Golec (Góry Sowie)
![]() Golec od północnego zachodu | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość |
741[1] m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów ![]() | |
![]() |

Golec (niem. Eisen Koppe ), 741 m n.p.m. – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w południowo-wschodniej części Gór Sowich.
Położenie i opis
[edytuj | edytuj kod]Wzniesienie położone na obszarze Chronionionego Obszaru Krajobrazu Gór Sowich i Bardzkich w południowo-wschodniej części Gór Sowich, na południowo-wschodniej ich krawędzi[1], około 1,2 km na północny wschód od centrum Przygórza. Kopulaste wzniesienie o zróżnicowanej rzeźbie i ukształtowaniu oraz dość stromych zboczach: zachodnich i wschodnich oraz łagodniejszych południowych, z wyrazistą stożkowato zakończona częścią szczytową. Wznosi się w końcowym odcinku bocznego grzbietu, który odchodzi od Szerokiej położonej w grzbietu głównym w kierunku południowo-zachodnim przez wzniesienia: Garncarz, Garbiec[2]. Od wzniesienia Garbiec, położonego po północnej stronie oddzielone jest płytko wciętym siodłem. Wzniesienie wyraźnie wydzielają wykształcone doliny górskich potoków. Wschodnie zbocze wzniesienia stromo opada do potoku Woliborka. Wzniesienie zbudowane z prekambryjskich gnejsów i migmatytów[1]. Zbocza wzniesienia pokrywa niewielka warstwa młodszych osadów z okresu zlodowaceń plejstoceńskich[1]. Cała powierzchnia wzniesienia łącznie z partią szczytową porośnięta jest lasem świerkowo bukowym regla dolnego[1]. Na południowo-wschodnim stoku góry Golec, w strefie dyslokacyjnej na kontakcie gnejsów sowiogórskich z karbonem produktywnym zagłębia noworudzkiego występuje mineralizacja barytowa[1]. Żyła barytowa o zmiennej miąższości zalega na kontakcie soczewy serpentynitu i dolomitów ankerytonośnych. Baryt jest żółtawy, często zabarwiony wodorotlenkami żelaza i manganu. Zboczami wzniesienie poniżej szczytu prowadzą drogi leśne. U podnóża wzniesienia, po północno - zachodniej stronie położona jest miejscowość Przygórze[1]. Położenie wzniesienia, kształt oraz stożkowy szczyt czynią wzniesienie rozpoznawalnym w terenie.
Inne
[edytuj | edytuj kod]- Wzniesienie w przeszłości nosiło nazwę: Eisenkoppe, Eisen Koppe[1].
Ciekawostki
[edytuj | edytuj kod]- Z południowo-wschodniego zbocza wzniesienia po biegu żyły barytu w przeszłości prowadzona była sztolnia na długości 26 m. Sztolnia została zlikwidowana na początku XX w.[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-BiS, 1994, s. 136. ISBN 83-85773-12-6.
- ↑ Rysunek układu grzbietów Gór Sowich w opracowaniu M.Staffy (nazwy szczytów zostały naniesione przez nieznanego autora). W: Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (red.). T. 11: Góry Sowie. Wrocław: Wydawnictwo I–BiS, 1995, s. 21. ISBN 83-85773-12-6.
- ↑ surowce chemiczne Baryt p. Przygórze
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1995, ISBN 83-85773-12-6.
- Sudety Środkowe. Skala 1:40000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2005. ISBN 83-60044-44-9.
- Góry Sowie, Mapa turystyczna, Skala 1:35000. Wydawnictwo Turystyczne, Plan, Jelenia Góra: 2011. ISBN 978-83-62917-36-5.
- T.Śnieżek, Góry Sowie, Przewodnik, Oficyna wydawnicza "Rewasz", Piastów, 2012,ISBN 83-62460-22-9.