Gofferowiec

Gofferowiec
	Cratogeomys
	Merriam, 1895
	; Przedstawiciele rodzaju – gofferowce żółtolice (C. castanops)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	bobrokształtne
Rodzina	gofferowate
Podrodzina	Geomyinae
Plemię	Geomyini
Rodzaj	gofferowiec
	Typ nomenklatoryczny
	Geomys merriami Thomas, 1893
Synonimy
	Platygeomys Merriam, 1895; Craterogeomys J. A. Allen, 1895;
	Platygeomys Merriam, 1895; Craterogeomys J. A. Allen, 1895;
Gatunki
	9 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	9 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gofferowiec^[4] (Cratogeomys) – rodzaj ssaków z podrodziny Geomyinae w obrębie rodziny gofferowatych (Geomyidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Stanach Zjednoczonych i Meksyku^[5]^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) samic 145–270 mm, samców 160–285 mm, długość ogona samic 50–120 mm, samców 60–125 mm; masa ciała samic 130–670 g, samców 140–1050 g^[5]^[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1895 roku amerykański zoolog Clinton Hart Merriam na łamach North American Fauna^[1]. Na gatunek typowy wyznaczył (oryginalne oznaczenie) gofferowca płowego (C. merriami).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Cratogeomys (Craterogeomys): gr. κρατος kratos „siła, moc”; rodzaj Geomys Rafinesque, 1817^[8].
Platygeomys: gr. πλατυς platus „szeroki”; rodzaj Geomys Rafinesque, 1817^[9]. Gatunek typowy: Geomys gymnurus Merriam, 1892 (= Geomys fumosus Merriam, 1892).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[10]^[7]^[11]^[4]:

Cratogeomys castanops (S.F. Baird, 1852) – gofferowiec żółtolicy
Cratogeomys goldmani Merriam, 1895 – gofferowiec rudawy
Cratogeomys fulvescens Merriam, 1895 – gofferowiec aztecki
Cratogeomys merriami (O. Thomas, 1893) – gofferowiec płowy
Cratogeomys perotensis Merriam, 1895 – gofferowiec górski
Cratogeomys planiceps (Merriam, 1895) – gofferowiec stokowy
Cratogeomys fumosus (Merriam, 1892) – gofferowiec przydymiony

Opisano również gatunki wymarłe:

Cratogeomys bensoni Gidley, 1922^[12] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
Cratogeomys sansimonensis (Tomida, 1987)^[13] (Stany Zjednoczone; pliocen).

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Cratogeomys Merriam, 1895.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Merriam 1895 ↓, s. 23, 150.
↑ Merriam 1895 ↓, s. 23, 162.
↑ J.A. Allen. The Pocket Gophers of the United States. „Science”. New Series. 1, s. 690, 1895. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 222, 223. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b M. Hafner: Family Geomyidae (Pocket Gophers). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 266–269. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Cratogeomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-02-28].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 201–202. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 202.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 544.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-29]. (ang.).
↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 310–312. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ J.W. Gidley. Preliminary report on fossil vertebrates of the San Pedro Valley, Arizona, with descriptions of new species of Rodentia and Lagomorpha. „United States Geological Survey Professional Paper”. 131E, s. 123, 1922. (ang.).
↑ Y. Tomida. Small mammal fossils and correlation of continental deposits, Safford and Duncan basins, Arizona, USA. „National Science Museum Monographs”. 3, s. 58, 1987. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

C.H. Merriam. Revision of the pocket gophers, family Geomyidæ, exclusive of the species of Thomomys. „North American Fauna”. 8, s. 1–262, 1895. (ang.).
T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[3] Niepoprawna późniejsza pisownia Cratogeomys Merriam, 1895.

[CITEREFMerriam1895[https://www.biodiversitylibrary.org/page/25810954_23],_[https://www.biodiversitylibrary.org/page/25811081_150]-1] Merriam 1895 ↓, s. 23, 150.

[CITEREFMerriam1895[https://www.biodiversitylibrary.org/page/25810954_23],_[https://www.biodiversitylibrary.org/page/25811093_162]-2] Merriam 1895 ↓, s. 23, 162.

[Allen-4] J.A. Allen. The Pocket Gophers of the United States. „Science”. New Series. 1, s. 690, 1895. (ang.).

[Cichocki&inni-5] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 222, 223. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Hafner-6] M. Hafner: Family Geomyidae (Pocket Gophers). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 266–269. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Cratogeomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-02-28].

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 201–202. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/210/mode/1up_202]-9] Palmer 1904 ↓, s. 202.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/552/mode/1up_544]-10] Palmer 1904 ↓, s. 544.

[mdd-11] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-29]. (ang.).

[Burgin&inni-12] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 310–312. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[gid-13] J.W. Gidley. Preliminary report on fossil vertebrates of the San Pedro Valley, Arizona, with descriptions of new species of Rodentia and Lagomorpha. „United States Geological Survey Professional Paper”. 131E, s. 123, 1922. (ang.).

[tom-14] Y. Tomida. Small mammal fossils and correlation of continental deposits, Safford and Duncan basins, Arizona, USA. „National Science Museum Monographs”. 3, s. 58, 1987. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]