Stara Kiszewa (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Gmina Stara Kiszewa)
Stara Kiszewa
gmina wiejska
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

kościerski

TERC

2206082

Wójt

Marian Wincenty Pick (od 2008)

Powierzchnia (2021)

212,7[1] km²

Populacja (2021)
• liczba ludności


6842[1]

• gęstość

31[1] os./km²

Nr kierunkowy

58

Tablice rejestracyjne

GKS

Adres urzędu:
ul. Ogrodowa 1
83-430 Stara Kiszewa
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Stara Kiszewa
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stara Kiszewa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Stara Kiszewa”
Ziemia53°59′N 18°10′E/53,990000 18,169167
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Stara Kiszewagmina wiejska, położona w południowej części województwa pomorskiego – w powiecie kościerskim, w pasie Pojezierza Pomorskiego – 18°10'E i 53°59'N. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Północno-zachodnia część gminy należy do Kaszub; centralna, południowa i wschodnia do Kociewia. Naturalną granicę pomiędzy tymi jednostkami stanowi dolina największej rzeki gminy – Wierzycy.

Gmina Stara Kiszewa zajmuje powierzchnię 213 km² (ok. 2017), w tym 47% użytków rolnych i 41% lasów[2].

W skład gminy wchodzi 20 sołectw: Bartoszylas, Chwarzenko, Chwarzno, Czerniki, Foshuta, Góra, Górne Maliki, Kobyle, Konarzyny, Lipy, Nowe Polaszki, Nowy Bukowiec, Olpuch, Pałubin, Stara Kiszewa, Stare Polaszki, Stary Bukowiec, Wilcze Błota Kościerskie, Wygonin, Zamek Kiszewski.

Siedziba gminy to Stara Kiszewa.

Sąsiadnie gminy: Kościerzyna, Liniewo, Skarszewy, Zblewo, Kaliska, Czersk, Karsin[3].

Według danych z 30 czerwca 2004 roku gminę zamieszkiwało 6229 osób[4]. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku gminę zamieszkiwało 6716 osób[5].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Gmina Stara Kiszewa na tle województwa pomorskiego

Gmina Stara Kiszewa leży w południowo-wschodniej części powiatu kościerskiego. Graniczy z gminami powiatu kościerskiego: Karsin, Kościerzyna i Liniewo, a także Czersk w powiecie chojnickim, Kaliska, Skarszewy i Zblewo w powiecie starogardzkim.

Gmina leży na terenie trzech mezoregionów: Pojezierze Kaszubskie, Pojezierze Starogardzkie oraz Bory Tucholskie.

Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]

Oprócz tego na terenie gminy znajdują się cztery pomniki przyrody[6]:

  • 400-letni dąb szypułkowy w Lipach,
  • 200-letni kasztanowiec w Górze,
  • 120-letnia wierzba krucha w Starym Bukowcu,
  • 200-letni jesion wyniosły w Chwarzenku.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Jezioro Kotel
Tablice informacyjne rezerwatu przyrody Krwawe Doły
Grzybno – najmniejsza miejscowość w gminie

Tab. 1. Dane z 31 grudnia 2021 roku[1].

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 6842 100 3 274 47,9 3 568 52,1
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
31 ok. 15 ok. 16

Miejscowości[edytuj | edytuj kod]

  • Piramida wieku mieszkańców gminy Stara Kiszewa w 2014 roku[7].


Historia[edytuj | edytuj kod]

Zamek Kiszewski, mur południowy z basztą

Wsie w gminie Kiszewa zaczęły powstawać we wczesnym średniowieczu. W 1347 roku Stara Kiszewa uzyskała prawa chełmińskie. Od wojny trzynastoletniej Stara Kiszewa była stolicą starostwa (Starosta urzędował na Zamku Kiszewskim)[8].

Transport[edytuj | edytuj kod]

Transport kolejowy[edytuj | edytuj kod]

Dworzec w Bąku

Przez teren gminy przechodzi linia kolejowa nr 201 oraz linia kolejowa nr 215, które łączą się na stacji Bąk. Obie linie przebiegają przez zachodnią część gminy, stacja Bąk znajduje się tuż przy granicy z gminą Karsin, natomiast stacja Olpuch-Wdzydze oraz przystanek Olpuch znajdują się przy granicy z gminą Kościerzyna[9]. Ruch pasażerski na wszystkich liniach przebiegających przez gminę został zawieszony.

Transport drogowy[edytuj | edytuj kod]

Przez gminę przechodzi droga wojewódzka nr 214 Łeba – Warlubie[9].

Kultura[edytuj | edytuj kod]

Oświata[edytuj | edytuj kod]

Na terenie gminy działa jedna szkoła zawodowa (w Starej Kiszewie), oraz trzy szkoły podstawowe (Stara Kiszewa, Stare Polaszki i Góra)[10].

Sport[edytuj | edytuj kod]

Na terenie gminy działają dwa kluby piłkarskie – Wierzyca Automobile Stara Kiszewa, oraz Huragan Nowe Polaszki.

Religia[edytuj | edytuj kod]

Kościół w Górze

Na terenie gminy znajdują się trzy parafie rzymskokatolickie[11]:

Wójt i rada gminy[edytuj | edytuj kod]

Na czele gminy stoi wójt oraz piętnastoosobowa rada gminy. Wójtem gminy jest Marian Pick[12].

Okręgi wyborcze[edytuj | edytuj kod]

Centrum Starej Kiszewy

Mieszkańcy gminy Stara Kiszewa wybierają przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w okręgu nr 1, przedstawicieli do Sejmu w okręgu nr 26[13], natomiast do Senatu w Okręgu nr 63[14]. Siedzibami komisji wyborczych do sejmu i senatu jest Gdynia, natomiast do Parlamentu Europejskiego – Gdańsk[15].

Gmina partnerska[edytuj | edytuj kod]

Od 2002 roku gmina Stara Kiszewa współpracuje z niemiecką gminą Lahntal[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Gmina Stara Kiszewa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-25] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Gmina Stara Kiszewa [online], REGIOset, 2017 [dostęp 2023-02-25].
  3. Czersk – System Informacji Przestrzennej – e-mapa.net [online], Czersk Geo-System [dostęp 2023-02-25] (pol.).
  4. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  5. Gmina Stara Kiszewa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-17] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  6. Gmina Stara Kiszewa. [dostęp 2013-09-09]. (pol.).
  7. Gmina Stara Kiszewa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  8. Gmina Stara Kiszewa. [dostęp 2013-09-01]. (pol.).
  9. a b Gmina Stara Kiszewa. 2014. [dostęp 2013-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-01)]. (pol.).
  10. Gmina Stara Kiszewa. [dostęp 2013-09-01]. (pol.).
  11. Parafie [online], Portal internetowy Diecezji Pelplińskiej [dostęp 2023-02-25] (pol.).
  12. Gmina Stara Kiszewa. [dostęp 2013-09-01]. (pol.).
  13. Wybory 2011 – Geografia. [dostęp 2013-08-05]. (pol.).
  14. Wybory 2011 – Geografia. [dostęp 2013-08-05]. (pol.).
  15. Wybory 2011 – Okręgowe Komisje Wyborcze. [dostęp 2013-08-05]. (pol.).
  16. Partnerschaften. lahntal.de. [dostęp 2013-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-18)]. (niem.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]