Gołąbek płowiejący
| ||
| ||
| Systematyka | ||
| Królestwo | grzyby | |
| Typ | podstawczaki | |
| Klasa | pieczarniaki | |
| Rząd | gołąbkowce | |
| Rodzina | gołąbkowate | |
| Rodzaj | gołąbek | |
| Gatunek | gołąbek płowiejący | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Russula decolorans Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 361 (1838) | ||
| Mapa zasięgu | ||
 Zasięg w Europie | ||
| ||
Gołąbek płowiejący (Russula decolorans Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1991 r.[2]. Synonimy łacińskie[3]:
- Agaricus decolorans Fr. 1821
- Myxacium decolorans (Fr.) P. Kumm. 1871
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 5–12 cm[4]. Początkowo niemal kulisty, później spłaszczony, zwykle pomarańczowy lub ceglastoczerwony[5]. Starsze kapelusze blakną i stają się ochrowe i czasami mają lekko prążkowane brzegi kapelusza. Powierzchnia kapelusza jest gładka, w czasie wilgotnej pogody lepka, w czasie suchej sucha[6] .
Wolne, gęsto ustawione, szerokie, brzuchate i nieco łamliwe. Początkowo białe, później żółte w odcieniu masła. Starsze czernieją na powierzchni, a po uszkodzeniu siwieją[4].
Cylindryczny, długości 2 do 8 cm i grubości od 1 do 3 cm, biały[5]. Stare trzony stają się ciemnosiwe lub czarniawe. Po uszkodzeniu siwieją[4].
Białawy, niekiedy pod skórką kapelusza nieco żółtawy. Przy nacięciach lub z wiekiem zabarwiający się na szaro lub czerniejący[5]. Nie ma zapachu, smak łagodny[6].
10–14 × 9–12 μm, szerokoelipsoidalne, pokryte grubymi brodawkami[6].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Dość pospolicie występuje na podmokłych i kwaśnych glebach, w lasach iglastych zwłaszcza na glebach piaszczystych[4]. Owocniki pojawiają się od lipca do października.
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb mikoryzowy[2]. Smaczny grzyb jadalny[5].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
- gołąbek brudnożółty (Russula ochroleuca (Pers.) Fr.). Ma kapelusz barwy ochrowożółtej i po przełamaniu nie siwieje[4].
- gołąbek plamisty (Russula maculata). Posiada różowopurpurowe plamy na kapeluszu i trzonie, po przełamaniu również nie siwieje[4],
- gołąbek błotny (Russula paludosa Britz.). Kształt i barwa kapelusza podobne, ale miąższ po przełamaniu nie siwieje[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-03-05].
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-04-15].
- ↑ a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c d Edmund Garnweidner: Grzyby : przewodnik do poznawania i oznaczania grzybów Europy Środkowej. Warszawa: Muza S.A., 2003, s. 265. ISBN 83-7200-389-0.
- ↑ a b c d Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.