Gołymin-Ośrodek
52°48′30″N 20°52′14″E/52,808333 20,870556
| wieś | |
 Kościół św. Jana Chrzciciela | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
23 |
| Kod pocztowy |
06-420[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WCI |
| SIMC |
0115039[5] |
Położenie na mapie gminy Gołymin-Ośrodek  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu ciechanowskiego  | |
| 52°48′30″N 20°52′14″E/52,808333 20,870556[1]
| |
Gołymin-Ośrodek – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Gołymin-Ośrodek[5][6].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gołymin-Ośrodek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Gołymin-Ośrodek. Przez miejscowość przebiega droga krajowa DK60
Jako wieś szlachecka, Gołymin był wzmiankowany już w średniowieczu. 26 grudnia 1806 r. wojska francuskie pod wodzą marszałka gen. Davouta (w pierwszej fazie) i samego cesarza Napoleona I Bonaparte (w fazie końcowej) stoczyły krwawą bitwę z wojskami rosyjskimi, dowodzonymi przez księcia Golicyna.
Historia i architektura wiejskich kościołów
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się ceglany kościół zbudowany przy użyciu kamieni polnych w podmurowaniu. Parafia pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela powstała pod koniec XIV w. z fundacji Sasina, marszałka księcia Janusza[potrzebny przypis]. Pierwszy kościół około 1400 r. uposażył prawdopodobnie Paweł, podstoli ciechanowski[potrzebny przypis]. Pierwsza wzmianka o kościele murowanym pochodzi z 1458 r., być może wzniósł go Paweł z Gołymina, długoletni prepozyt pułtuski[potrzebny przypis]. Wieś była własnością Gołyńskich do połowy XVII w., kiedy to przeszła w posiadanie Krasińskich, ci zaś w połowie XVIII w. ofiarowali ją kanonikom regularnym z Czerwińska, tworząc prepozyturę w Krasnem.
Budowa obecnego kościoła murowanego miała miejsce w połowie XVI w. W połowie wieku XVIII kościół był w złym stanie i wymagał remontu. Jego stan pogorszył się jeszcze po bitwie pod Gołyminem w 1806 r. Gruntowne remonty przeprowadzono w latach 1815–1816 w stylu gotyku angielskiego. Polichromię wnętrza wykonano około 1930 r.[potrzebny przypis]
Po wojnie przeprowadzono remonty w 1946 i 1966 r. W ołtarzu głównym znajduje się obraz z XVII w. Matki Boskiej z Dzieciątkiem w sukience z blachy srebrnej. Obok kościoła dzwonnica z II połowy XVIII wieku.
Na cmentarzu kościelnym grobowiec generała Karola Zielińskiego, członka władz centralnych w czasie powstania listopadowego.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34859
- ↑ Wieś Gołymin-Ośrodek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-10-14], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2024-10-14].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 320 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Gołymin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 680.
