokiciny^[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
↑ ^a ^b Akta gminy Mikołajów - Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim. [dostęp 2008-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
↑ Dz.U. z 1919 r. nr 65, poz. 395
↑ Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294
↑ Podczas II wojny światowej władze hitlerowskie zlikwidowały powiat brzeziński a gmina Mikołajów weszła w skład nowego powiatu tomaszowskiego; po zakończeniu wojny powróciła do powiatu brzezińskiego
↑ Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 14, poz. 30
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1] Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.

[akta-2] Akta gminy Mikołajów - Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim. [dostęp 2008-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].

[gus-3] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[4] Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)

[5] Dz.U. z 1919 r. nr 65, poz. 395

[6] Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294

[7] Podczas II wojny światowej władze hitlerowskie zlikwidowały powiat brzeziński a gmina Mikołajów weszła w skład nowego powiatu tomaszowskiego; po zakończeniu wojny powróciła do powiatu brzezińskiego

[8] Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22

[9] Dz.U. z 1950 r. nr 14, poz. 30

[10] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[11] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[12] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–39) woj. łódzkie (1945–75)
Miasta	Będków (do 1870) Brzeziny Głowno (do 1870 i 1925–40 →) Jeżów (do 1870) Koluszki (de facto od 1940, de jure od 1949) Stryków (do 1870 i od 1923) Tomaszów (Mazowiecki) (do 1948 →) Ujazd (do 1870)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bedoń (do 1874) Będków (od 1868) Biała (do 1954) Bratoszewice (do 1954) Brzeziny (od 1973) Ciosny (do 1954) Długie (1868–1953) Dmosin Dobra (do 1954) Gałków (do 1874) Gałkówek (1874–1954) Głowno (191?–25) Jeżów (od 1953) Katarzynów (do 1868 i 1953–54) Koluszki (od 1973) Lipiny (do 1954) Łazisko (do 1953) Łaznów (do 1953) Mikołajów (1868–1954) Mroga Dolna (do 1953) Niesułków (do 1954) Nowosolna (od 1973) Popień (do 1953) Rogów (od 1953) Rokiciny (od 1953) Stryków (191?–23) Stryków (od 1973) Ujazd (od 1953)
Gromady (1954–72)	Andrespol (1954–57 →) Będków (1954–72) Biała (1954–56 →) Borowa (1954–59) Bratoszewice (1954–72) Bronowice (1954–72) Chrusty Nowe / Nowe Chrusty (1954–72) Ciosny (1959–72) Dąbrówka Duża (1954–72) Dmosin (1954–72) Dobra (1954–72) Drzazgowa Wola (1954–59) Gałków Duży (1954–72) Gałkówek-Kolonia (1954–72) Janków (1954–59) Jeżów (1954–72) Kalonka (1954–59) Katarzynów (1954–72) Kołacin (1954–72) Koźle (1954–72) Lipiny (1954–72) Łaznów (1954–72) Nadolna (1954–61) Niesułków (1954–72) Niewiadów (1954–72) Olszowa (1954–59) Popielawy (1954–59) Prażki (1954–59) Redzeń Stary (1954–61) Rogów (1954–72) Rokiciny (1954–72) Różyca (1954–72) Skoszewy Stare / Stare Skoszewy (1954–72) Smardzew (1954–56 →) Swędów (1954–59) Ujazd (1954–72) Wierzchy (1954–59) Wola Cyrusowa (1954–59) Wola Łokotowa (1954–68) Zaborów (1954–72) Zawada (1954–72)