51°57′54″N 22°21′28″E/51,965000 22,357778Gołaszyn (województwo lubelskie)
| ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo | lubelskie | |
| Powiat | łukowski | |
| Gmina | Łuków | |
| Sołectwo | Gołaszyn | |
| Liczba ludności (2017-03-31) | 1027[1] | |
| Strefa numeracyjna | 25 | |
| Kod pocztowy | 21-400 | |
| Tablice rejestracyjne | LLU | |
| SIMC | 0679411 | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Łuków   Gołaszyn | ||
Położenie na mapie powiatu łukowskiego  Gołaszyn | ||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  Gołaszyn | ||
Położenie na mapie Polski  Gołaszyn | ||
| 51°57′54″N 22°21′28″E/51,965000 22,357778
| ||
 |
Ten artykuł od 2009-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Gołaszyn – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Łuków, przy drodze krajowej nr 63 w strefie podmiejskiej Łukowa. Leży nad rzeką Krzna Północna, w północno-zachodniej części Równiny Łukowskiej. Według danych z 30 czerwca 2013 roku miejscowość liczyła 1022 mieszkańców.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Łukowie[2], a kolonia za torami – do parafii Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Łukowie[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka historyczna o miejscowości pojawia się w 1448 roku w Kodeksie Dyplomatycznym Małopolski [4]. Pierwotna nazwa miejscowości to Gołaszyn Most (Golaszinmost). Wieś szlachecka, założona przez szlachtę mazurską, która otrzymała tu nadanie ziemskie od króla.
W 1827 roku w 43 domach mieszkało 223 mieszkańców, a przeszło 50 lat później, też w 43 domach, mieszkało już 322 mieszkańców, gospodarujących na 1 022 morgach gruntu. Folwark Gołaszyn w 1890 roku miał obszar 179 mórg i 21 prętów[5].
W 1920 roku w 62 domach (26 domów podwójnych, 1 kryty blachą, 1 gontem, pozostałe kryte słomą) mieszkało 456 mieszkańców (81 rodzin, w tym 2 żydowskie)[6].
Położenie miejscowości przy głównym szlaku drogowym Łuków–Siedlce spowodowało duże zniszczenia w okresie II wojny światowej.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Rezerwat Kra Jurajska[edytuj | edytuj kod]
Na terenie Gołaszyna znajduje się rezerwat przyrody nieożywionej Kra Jurajska o powierzchni 8 ha[7]. Rezerwat ten został ustanowiony dla ochrony unikatowych w skali światowej skamieniałości amonitów w 1981 roku. Pod warstwą ziemi znajduje się tu pokład czarnego iłu zawierającego skamieniałe muszle amonitów, małż, ramienionogów i otwornic. Według opinii naukowców odłamy kry w stanie wewnątrz nienaruszonym zostały przeniesione przez lądolód z północy, prawdopodobnie z pogranicza zach. Litwy i Łotwy. Iły te poza obszarem rezerwatu mogą być wykorzystywane do produkcji keramzytu, jednak dotychczas eksploatacja nie została podjęta. Zaznaczyć należy, że w przypadku podjęcia eksploatacji byłaby możliwość dokładnego zbadania i zaprezentowania znajdujących się tam skamielin.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ Kolegiata, Parafia Przemienienia Pańskiego, Łuków. W: Diecezja Siedlecka > Diecezja > Parafie > Dekanat łukowski I. [1], dostęp 2018-10-13.
- ↑ Parafia NMP Matki Kościoła, Łuków: W: Diecezja Siedlecka > Diecezja > Parafie > Dekanat łukowski I. [2], dostęp 2018-10-13.
- ↑ Franciszek Piekosiński (1905), Kodeks dyplomatyczny Małopolski. T. 4, 1386-1450, str. 477, dostępne online: https://polona.pl/item/719949/266/ [31.10.2016]
- ↑ Gołaszyn 1(1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. II: Derenek – Gżack. Warszawa 1881.
- ↑ Jan Cegiełko (1996), Fakty i wydarzenia wsi Gołaszyn z lat 1918-1944, dostępne w archiwum rodziny Cegiełko
- ↑ Rezerwat przyrody nieożywionej Kra Jurajska na stronie internetowej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Gołaszyn 1(1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. II: Derenek – Gżack. Warszawa 1881.
| ||||||||||||||||||||
